“Phúc cho các ngươi…. /Khốn cho các ngươi….”
I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Không ai không muốn mình hạnh phúc cũng như không ai muốn mình phải bất hạnh. Nhưng hạnh phúc và bất hạnh cũng không đơn giản chút nào. Hạnh phúc hay bất hạnh tùy thuộc vào nhiều yều tố: khách quan và chủ quan. Yếu tố khách quan là những gì chúng ta có trong tay, trong két, trong nhà (như tiền bạc, chức quyền, danh vọng). Yếu tố chủ quan là những gì chúng ta có trong tim, trong lòng. Đó là quan niệm hay định giá của chúng ta. Với Chúa Giêsu Kitô thì quan điểm của Người về hạnh phúc và về bất hạnh hay đúng hơn là vể những người có phúc và về những người khốn khổ rất là rạch ròi.
Chúng ta hãy tìm hiểu nội dung bài Phúc âm Chúa Nhật VI Thường Niên C hôm nay để thấy Chúa Giêsu Kitô nghĩ/nói gì về những người có phúc và những người bất hạnh.
II. LẰNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BÀI PHÚC ÂM Lc 6,17.20-26: Khi ấy, Chúa Giêsu từ trên núi xuống cùng với mười hai tông đồ, và dừng lại trên một khoảng đất bằng; ở đó có đông môn đệ và một đám đông dân chúng từ Giuđêa, Giêrusalem, miền duyên hải Tyrô và Siđon kéo đến để nghe Người giảng và xin Người chữa bệnh tật. Bấy giờ Người đưa mắt nhìn các môn đệ và nói: “Phúc cho các ngươi là những kẻ nghèo khó, vì nước Thiên Chúa là của các ngươi. Phúc cho các ngươi là những kẻ bây giờ đói khát, vì các ngươi sẽ được no đầy. Phúc cho các ngươi là những kẻ bây giờ phải khóc lóc, vì các ngươi sẽ được vui cười. Phúc cho các ngươi, nếu vì Con Người mà người ta thù ghét, trục xuất và phỉ báng các ngươi, và loại trừ tên các ngươi như kẻ bất lương. Ngày ấy, các ngươi hãy hân hoan và reo mừng, vì như thế, phần thưởng các ngươi sẽ bội hậu trên trời. Chính cha ông họ cũng đã đối xử với các tiên tri y như thế.
“Nhưng khốn cho các ngươi là kẻ giàu có, vì các ngươi hiện đã được phần an ủi rồi. Khốn cho các ngươi là kẻ đã được no nê đầy đủ, vì các ngươi sẽ phải đói khát. Khốn cho các ngươi là kẻ hiện đang vui cười, vì các ngươi sẽ ưu sầu khóc lóc. Khốn cho các ngươi khi mọi người đều ca tụng các ngươi, vì chính cha ông họ cũng từng đối xử như vậy với các tiên tri giả”.
III. SUY NIỆM LỜI CHÚA TRONG BÀI PHÚC ÂM Lc 6,17.20-26:
3.1 Chúa Giêsu tuyên bố ai là người có phúc và ai là người bất hạnh:
a) Những người có phúc (áp dụng cho Nhóm 12 và các môn đệ của Chúa Giêsu): những kẻ nghèo khó, – những kẻ bây giờ đói khát, – những kẻ bây giờ phải khóc lóc, – những kẻ vì Con Người mà bị người ta thù ghét, trục xuất và phỉ báng và loại trừ như kẻ bất lương. (Lc,6,20-23).
b) Những người bất hạnh (áp dụng cho những người không thuộc Nhóm 12 và không phải là môn đệ của Chúa Giêsu) : kẻ giàu có,- kẻ đã được no nê đầy đủ,- kẻ hiện đang vui cười,- kẻ được mọi người ca tụng. (Lc,6,24-26).
3.2 Chìa khóa để mở cánh cửa vào phần 1 (Lc 6,20-23) của bài giảng của Chúa Giêsu: “Khi ấy, Chúa Giêsu từ trên núi xuống cùng với mười hai tông đồ, và dừng lại trên một khoảng đất bằng; ở đó có đông môn đệ và một đám đông dân chúng từ Giuđêa, Giêrusalem, miền duyên hải Tyrô và Siđon kéo đến để nghe Người giảng và xin Người chữa bệnh tật”
a) Chìa khóa thứ nhất là bối cảnh về thời gian: Chúa Giêsu từ trên núi xuống: Núi là nơi Thiên Chúa ngự trị, Chúa Giêsu từ trên núi xuống có nghĩa là Chúa Giêsu từ nơi Thiên Chúa xuống nên lời nói và hành động của Người là lời nói và hành động của Thiên Chúa.
b) Chìa khóa thứ hai là khung cảnh về không gian hay cử tọa: Chúa Giêsu đứng/ngồi trên một khoảng đất bằng, được nhóm Mười Hai và các môn đệ và rất đông dân chúng vây quanh. Những lời Chúa Giêsu nói là Người nói về, nói với Nhóm 12 và các môn đệ của Chúa.
(Xin phép được mở ngoặc là chúng ta nên dịch lại những lời của Chúa Giêsu: thay vì dịch là các ngươi thì nên dịch là anh em)
Bấy giờ Người đưa mắt nhìn các môn đệ và nói: “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì nước Thiên Chúa là của anh em. Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đói khát, vì anh em sẽ được no đầy. Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ phải khóc lóc, vì anh em sẽ được vui cười. Phúc cho anh em, nếu vì Con Người mà người ta thù ghét, trục xuất và phỉ báng anh em và loại trừ tên anh em như kẻ bất lương. Ngày ấy, anh em hãy hân hoan và reo mừng, vì như thế, phần thưởng anh em sẽ bội hậu trên trời. Chính cha ông họ cũng đã đối xử với các tiên tri y như thế.
3.3 Phần 2 của bài giảng (Lc 6,24-26) là về những người không thuộc nhóm 12 và không phải là môn đệ Chúa Giêsu. Đó là những Pharisêu, những Biệt Phái, những quan chức chinh quyền và những lãnh đạo tôn giáo, những người giầu có, sống bất chính bất lương, làm giầu trên xương máu người nghèo, người thấp cổ bé miệng trong xã hội lúc bấy giờ:
“Nhưng khốn cho các ngươi là kẻ giàu có, vì các ngươi hiện đã được phần an ủi rồi. Khốn cho các ngươi là kẻ đã được no nê đầy đủ, vì các ngươi sẽ phải đói khát. Khốn cho các ngươi là kẻ hiện đang vui cười, vì các ngươi sẽ ưu sầu khóc lóc. Khốn cho các ngươi khi mọi người đều ca tụng các ngươi, vì chính cha ông họ cũng từng đối xử như vậy với các tiên tri giả”.
IV. THỰC THI LỜI CHÚA TRONG BÀI PHÚC ÂM Lc 6,17.20-26:
4.1 Chúng ta hãy từ bỏ và chịu thiệt thòi vì Chúa Giêsu Kitô: Tiền bạc, chức quyền, danh vọng, lạc thú không đem lại cho chúng ta hạnh phúc thật vì những thứ ấy rất chóng qua và khi nhắm mắt xuôi tay chúng ta không mang chúng theo được. Chỉ những hy sinh, từ bỏ mà chúng ta làm vì Chúa Giêsu và vì Nước Trời mới đem lại hạnh phúc thật cho chúng ta vì Thiên Chúa sẽ trả công và tưởng thưởng bội hậu cho những hy sinh từ bỏ ấy!
4.2 Chúng ta hãy yêu thương, quý trọng và giúp đỡ những người nghèo là những người không được người đời yêu thương, quý trọng và giúp đỡ. Chúng ta hãy yêu thương, quý trọng và giúp đỡ những người ấy để chúng ta nên giống Thiên Chúa là Đấng yêu thương, quý trọng và giúp đỡ người nghèo.
V. CẦU NGUYỆN VỚI LỜI CHÚA TRONG BÀI PHÚC ÂM Lc 6,17.20-26:
Lạy Thiên Chúa là Cha chúng con, chúng con cảm tạ, ngợi khen và chúc tụng Cha vì Cha đã ban cho chúng con Con Một Cha là Chúa Giêsu Kitô, là Đấng đã được Cha sai đến để rao giảng Tin Mừng cho mọi người. Người đã bật mí cho Nhóm Mười Hai niềm hạnh phúc mà họ sẽ được hưởng vì họ đã từ bỏ tất cả mà đi theo Người. Xin Cha nghe lời chúng con cầu xin.
Ý VÀ LỜI CẦU NGUYỆN
1.- «Bấy giờ Người đưa mắt nhìn các môn đệ và nói: “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Thiên Chúa ban Nước Trời cho những người hy sinh từ bỏ của cải vật chất danh vọng chức quyền lạc thú để đi theo Chúa Giêsu Kitô.
Xướng: Chúng ta cùn g cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
2.- «Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đói khát, vì anh em sẽ được no đầy» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Thiên Chúa cách riêng cho Đức Giáo Hoàng Phanxicô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế và Tu Sĩ Nam Nữ để các vị ấy luôn khát khao sự thánh thiện và muốn nên giống Chúa Giêsu.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
3.- «Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ phải khóc lóc, vì anh em sẽ được vui cười» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho các Kitô hữu trong cộng đoàn giáo xứ chúng ta và trong các cộng đoàn giáo xứ khác, để mọi Kitô hữu chấp nhận thiệt thòi vi Chúa và vì Tin Mừng.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
4.- «Phúc cho anh em, nếu vì Con Người mà người ta thù ghét, trục xuất và phỉ báng anh em và loại trừ tên anh em như kẻ bất lương. Ngày ấy, anh em hãy hân hoan và reo mừng, vì như thế, phần thưởng anh em sẽ bội hậu trên trời. Chính cha ông họ cũng đã đối xử với các tiên tri y như thế» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho tât cả các Kitô hữu đang bị bách hại, đàn áp, đe dọa vì họ đi theo Chúa Giêsu Kitô và sống theo Tun Mừng.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
LỜI KẾT:
Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giêsu và là Cha của chúng con, chúng con xin chúc tụng ngợi khen và cảm tạ Cha, vì Cha đã ban Con Một Cha là Chúa Giêsu Kitô cho nhân loại chúng con. Người đã chỉ cho các Tông đồ biết các ngài là người có phúc.
Chúng con xin Cha ban cho chúng con ánh sáng và sức mạnh của Thánh Thần để chúng con đủ sức hy sinh từ bỏ, chịu mất mát thiệt thòi vì Tin Mừng. Chúng con cầu xin vì danh Chúa Giêsu Kitô, Con Cha và Chúa chúng con Amen.
Sàigòn ngày 14 tháng 02 năm 2025
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội
BÀI ĐỌC THÊM: HẠNH PHÚC CHO NGƯỜI HY SINH VÌ CHÚA
(Suy niệm Tin mừng Luca (6, 20-26) Chúa nhật 6 thường niên C)
Sứ điệp: Chấp nhận hy sinh chịu nghèo, chịu khổ vì Chúa thì sẽ được hạnh phúc dư đầy.
“Bần cùng sinh đạo tặc.” Quả đúng như vậy, có một số người trở thành trộm cướp vì đời sống của họ quá bần cùng, như người ta thường nói: “Đói ăn vụng, túng làm liều.” Như thế thì bần cùng, đói khát là tai hoạ cho con người và xã hội chứ đâu có mang lại hạnh phúc.
Thế mà Chúa Giê-su lại nói: “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em.” Tại sao?
Nếu đọc kỹ câu đầu của bài Tin mừng này (Lc 6,20), chúng ta thấy thánh sử Lu-ca viết như sau: Bấy giờ, “Đức Giê-su ngước mắt lên nhìn các môn đệ và nói: “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó…”
Khi tuyên bố những lời này, Chúa Giê-su vừa ngước mắt nhìn các môn đệ vừa nói. Vậy thì đây là những lời Chúa Giê-su nói trực tiếp với các môn đệ. Các môn đệ là đối tượng của những lời chúc phúc này.
Tại sao các môn đệ có phúc vì nghèo?
Trước đây, trong số các môn đệ của Chúa Giê-su có người làm nghề chài lưới, có thuyền có ghe, có thu nhập hằng ngày ổn định, có người làm nghề thu thuế kiếm bộn bạc… Thế rồi, khi lên đường theo Chúa, các ngài đã bỏ hết thuyền bè, nhà cửa, công việc làm ăn… nên bây giờ các ngài trở thành những người nghèo khó… Nghèo khó vì từ bỏ mọi sự để đi loan báo Tin mừng như thế thì mới là người có phúc, chứ không phải bất cứ ai nghèo khó là có phúc.
Rồi Chúa Giê-su nói tiếp với các môn đệ:
“Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải đói, vì Thiên Chúa sẽ cho anh em được no lòng.”
Với nghề chài lưới trên biển hồ nhiều tôm cá hoặc nghề thu thuế như Lê-vi đã làm… các môn đệ chưa biết đói khát là gì. Vậy mà từ ngày theo Chúa Giê-su, lang bạt từ làng quê lên phố thị, từ bờ biển đến chốn hoang vu… các ngài phải chịu đói khát… Đói khát vì ra đi xây dựng Nước Trời như các môn đệ ắt sẽ được đền đáp và sẽ được thỏa chí toại lòng.
Và Chúa Giê-su tiếp lời với các môn đệ:
“Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải khóc vì anh em sẽ được vui cười.”
Trước đây các môn đệ sống hạnh phúc với cha mẹ, vợ con trong mái ấm gia đình, nay theo Chúa là Đấng không có chỗ tựa đầu, lang bạt rày đây mai đó, rồi sau nầy các ngài bị bắt bớ, tù đày, bị giết hại… khiến các ngài phải khóc thầm… Khóc vì chịu khổ nạn vì Nước Trời như thế thì thật là diễm phúc và mai đây sẽ được vui cười.
Và điều phúc thứ tư:
“Phúc cho anh em khi vì Con Người mà bị người ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị xoá tên như đồ xấu xa. Ngày đó, anh em hãy vui mừng nhảy múa, vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao.”
Các môn đệ luôn kề vai sát cánh với Chúa Giê-su, đồng lao cộng khổ với Chúa và vì Ngài mà bị người đời “oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị xoá tên như đồ xấu xa”, cùng chịu khổ nạn với Chúa Giê-su, thì chắc chắn sẽ được vui hưởng hạnh phúc vĩnh cửu trên thiên đàng. Chính vì thế mà Chúa Giê-su nói: “Anh em hãy vui mừng nhảy múa, vì này đây phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao.”
Lạy Chúa Giê-su,
Xin cho chúng con sẵn sàng chấp nhận “nghèo khó” vì thực hành luật yêu thương Chúa dạy, chịu “đói” vì chia sẻ cơm áo cho nhau, chịu buồn phiền “khóc lóc” vì đạo Chúa, chịu “oán ghét, khai trừ, sỉ vả” vì Nước Trời như các môn đệ năm xưa, nhờ đó, muôn vàn phúc lộc của Chúa sẽ được ban tặng cho chúng con. Amen.
Linh mục Inhaxiô Trần Ngà
