Sáng nay, lúc 09 giờ sáng , giờ Việt Nam, tại Tòa giám mục Bắc Ninh diễn ra một Thánh Lễ đầy sốt sắng và trang nghiêm, nếu không muốn nói là một Thánh Lễ Tấn phong giám mục thật an bình, trang trọng, sốt sắng và thật”êm ả”, vâng êm ả ở đây là không mang tính phô trương, nhiều diễn từ, nhiều hình thức “râu ria”, mà là một Thánh Lễ đầy tràn Chúa Thánh Thần,dù phải nhiều hạn chế. Đẹp nhất, không phải là khán đài, mà là đoàn đồng tế, trong đó đủ mọi thành phần dân Chúa. Từ Đức hồng y, các Đức tổng giám mục, và điểm nổi bật nhất là hàng linh mục đoàn giáo phận Bắc Ninh. Và , Thánh Lễ được diễn ra trong suốt 3 giờ đồng hồ, nhưng, mọi người đều tươi tỉnh, trong đó có nhiều cụ già trên dưới 80 tuổi, kể cả các đấng bậc. Thật là tạ ơn Chúa.
Vâng, ngày thứ bảy lúc 17 giờ , giờ Việt Nam ngày 30/10/2021, phòng báo chí Tòa Thánh loan tin, Đức Giáo Hoàng Phanxico, Giám Mục hoàn vũ đã bổ nhiệm linh mục Giu-se Đỗ Quang Khang, phó giám đốc Đại chủng viện thánh Giu-se Sài Gòn.
Vị giám mục tân cử Giu-se là giáo sư của chủng viện, dòng tu, từ Bắc chí Nam, ngài giảng dạy và dâng lễ nhiều lần ở giáo xứ Thái Hà, Hà Nội. Phó giám đốc và là cha giáo tại Đại Chủng Viện thánh Giu-se Sài Gòn, Xuân Lộc.
Tên của vị tân cử giám mục là “Quang Khang”, họ “Đỗ”. Quang Khang có nghĩa là sự mạnh mẽ, hùng dũng, sáng láng, và có nghĩa là “vinh quang” cho nhà họ Đỗ. Khang có nghĩa là mạnh mẽ, Quang có nghĩa là sáng láng, huy hoàng. Vâng, người ta nói, cái tên nói lên tất cả, quả thật không sai.Theo đó, tuy là nhận lãnh công việc của Chúa, là sứ vụ mục tử, nhưng, tất cả mọi sự bởi Thiên Chúa đã an bài từ muôn thuở, vì thế, Thiên Chúa đã chọn và gọi giữa muôn người, không phải ai muốn mà được. Nhưng, ơn Chúa bao giờ cũng dành cho thụ nhân một “chổ trống”, đó là sự nhiệt tình đáp trả và trung tín bước theo.
Đức giám mục tân cử Giu-se Đỗ Quang Khang, là người con của đất Kinh Bắc, giáo phận Bắc Ninh, cụ thể là Bắc Giang. Ông bà cố di cư vào Nam, định cư tại Thủ Đức, Sài Gòn, giáo xứ Từ Đức, nay là thành phố Thủ Đức, Sài Gòn, ngót nghét cũng 70 năm rồi, ông cố đã mất, còn bà cố năm nay đã 94 tuổi, có nghĩa ngày di cư vào Nam, ông cố khoảng 30 tuổi, còn bà cố 27 tuổi. Ngót nghét xa quê hương gần 70 năm, ông bà cố, ngày di cư không thể biết được 67 năm sau, mình có một người con trai sẽ về cai quản giáo phận quê nhà. Nhưng, có một người biết, đó là Thiên Chúa.
Con chẳng gần gũi với Đức Giám Mục tân cử, nhưng, Chúa bảo con nói, thì con cứ nói, Chúa bảo con viết thì con cứ viết, như tiên tri Giê-rê-mi-a xưa.Như, thánh Phao-lô dạy :” Hãy vui với người vui, khóc với người khóc”.
Đức tân cử giám mục tên thánh là GIU-SE, thánh Giu-se được mệnh danh là người công chính,”công chính” là người ngay thẳng chính trực, công bằng, chính trực, nghĩa là không” thượng đội, hạ đạp”, từ đó, con người có khí phách hùng dũng. Cổ nhân Việt Nam có câu:” Cây ngay không sợ chết đứng”. Công chính trước hết và trên hết chính là Thiên Chúa, thánh Giu-se được mệnh danh là ”NGƯỜI CÔNG CHÍNH”, điều đó, có nghĩa là thánh Giu-se là người có Thiên Chúa” ở cùng. Vì, sự công chính, chính là Thiên Chúa, Ngài là Đấng công chính duy nhất và tuyệt đối, và vì tình yêu, Thiên Chúa đã thông ban sự công chính của Ngài cho thế nhân. Công chính là sự công bằng chính trực, sự ngay thẳng trong tư tưởng, lời nói và việc làm.Như vậy , nếu ai dùng sự công chính là kim chỉ nam cho đời sống của mình, thì người ấy gieo vãi hạnh phúc cho tha nhân.
Người công chính là người được thừa hưởng hạnh phúc viên mãn trong ân sủng của Thiên Chúa, Đức cha tân cử cũng thật hạnh phúc, khi còn bà cố, thân mẫu ở xấp xỉ tuổi 100. Đây cũng là một đặc ân mà Thiên Chúa thưởng ban cho đại gia đình bà cố. Được biết, đai gia đình bà cố có 10 người con, Đức giám mục tân cử là người con thứ tám, cách đây khoảng 15 năm, lúc ấy bà cố ở độ tuổi 80, được đón nhận hồng phúc là con trai được là linh mục. Đến nay sau khoảng 15 năm, bà cố lại được Thiên Chúa ban thưởng một hồng phúc lớn hơn, như vậy không đáng mừng sao? Đáng mừng hơn, khi biết đại gia đình của bà cố chỉ có một người dâng mình cho Chúa trong đời sống thánh hiến, đó là Đức cha Giu-se. Người ta nói :” Trong nhà có vàng, không bằng làng có linh mục”. Nhưng, đại gia đình bà cố có một Giám mục, thì như vậy, bằng bao nhiêu linh mục, bởi vì, chức giám mục “sinh ra” biết bao linh mục. Như vậy, xin kính chúc mừng đại gia đình bà cố.
Như , mọi người biết, chức giám mục là chức linh mục hoàn thiện, làm linh một lo một, làm giám mục lo mười, làm linh mục lo mười, làm giám mục lo một trăm. Nói như vậy, để cầu nguyện nhiều hơn cho giám mục. Vì, chủng viện là “con ngươi” của giám mục. Nói lên trách nhiệm của một giám mục rất lớn.
Giám mục ở giữa đoàn dân Chúa như vị đại diện Tông Tòa Phê-rô. Vì thế, khi tấn phong giám mục thường chỉ có một người, chứ không có tấn phong nhiều giám mục, chỉ có bên Tòa Thánh mới có tấn phong nhiều giám mục một lúc. Vì vậy, lễ tấn phong giám mục ngoài thành Rô-ma là một đại lễ, như ở Việt Nam chẳng hạn.
Như , chúng ta biết giảng lễ tấn phong giám mục hôm nay, là Đức Tổng giám mục Giu-se Nguyễn Năng, Tổng giám mục tổng giáo phận Sài Gòn, phó chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam. Bài giảng của ngài thật thời sự, thật trọng tâm, thật ấn tượng với lễ tấn phong và cho lễ tấn phong giám mục. Và , đặc biệt chú ý cho buổi lễ tấn phong là hai vị tổng giám mục phụ phong, và tháp tùng vị tân chức đi xuống tận nơi giáo dân và cộng đoàn tham dự Thánh Lễ để ban phép lành.
Dù được bổ nhiệm giám mục phó cho giáo phận Bắc Ninh, gốc Bắc Ninh , nhưng, Đức cha tân cử là người Thủ Đức –Sài Gòn hoàn toàn, đối với Giáo Phận Bắc Ninh, ngài thật bỡ ngỡ, dù là quê hương. Ngài được sinh ra tại Thủ Đức- Sài Gòn năm 1965, như vậy, là sau khi di cư 11 năm, ngài mới được chào đời.Ngài chào đời và sinh trưởng tại Thủ Đức –Sài Gòn, giáo xứ Từ Đức là chiếc nôi đầu đời dẫn dắt ngài lớn lên và trưởng thành, tu học tại Đại chủng viện thánh Giu-se Sài Gòn, du học 05 bên Pháp, 05 bên Rô-ma, nhưng, chưa có bằng tiến sĩ. Tuy nhiên, việc chọn lựa từ phía chính quyền để có sự đồng thuận giữa Tòa Thánh và Nhà Nước Việt Nam dẫn đến sự chấp thuận là ngài đẽ thi hành nghĩa vụ thanh niên xung phong tại Củ Chi, sau khi tốt nghiệp Cao Đẳng Sư Phạm Tp.HCM, đó là sự thuận lợi cho ngài. Đó là theo tiểu sử của ngài, nhưng, nơi chôn nhau, cắt rốn là ở trong Thủ Đức- Sài Gòn, như vậy, tuy là gốc, nguyên quán Kinh Bắc, giáo phận Bắc Ninh, nhưng hoàn toàn ngài hấp thụ kiến thức đạo, đời là người của Sài Gòn. Một vị giám mục trẻ cho Giáo Hội Việt Nam nói chung và cho giáo phận Bắc Ninh nói riêng, tròn trịa 20 năm nữa, một sự bổ nhiệm lý tưởng. ngài kém các vị giám mục đương nhiệm sắp hưu ngót nghét 20 tuổi.
Như, trong bài giảng lễ, mở đầu Đức Tổng Giu-se Nguyễn Năng có nói thay sự thắc mắc của nhiều người về việc bổ nhiệm giám mục phó cho giáo phận Bắc Ninh. Nhưng, cuối Thánh Lễ , phần chúc mừng của Đức Tổng Chủ Tịch Giu-se Nguyễn Chí Linh, ngài đã giải đáp thắc mắc cách tế nhị mà hoàn toàn đúng sự thật như thế. Điều ấy có nghĩa là: Tuy, hiện tại, nhiều giáo phận còn trống tòa, chưa có giám mục, nhưng, việc xin giám mục phó cho Giáo phận Bắc Ninh của Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt đã có đơn từ lâu, và Tòa Thánh làm việc theo thứ tự, chứ không phải thiên vị, như khách quan nghĩ.
Như, nhiều người biết, giáo phận Bắc Ninh có thành phố Bắc Ninh, thì Thành Phố Bắc Ninh là thành phố có diện tích nhỏ nhất trong 63 Tỉnh Thành trong cả Nước. Nhưng, giáo phận Bắc Ninh thì không nhỏ, có tới 05 tỉnh, (nhưng có người nói là 10 tỉnh), nhưng, chính Đức Tổng chủ Giu-se thì nói có 05 tỉnh, chắc họ nhầm với giáo phận Hưng Hóa có 10 tỉnh, gọi là Thập Tỉnh.
Như vậy, sau 45 ngày, kể từ 17 giờ , giờ Việt Nam ngày 30/10/2021, Tòa Thánh loan báo bổ nhiệm linh mục Giu-se Đỗ Quang Khang, Phó Giám đốc Đaị Chủng Viện thánh Giu-se Sài Gòn là giám mục phó giáo phận Bắc Ninh, Lễ tấn phong giám mục được ấn định ngày 14/12/2021 hôm nay đã diễn ra và kết thúc tốt đẹp. Xin chúc mừng toàn thể giáo phận Bắc Ninh và hai Đức cha chính và Đức cha phó một Lễ Giáng Sinh an lành và tràn đầy thánh đức, được Thiên Chúa ở cùng.
Theo lịch trình đã được thông báo ngày 22/12/2021 thứ tư, vị giám mục tân cử sẽ về Giáo xứ Từ Đức, Thành Phố Thủ Đức – Tổng giáo phận Sài Gòn để dâng lễ tạ ơn, nơi có đại gia đình bà cố đang sinh sống và là quê hương của ngài, có thể nói là “vinh quy bái tổ”, nhưng thật ra Bắc Giang mới là nguyên quán.
Được biết Dòng Mến Thánh giá Thủ Đức chính là tiền thân là Mến Thánh Gía Bắc Ninh. Bắc Ninh trước đây chính là kinh đô phia Bắc, trước Hà Nội, được gọi là Kinh Bắc, sau nầy mới dời về Hà Nội.
14/12/2021 (Lễ kính thánh Gioan Thánh giá, lm Tiến sĩ)
Phê-rô Trần Đình Phan Tiến