Thưa quý vị và các bạn. Nghèo là một điều gì đó “bất hạnh” đối với thế nhân. Tục ngữ Việt Nam có câu :” Vai đeo túi bạc kè kè, nói bậy, nói bạ, người ta nghe rầm rầm. Vai đeo một bị củ nần, dù cho nói phải mười phần cũng chẳng ai nghe.”
Tại sao vậy? Thưa quý vị. Thưa, đấy là điều thực tế, điều ấy dễ hiểu thôi, bởi vì thế nhân thì thuộc về thế gian, mà thế gian là thế giới vật chất, mà vật chất, thì lấy gì cân, đong , đo, đếm, thưa phải lấy tiền. Nên chí, thế gian có câu : Tiền là tiên, là phật, là sức bậc tuổi trẻ, sức khỏe tuổi già….
Như vậy, muốn khỏi nghèo thì phải có tiền, tiền càng nhiều thì càng giàu. Muốn có tiền, thì phải lao động thật nhiều, mới gọi là đồng tiền “chơn chánh”, thì khỏi phạm pháp. Còn, nếu kiếm tiền “bất chánh”, thì ủ tờ. Nếu chưa ủ tờ, thì cũng mang án treo, treo trong lương tâm, hay treo ở xã hội. vì “ VI NHÂN THÌ BẤT PHÚ, MÀ VI PHÚ THÌ BẤT NHÂN.” Xưa nay là vậy, triết lý là chân lý vậy.
Như vậy, hôm nay đây Tin Mừng Chúa Nhật thứ IV TN , A theo thánh Mat-thêu (Mt 5, 1- 12a). Chúa Giê-su dạy cho chúng ta biết một giáo huấn tuyệt vời để “chiếm hữu Nước Trời”. Tại sao vậy, thưa quý vị ? Thưa, dễ hiểu lắm, thoạt nghe tưởng là nghịch lý, nhưng, hoàn tòan thuận lý.Bởi vì, thế gian là hữu hạn, vì vậy, thế nhân cần tiền. Còn ai muốn bước theo Nước Trời, tức siêu nhiên, vô biên thì mặc nhiên không xài tiền thế gian, tiền hữu hạn, thì không cần tiền, mà không cần nhiều tiền, thì không cần giàu. Và như thế , chúng ta sống theo Lời của Chúa Giê-su, thì chúng ta sẽ có PHÚC. Rõ Ràng, câu đầu tiên trong Tám Mối Phúc Thật là :” PHÚC CHO AI CÓ TINH THẦN NGHÈO KHÓ, VÌ NƯỚC TRỜI LÀ CỦA HỌ”.
Chúng ta nên nhớ rằng “tinh thần” có nghĩa là “tâm hồn”, chứ không phải thể xác. Tinh thần là điều siêu nhiên, vô biên, tinh thần là tâm hồn của thế nhân.
Tâm hồn nghèo khó là TÂM HỒN HIỀN LÀNH. Tâm hồn hiền lành là tâm hồn khiêm tốn, không tự cao, tự đại, không khoác lác phô trương, không hống hách, tự hào là mình tài giỏi.
Tâm hồn nghèo khó là tâm hồn biết thương xót người khác, từ đó chúng ta nhận ra Lòng Thương Xót của Thiên Chúa trên chúng ta.
Tâm hồn nghèo khó là tâm hồn biết chịu đựng sầu muộn, bất hạnh, đau khổ của cuộc đời, như một sự hy sinh để trở nên hy tế đời mình, như vậy, hy tế đền tội sẽ làm cho tâm hồn chúng ta trở nên thánh thiện, hầu tránh xa satan. Sự khó sẽ là hy tế đền tội cho chính mình và cho tha nhân, chứ không phải sự khó khăn trở nên đau khổ oán than. Sự khó khăn vật chất không thể làm suy giảm giá trị tinh thần.
Tâm hồn nghèo khó là tâm hồn khát khao điều công chính. Vì, ai công chính thì họ không tham lam, ai không tham lam, thì họ không cần của cải bất chính. Vì, của cải người ở đâu, thì lòng ngươi cũng ở đó.
Tâm hồn nghèo khó là tâm hồn trong trắng , thanh bạch, trinh khiết theo bậc sống. Không tham lam của tha nhân, chấp nhận phần của mình. Tiết chế, điều hòa trong đời sống lứa đôi, hôn nhân gia đình. Trong bậc tu trì, đời sống cộng đoàn trong sạch. Như vậy, đức khó nghèo khiết tịnh , đó là tâm hồn nghèo khó. Tham có nghĩa là ước muốn điều bất chính , càng muốn nhiều hơn, đó là tham. Người ta nói tham thực , thì cực thân. Đức Phật nói :” Tham thì thâm”, thái quá thì bất cập.
Theo đó, mở đầu Tin Mừng theo thánh Mat-thêu hôm nay (Mt 5, 1- 12a), thoạt đầu chúng ta thấy như là 09 Mối Phúc, Đoan nầy thường được gọi là “HIẾN CHƯƠNG NƯỚC TRỜI”, hay BÀI GIẢNG TRÊN NÚI. Nhưng thật ra Mối Phúc đầu tiên là mở đầu cho những mối phúc sau, chứ không phải là 09 mối. Vì, câu đầu tiên là mối phúc khó nghèo. Chính mối Phúc khó nghèo là mối phúc mở đầu, là mối phúc tiên phong nên gọi là “Tám Mối Phúc Thật”. Vì, ai chấp nhận khó nghèo vì Nước Trời, thì mặc nhiên họ mới thực thi được những mối phúc còn lại.
Tâm hồn nghèo khó là tâm hồn vô vị lợi, biết dùng đủ, và biết cho đi,mặc nhiên là có phúc, không tích lũy không tham lam, không vụ lợi bất chấp điều công chính.
Nếu nói “tiền”, thì ai cũng cần có để sinh sống, nhưng, tham tiền đặt đồng tiền trên hết, trê cả luân thường đạo lý, thì điều đó không thể đạt đến Nước Trời. NƯỚC TRỜI là sự siêu nhiên, giá trị vĩnh cửu, mặc nhiên không ai nhìn thấy, Nhưng có một Đấng cho chúng ta biết giá trị Nước Trời qua sự hy sinh, đánh đổi. HY SINH là đánh đổi. ĐÁNH ĐỔI mới nhận lấy, đó là lẽ công bằng siêu nhiên lẫn tự nhiên.
Qua đó, chúng ta thấy, khí đọc Đoan Tin Mừng theo thánh Mt 5, 1 -12a hôm nay, chúng ta thấy dường như khó chấp nhận, nhưng, thật ra,dễ hiểu và dễ chấp nhận . Vì, chính những điều hợp lý là giá trị siêu nhiên vô hình. Chúng ta cần hiểu sự đánh đổi chính là sự hy sinh, vì không chấp nhận đánh đổi, thì lấy gì có siêu nhiên.
Vì thế, tại sao NGHÈO mà có PHÚC, ĐAU KHỔ mà có Phúc, THƯƠNG NGƯỜI mà có PHÚC, HIỀN LÀNH mà có PHÚC. KHAO KHÁT ĐIỀU CÔNG CHÍNH mà có PHÚC.XÂY DỰNG HÒA BÌNH mà có PHÚC, BỊ BÁCH HẠI và CHẾT VÌ LẼ CÔNG CHÍNH mà có PHÚC. VÌ, ĐỨC KI-TÔ MÀ BỊ NGƯỜI TA THÙ GHÉT mà có PHÚC.
Vâng, tất cả những điều chịu thiệt vì NƯỚC TRỜI mặc nhiên là có PHÚC. VÌ, NƯỚC TRỜI THUỘC VỀ NHỮNG AI CHỊU HY SINH.
Rõ ràng, các thánh Tử Đạo vì Nước Trời và vì Chúa Giê-su, họ sẽ đạt được chính Chúa là NƯỚC TRỜI. Như cụ thể tại Việt Nam, ngày 29/01/2022 tại giáo họ Saloong, Ngọc Hồi – Kon – tum, cha Giuse TRẦN NGỌC THANH O.P. đã minh chứng máu đào vì đức tin. Mặc nhiên ngài sẽ đạt được điều mà Chúa Giê-su đã nói.
Lạy Chúa Giê-su, Chúa đã dạy chúng con sống khó nghèo, vì khó nghèo là Mối Phúc tiên quyết để có được Nước Trời. Khó nghèo ở đây là sống tiết chế, nhịn nhục, hiền lành , kiên nhẫn , hy sinh quên mình để cho đi mà không vụ lợi. Chứ không phải khó nghèo là đói khát, rách rưới, bần cùng, thiếu thốn về mọi mặt. Vì, đức tin là có Chúa, mà có Chúa là đủ dùng cho chúng con. Xin thương ban cho chúng con nhận ra những Lời Chúa dạy và có Chúa là sự giàu có đích thực cho chúng con ./. Amen
CN IV TN A, 2023
PHÊ-RÔ TRẦN ĐÌNH PHAN TIẾN