I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Trong bài Suy Niệm Phúc Âm tuân trước, tôi đã việt: “Trong đời sống đức tin các Kitô hữu có trách nhiệm trong hai chiều kích: tôn giáo và xã hội. Chiều kích tôn giáo là mối tương quan mật thiết của mỗi người với Thiên Chúa. Chiều kích xã họi là mối tương quan tích cực của mỗi người với những con người và xã hội xung quanh.” Những lời dẫy của Chúa Giêsu trong bài Phúc âm Chúa Nhật VI Thường Niên Năm A hôm nay liên quan tới những việc các Kitô hữu phải làm để xứng đáng là con cái của dân riêng mới của Thiên Chúa. Dân riêng cũ của Thiên Chúa là Israel có Luật cũ là Luật Môsê; còn dân riêng mới của Thiên Chúa là dân Kitô giáo chúng ta thì có Luật Mới là Luật của chính Chúa Giêsu Kitô. Luật Mới thì hoàn hào hơn và trổi vượt Luật cũ. Đó là điều Chua Giêsu đã giãi bày với các môn đệ. Chúng ta hãy dành thời gian tìm hiểu và suy niệm để đem ra fhực hành
II. LẰNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BÀI PHÚC ÂM: (Mt 5, 17-37): Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con đừng tưởng Ta đến để huỷ bỏ lề luật hay các tiên tri; Ta không đến để huỷ bỏ, nhưng để kiện toàn. Vì Ta bảo thật các con: Cho dù trời đất có qua đi, thì một chấm, một phẩy trong bộ luật cũng không bỏ sót, cho đến khi mọi sự hoàn thành. Bởi vậy, ai huỷ bỏ một trong những điều luật nhỏ mọn nhất và dạy người khác làm như vậy, sẽ kể là người nhỏ nhất trong Nước Trời; trái lại, ai giữ và dạy người ta giữ những điều đó, sẽ được kể là người cao cả trong Nước Trời. Nếu các con không công chính hơn các luật sĩ và biệt phái, thì các con chẳng được vào Nước Trời đâu.
“Các con đã nghe dạy người xưa rằng: ‘Không được giết người.Ai giết người, sẽ bị luận phạt nơi toà án’. CònTa, Ta bảo các con: Bất cứ ai phẫn nộ với anh em mình, thì sẽ bị toà án luận phạt. Ai bảo anh em là ‘ngốc’,thì bị phạt trước công nghị.Ai rủa anh em là ‘khùng’,thì sẽ bị vạ lửa địa ngục.Nếu ngươi đang dâng của lễ nơi bàn thờ mà sực nhớ người anh em đang có điều bất bình với ngươi, thì ngươi hãy để của lễ lại trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ngươi trước đã,rồi hãy trở lại dâng của lễ. Hãy liệu làm hoà với kẻ thù ngay lúc còn đi dọc đường với nó, kẻo kẻ thù sẽ đưa ngươi ra trước mặt quan toà, quan toà lại trao ngươi cho tên lính canh và ngươi sẽ bị tống ngục. Ta bảo thật các ngươi biết: Ngươi sẽ không thoát khỏi nơi ấycho đến khi trả hết đồng bạc cuối cùng.
“Các con đã nghe nói với người xưa rằng: ‘Chớ ngoại tình’. Còn Ta, Ta bảo các con: Hễ ai nhìn xem phụ nữ mà ước ao phạm tội với họ, thì đã ngoại tình với họ trong lòng rồi. Nếu con mắt phải của con nên dịp tội cho con, thì hãy móc nó mà ném xa con; vì thà mất một chi thể còn lợi hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục. Và nếu tay phải con nên dịp tội cho con, thì hãy chặt mà ném nó xa con; vì thà mất một chi thể còn hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục.
“Cũng có lời dạy rằng: ‘Ai ly dị vợ mình, thì hãy trao cho vợ tờ ly dị’. Còn Ta, Ta bảo các con: Hễ ai ly dị vợ mình, trừ trường hợp tà dâm, thì làm cớ cho vợ ngoại tình; và ai cưới người vợ đã ly dị, cũng phạm tội ngoại tình.
“Các con cũng đã nghe có lời bảo người xưa rằng: ‘Chớ thề gian, nhưng hãy giữ trọn lời mình thề với Chúa’. Còn Ta, Ta bảo các con: Đừng thề chi cả; đừng lấy trời mà thề, vì trời là ngai Thiên Chúa; đừng lấy đất mà thề, vì đất là bệ chân Người; đừng lấy Giêrusalem mà thề, vì là thành của Vua cao cả. cũng đừng chỉ đầu ngươi mà thề, vì ngươi không thể làm cho một sợi tóc ra trắng hay đen được. Nhưng lời nói của các con phải là: Có thì nói có, không thì nói không, thêm điều đặt chuyện là bởi ma quỷ mà ra”.
III. SUY NIỆM LỜI CHÚA TRONG BÀI PHÚC ÂM Mt 5, 17-37:
3.1 Luật Mới của Chúa Giêsu Kitô hoàn hảo hơn và trổi vượt Luật Cũ của Cựu Ước: Cá bài Phúc âm Mt 5, 17-37 nói vè chuyện ấy, chí cần chúng ta chăm chú đọc là nhận ra những điều ấy. Nhưng để thấy việc Luật Mới hoàn hảo hơn và trởi vượt Luật cũ thì chúng ta phải di sâu vào chi tiết để thấy những điều ấy
3.2 Đi sâu vào chi tiết để thấy Luật Mới của Chúa Giêsu Kitô hoàn hảo hơn và trổi vượt Luật Cũ của Cựu Ước:
a) Tội giết người và tội khinh khi, chửi rửa người khác: “Các con đã nghe dạy người xưa rằng: ‘Không được giết người.Ai giết người, sẽ bị luận phạt nơi toà án’. CònTa, Ta bảo các con: Bất cứ ai phẫn nộ với anh em mình, thì sẽ bị toà án luận phạt. Ai bảo anh em là ‘ngốc’,thì bị phạt trước công nghị.Ai rủa anh em là ‘khùng’,thì sẽ bị vạ lửa địa ngục.Nếu ngươi đang dâng của lễ nơi bàn thờ mà sực nhớ người anh em đang có điều bất bình với ngươi, thì ngươi hãy để của lễ lại trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ngươi trước đã,rồi hãy trở lại dâng của lễ. Hãy liệu làm hoà với kẻ thù ngay lúc còn đi dọc đường với nó, kẻo kẻ thù sẽ đưa ngươi ra trước mặt quan toà, quan toà lại trao ngươi cho tên lính canh và ngươi sẽ bị tống ngục.”.
b) Tội ngoại tình và tội tà dâm trong tư tưởng: “Các con đã nghe nói với người xưa rằng: ‘Chớ ngoại tình’. Còn Ta, Ta bảo các con: Hễ ai nhìn xem phụ nữ mà ước ao phạm tội với họ, thì đã ngoại tình với họ trong lòng rồi. Nếu con mắt phải của con nên dịp tội cho con, thì hãy móc nó mà ném xa con; vì thà mất một chi thể còn lợi hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục. Và nếu tay phải con nên dịp tội cho con, thì hãy chặt mà ném nó xa con; vì thà mất một chi thể còn hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục.”.
c) Tội ly dị vợ : “Cũng có lời dạy rằng: ‘Ai ly dị vợ mình, thì hãy trao cho vợ tờ ly dị’. Còn Ta, Ta bảo các con: Hễ ai ly dị vợ mình, trừ trường hợp tà dâm, thì làm cớ cho vợ ngoại tình; và ai cưới người vợ đã ly dị, cũng phạm tội ngoại tình”.
d) Tội thề gian và tội nói dối: “Các con cũng đã nghe có lời bảo người xưa rằng: ‘Chớ thề gian, nhưng hãy giữ trọn lời mình thề với Chúa’. Còn Ta, Ta bảo các con: Đừng thề chi cả; đừng lấy trời mà thề, vì trời là ngai Thiên Chúa; đừng lấy đất mà thề, vì đất là bệ chân Người; đừng lấy Giêrusalem mà thề, vì là thành của Vua cao cả. cũng đừng chỉ đầu ngươi mà thề, vì ngươi không thể làm cho một sợi tóc ra trắng hay đen được. Nhưng lời nói của các con phải là: Có thì nói có, không thì nói không, thêm điều đặt chuyện là bởi ma quỷ mà ra”.
Ghi chú: Vế thứ nhất trong các lới dậy của Chúa Giêsu lá tội theo Luật Cũ, Còn vế thứ hai trong các lới dậy của Chúa Giêsu là tội theo Luật Mới. Rõ rang Luật Mới khắt khe hơn Luật cũ rất nhiều.
IV. THỰC THI LỜI CHÚA TRONG BÀI PHÚC ÂM Mt 5, 17-37:
4.1 Chúng ta hãy làm cho lòng mình ra thanh sạch Đó là việc đầu tiên chúng ta có thế làm, với tâm tình khiêm tốn biết ơn đối với Thiên Chúa, đối với Chúa Giêsu và đối với thánh Mátthêu. Giữ gìn tầm hồn để biết kính trọng Thiên Chúa, tôn trọng tha nhân, nhất là phụ nữ và những người yếu kém hơn mình.
,4.2 Chúng ta hãy cố gắng giữ gìn hai con mắt và miệng lưỡi cho thanh sạch: Đó là việc thứ hai chúng ta có thế làm, với tâm tình khiêm tốn biết ơn đối với Thiên Chúa, đối với Chúa Giêsu và đối với thánh Mátthêu. Giữ gìn hai con mắt và miệng lưỡi để không thề gian, không làm thương tổn người khác, nhất là phụ nữ và những người yếu kém hơn mình.
Ý VÀ LỜI CẦU NGUYỆN
KHAI MỞ: Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giêsu Kitô và là Cha của chúng con, chúng con cảm tạ, ngợi khen và chúc tụng Cha vì Cha đã ban cho chúng con Con Một Cha là Chúa Giêsu Kitô, là Đấng đã dậy Luật Mới cho chúng con để chúng con tuân giữ. Xin Cha nghe lời chúng con cầu xin.
1.- «Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con đừng tưởng Ta đến để huỷ bỏ lề luật hay các tiên tri; Ta không đến để huỷ bỏ, nhưng để kiện toàn. Vì Ta bảo thật các con: Cho dù trời đất có qua đi, thì một chấm, một phẩy trong bộ luật cũng không bỏ sót, cho đến khi mọi sự hoàn thành» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Thiên Chúa cho càng ngày càng có nhiều người quan tâm đến việc tuân giữ các luật tự nhiên va siêu nhiên.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
2.- «Các con đã nghe dạy người xưa rằng: ‘Không được giết người. Ai giết người, sẽ bị luận phạt nơi toà án’. CònTa, Ta bảo các con: Bất cứ ai phẫn nộ với anh em mình, thì sẽ bị toà án luận phạt. Ai bảo anh em là ‘ngốc’,thì bị phạt trước công nghị.Ai rủa anh em là ‘khùng’,thì sẽ bị vạ lửa địa ngục» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Thiên Chúa cho Đức Thánh Cha Phanxicô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế và Tu Sĩ Nam Nữ để các vị ấy nhiệt tâm rao giảng Luật Bác Ái của Chúa Giêsu cho những người xung quanh.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
3.- «Các con đã nghe nói với người xưa rằng: ‘Chớ ngoại tình’. Còn Ta, Ta bảo các con: Hễ ai nhìn xem phụ nữ mà ước ao phạm tội với họ, thì đã ngoại tình với họ trong lòng rồi. Nếu con mắt phải của con nên dịp tội cho con, thì hãy móc nó mà ném xa con; vì thà mất một chi thể còn lợi hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục. Và nếu tay phải con nên dịp tội cho con, thì hãy chặt mà ném nó xa con; vì thà mất một chi thể còn hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục.» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho các Kitô hữu trong cộng đoàn giáo xứ chúng ta và trong các cộng đoàn giáo xứ khác, để mọi Kitô hữu sống trong sạch trong tư tưởng và hành động để xứng đáng làm môn đệ Chúa Giêsu..
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
4.- «Các con cũng đã nghe có lời bảo người xưa rằng: ‘Chớ thề gian, nhưng hãy giữ trọn lời mình thề với Chúa’. Còn Ta, Ta bảo các con: Đừng thề chi cả; đừng lấy trời mà thề, vì trời là ngai Thiên Chúa; đừng lấy đất mà thề, vì đất là bệ chân Người; đừng lấy Giêrusalem mà thề, vì là thành của Vua cao cả. cũng đừng chỉ đầu ngươi mà thề, vì ngươi không thể làm cho một sợi tóc ra trắng hay đen được. Nhưng lời nói của các con phải là: Có thì nói có, không thì nói không, thêm điều đặt chuyện là bởi ma quỷ mà ra» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Thiên Chúa cho mọi ngườ lương cũng nhu gíáo sống chân thẫt với mình và với người xung quanh.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
LỜI KẾT:
Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giêsu và là Cha của chúng con, chúng con xin chúc tụng ngợi khen và cảm tạ Cha, vì Cha đã ban Con Một Cha là Chúa Giêsu cho chúng con; Người đã dậy dỗ chúng con sống theo Luât Mới mà Người đã trao tặng cho chúng con.
Chúng con xin Cha ban cho chúng con một sức mạnh thiêng liêng để chúng con thực hành được các chi dậy của Ngừoi. Chúng con cầu xin nhân danh Chúa Giêsu Kitô, Con Cha Chúa chúng con. Amen.
Sàigòn ngày 11 tháng 02 năm 2023
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội