I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Ý nghĩa của Ngày Mồng Hai Tết là kính nhớ và biết ơn tổ tiên ông bà và cha mẹ có nghĩa là mọi tín hũu Việt Nam được mời thể hiện lòng biết ơn đối với các bậc sinh thành là những người đã sinh ra và nuôi dưỡng chúng ta và giáo dục chúng ta nên người và nên người Kitô hữu. Chúng ta phải hiểu việc kính nhớ Tổ Tiên Ông Bà Cha Mẹ được mở rộng đến tất cả những người đã hy sinh mồ hôi, xuơng máu… để chúng ta được như ngày hôm nay, để chúng ta có những thứ mà chúng ta có ngày hôn nay.
Chúng ta hãy thể hiện lòng biết ơn đối với tất cả các đấng bậc, các con người ấy và dâng lên Thiên Chúa lời cảm tạ đầu năm và lời cầu xin cho các vị ấy được hưởng phúc Thiên Đàng.
Ý nghĩa của Ngày Mồng Hai Tết vừa làm nổi bật nét đẹp của Thánh Kinh Kitô giáo vừa làm nổi bật nét đẹp của truyền thống của nền văn hóa Việt Nam. Vì thế chúng ta phải hết sức trân quý và thể hiện lòng biết ơn với các tiền nhân đáng trọng của chúng ta!
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Trong bài đọc 1 (Hc 44,1.10-15): “Miêu duệ họ tồn tại đến muôn đời” Giờ đây chúng ta hãy ca tụng những vĩ nhân và các tổ phụ chúng ta qua các thời đại. Có những người nhân hậu mà việc thiện của họ không bao giờ bị lãng quên. Dòng dõi họ được hưởng hạnh phúc, và họ sẽ có con cháu nối dòng, miêu duệ họ trung thành với lời giao ước và con cái họ nhờ họ cũng được trung thành. Miêu duệ họ sẽ tồn tại đến muôn đời, và vinh quang của họ không bao giờ bị lu mờ. Thân xác họ được chôn cất bình an, tên tuổi họ sẽ sống đời này qua đời nọ. Sự khôn ngoan của họ cộng đoàn truyền tụng, và công hội thuật lại lời ngợi khen họ.
2.2 Trong bài đọc 2 (Ep 6,1-4.18-22): “Hãy thảo kính cha mẹ” 1 Hỡi những kẻ làm con cái, hãy vâng phục cha mẹ trong Chúa: đó là lẽ phải. 2 Hãy thảo kính cha mẹ ngươi, đó là giới răn thứ nhất kèm theo lời hứa 3 “để ngươi được phần phúc và sống lâu dài trên địa cầu”. 4 Còn phần anh em là những kẻ làm cha mẹ, anh em chớ làm cho con cái anh em tức giận, nhưng hãy giáo dục chúng thay mặt Chúa bằng cách khuyên răn và sửa day,
18 Theo Thần Khí hướng dẫn anh em hãy dung mọi lời kinh và mọi tiếng van nài mà càu nguyện luôn mãi. Để được như vậy anh em hãy chuyên cần tỉnh thức và cầu xin cho toàn thề dân thánh 19 Anh em cũng hãy càu xin cho tôi nữa để kh tôi mở miệng nói thì Thiên Chúa ban lời cho tôi hầu tôi mạnh dạn loan báo mầu nhiệm của Tin Mừng; 20 tồi là sứ giả của Tin Mừng này cả khi tôi đang bị xiềng xích. Anh em hãy cầu xin cho tôi để khi tôi rao giảng Tin Mừng tôi nói năng mạnh dạn như bổn phận tôi phải nói. 21 Anh Tykhicô, người anh em yêu quí của tôi và là người trung thành phục vụ Chúa, sẽ cho anh em mọi tin tức, để cả anh em nữa cũng biết tôi ra sao, và tôi đang làm gì 22 Tôi phái anh đến với anh em vì mục đích ấy, để anh em được biết hiện tình của chúng tôi, và để anh khích lệ tinh thần anh em.
2.3 Trong bài Tin Mừng (Mt 15,1-6): “Thanh luận về truyền thống” 1 Bấy giờ có mấy người Pharisêu và mấy kinh sư từ Giêrusalem đấn gặp Đức Giêsu và nói rằng: 2 “Sao môn đệ ông vi phạm truyền thống của tiền nhân, không chịu rửa tay khi dung bữa” ? Người trả lời: “ Còn các ông, tại sao các ông dựa vào truyền thống của các ông mà vi phạm điều răn của Thiên Chúa? 4 Quả thế Thiên Chúa dậy: Ngươi hãy thờ cha kính mẹ; kẻ nào nguyền rủa cha mẹ, thì phải bị xử tử. 5 Còn các ông, các ông lại bảo: “Ai nói với cha mẹ rằng: “những gì con có để giúp cha mẹ, đều là lễ phẫm dâng cho Chúa rồi 6 thì người ấy không phải thờ cha kính mẹ nữa” Như thế, các ông dựa vào truyền thống của các ông mà hủy bỏ lời Thiên Chúa.
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP CỦA CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân dung của Thiên Chúa.
1o) Đoạn sách Hc 44,1.10-15 là những lời ca tụng những bậc tiền nhân dã có một cuộc sống khôn ngoan đạo đức đáng mọi người ngưỡng mộ. Đoạn sách này thuộc Sách Huấn Ca của Cựu Ước là cuốn sách đã được viết vào khoảng thế kỷ thứ I TCN để ghi chép lại những lối sống khôn ngoan thánh thiện của những con dân Israel tôn thờ Thiên Chúa nêu gương lành, gương sáng cho hậu thế.
Trong đoạn sách Hc 44,1.10-15 tác giả cho ta thấy Thiên Chúa là Đấng coi trọng những vĩ nhân và các bậc tổ phụ là những con người đã sống đời đạo hạnh trước mặt Thiên Chúa và người đời. Thiên Chúa muốn tất cả mọi con dân Israel sống giống như các bậc vĩ nhân và tổ phụ đáng kính ấy!
2o) Đoạn thư Ep 6, 1-4,18-22 là những lời khuyên của Thánh Phaolô dành cho những người làm con để họ biết thảo kính vâng phục các bậc làm cha làm mẹ. Theo Thánh Phaolô thì đó không chỉ là cách sống của những ngườicon tử tế đàng hoàng theo nhân bản mà đó còn là lối sống mà Thần Khí Thiên Chúa xây dựng và cổ võ.
Trong đoạn thư Ep 6,1-4.18-22 Thánh Phaolô cho chúng ta thấy Thiên Chúa là Đấng trân quý các bậc làm cha làm mẹ, nhất là khi những người ấy đã chu toàn trách nhiệm mà Thiên Chúa đã giao phó cho họ là sinh ra và tạo nên những người con, con người và con Chúa!
3o) Đoạn Tin Mừng Mt 15,1-6 là cuộc tranh luân về (giá trị của) truyền thống giữa Chúa Giêsu Nazarét và những người Pharisêu. Những người Pharisêu coi trọng truyền thống của dân tộc mình mà coi thường những chỉ thị hay giáo huấn của Thiên Chúa. Còn Chúa Giêsu thì tuy cũng rất coi trọng truyền thống của dân tộc nhưng Người coi trọng những chỉ thị hay giáo huấn của Thiên Chúa hơn.
Trong đoạn Phúc âm Mt 15,16 Chúa Giêsu cho ta thấy Thiên Chúa là Đấng dậy con người những điều tốt lành và chí tình chí nghĩa, nhất là lòng biết ơn đối với những người đã làm ơn cho mình, ơn phần xác ơn phần hồn.
3.2 Sứ điệp của Lời Chúa.
Sứ điệp của Lời Chúa dành cho chúng ta hôm nay là lòng biết ơn
* đối với tổ tiên ông bà cha mẹ là những người đã sinh ra và giáo dục chúng ta nên người và nên người Kitô hữu;
* đối với các bậc vĩ nhân và các vị tổ phụ là những người đã làm cho chúng ta nên như ngày hôm nay, có những thứ chúng ta có ngày hôm nay.
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA LỜI CHÚA HÔM NAY
4.1 Sống với Thiên Chúa là Đấng quyền năng và giầu lòng xót thương ngài là Đấng đã ban cho chúng ta gia đình, họ hàng, cộng đồng xã hội và tổ quốc Việt Nam.
4.2 Thực thi sứ điệp Lời Chúa
Để thực thi sứ điệp Lời Chúa hôm này, chúng ta cần tự hỏi mình hai câu hỏi sau đây:
* Trong tâm hồn và cuộc sống của riêng tôi, tôi có tâm tình biết ơn đối với tổ tiên ông bà cha mẹ là những người đã sinh ra và giáo dục tôi nên như ngày hôm nay không? Tôi có tâm tình biết ơn đối với các bậc vĩ nhân, các thánh nhân các tổ phụ của dân Chúa và dân Viễt không?
* Trong cuộc sống của tôi, tôi có thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên ông bà cha mẹ là những người đã sinh ra và giáo dục tôi nên như ngày hôm nay không? Tôi có thể hiện lòng biết ơn đối với các bậc vĩ nhân, các thánh nhân các tổ phụ của dân Chúa và dân Việt không? Tôi thể hiện lòng biết ơn ấy như thế nào?
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
5.1 «Chúng ta hãy ca tụng những vĩ nhân và các tổ phụ chúng ta qua các thời đại.» Lạy Thiên Chúa là Đấng Toàn Trí Toàn Năng, chúng con xin dâng lời chúc tụng ngợi khen và cảm tạ vì Chùa đã ban cho loài người chúng con những bậc vĩ nhân và những tổ phụ đáng kính.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.2 «Hỡi những kẻ làm con cái, hãy vâng phục cha mẹ trong Chúa: đó là lẽ phải» Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giêsu Kitô và là Cha của chúng con, chúng con xin Cha ban cho Đức Thánh Cha Phanxicô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế và Tu Sĩ nam nữ, một tấm lòng hiếu thảo đối với tổ tiên ông bà cha mẹ để các ngài làm gương cho các tín hữu giáo dân noi theo.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.3 “Còn các ông, tại sao các ông dựa vào truyền thống của các ông mà vi phạm điều răn của Thiên Chúa?» Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giêsu Kitô và là Cha của chúng con, chúng con xin dâng lời cầu xin Cha ban ơn trợ giúp mọi giáo hữu thuộc cộng đoàn giáo xứ chúng con, nhất là những người tham dự Thánh Lễ này, để mọi người biết tuân giữ mọi điều răn của Thiên Chúa.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.4 “Quả thế Thiên Chúa dậy: Ngươi hãy thờ cha kính mẹ; kẻ nào nguyền rủa cha mẹ, thì phải bị xử tử.» Lạy Thiên Chúa là Cha của Chúa Giêsu Kitô và là Cha của chúng con, chúng con xin dâng lời cầu xin Cha ban ơn trợ giúp mọi người thành tâm thiện chí, để họ hiểu tần quan trọng của việc thục hiện lòng hiếu thảo đối với cha mẹ ông bà tổ tiên.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
Sàigòn ngày 28 tháng 01 năm 2025
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.
