I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Vào những ngày đầu năm (mới) người ta thường quan tâm cách đặc biệt đến những đứa trẻ được sinh ra vào thời điểm quan trọng này của năm. Không biết có phải vì thế mà các nhà phụng vụ của Hội Thánh Công Giáo đã sắp đặt lễ Đức Mẹ dâng Chúa Giẹsu trong Đền Thánh vào đầu tháng 2 dương lịch (thường là trùng vào nhũng ngày đầu năm âm lịch). Các Bài Sách Thánh, nhất là bài Phúc âm, của Chúa Nhật IV Mùa Thương Niên Năm C hôm nay, nói về một con trẻ vô cùng đặc biệt của Thiên Chúa và của loài người. Đó là Chúa Giêsu con bà Maria. Con trẻ ấy đã được (cha mẹ ngài) hiến dâng cho Thiên Chúa trong Đền Thánh Giêrusalem theo Luật Môsê.
Vào ngày Lễ Đức Mẹ dâng Chúa Giêsu trong Đền Thánh các giáo xứ thuờng tổ chức thánh lễ đặc biệt dành riêng cho các con trẻ mới sinh và các bà mẹ, để các con trẻ ấy được thánh hóa. Lễ này cũng còn được gọi là Lễ Nến vì mỗi gia đình có con trẻ dâng một cặp nến cho nhà thờ.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Trong bài đọc 1 (Ml 3, 1-4): “Đấng Thống Trị mà các ngươi tìm kiếm, đến trong đền thánh Người”. Này đây Chúa là Thiên Chúa phán: “Đây Ta sai thiên thần Ta đi dọn đường trước mặt Ta!” Lập tức Đấng Thống Trị mà các ngươi tìm kiếm, và thiên thần giao ước mà các ngươi mong ước, đến trong đền thánh Người. Chúa các đạo binh phán: “Này đây Người đến”. Ai có thể suy tưởng đến ngày Người đến, và có thể đứng vững để trông nhìn Người? Vì Người sẽ như lửa thiêu đốt, như thuốc giặt của thợ giặt. Người sẽ ngồi như thợ đúc và thợ lọc bạc, Người sẽ thanh tẩy con cái Lêvi, và làm cho chúng nên sạch như vàng bạc. Chúng sẽ hiến dâng lễ tế cho Chúa trong công bình. Lễ tế của Giuđa và Giêrusalem sẽ đẹp lòng Chúa, như ngày xưa và như những năm trước. Đó là lời Chúa toàn năng phán.
2.2 Trong bài đọc 2: Dt 2,14-18: “Người phải nên giống anh em mình mọi đàng”. Vì các con trẻ cùng chung thân phận máu thịt, chính Chúa Giêsu cũng giống như chúng, cũng thông phần điều đó, để nhờ cái chết của Người mà Người huỷ diệt kẻ thống trị sự chết là ma quỷ, và để giải thoát tất cả những kẻ sợ chết mà làm nô lệ suốt đời. Vì chưng Người không đến cứu giúp các thiên thần, nhưng đến cứu giúp con cái Abraham. Bởi thế, Người nên giống anh em mình mọi đàng, ngõ hầu trong khi phụng sự Chúa, Người trở thành đại giáo trưởng nhân lành và trung tín với Chúa, để đền tội cho dân. Quả thật, bởi chính Người đã chịu khổ hình và chịu thử thách, nên Người có thể cứu giúp những ai sống trong thử thách..
2.3 Trong bài Tin Mừng (Lc 2, 22-32): “Mắt tôi đã nhìn thấy ơn cứu độ”. Khi ấy, đủ ngày thanh tẩy theo luật Môsê, cha mẹ Chúa Giêsu liền đem Người lên Giêru-salem để hiến dâng cho Chúa, như đã chép trong Lề luật Chúa rằng: “Mọi con trai đầu lòng sẽ được gọi là người thánh thuộc về Chúa”. Và cũng để dâng lễ vật cho Chúa, như có nói trong Luật Chúa, là một đôi chim gáy, hay một cặp bồ câu con.
Và đây ở Giêrusalem, có một người tên là Simêon, là người công chính, kính sợ Thiên Chúa, và đang đợi chờ niềm ủi an của Israel. Thánh Thần cũng ở trong ông. Ông đã được Thánh Thần trả lời rằng: Ông sẽ không chết, trước khi thấy Đấng Kitô của Chúa. Được Thánh Thần thúc giục, ông vào đền thờ ngay lúc cha mẹ trẻ Giêsu đưa Người đến để thi hành cho Người những tục lệ của Lề luật. Ông bồng Người trên cánh tay mình, và chúc tụng Thiên Chúa rằng:
“Lạy Chúa, giờ đây, Chúa để cho tôi tớ Chúa ra đi bình an theo như lời Chúa đã phán: vì chính mắt con đã nhìn thấy ơn cứu độ của Chúa mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân, là Ánh sáng chiếu soi các lương dân, và vinh quang của Israel dân Chúa”.
Cha mẹ Người đều kinh ngạc về những điều đã nói về Người. Simêon chúc lành cho hai ông bà và nói với Maria mẹ Người rằng: “Đây trẻ này được đặt lên, khiến cho nhiều người trong Israel phải sụp đổ hay được đứng dậy, và cũng để làm mục tiêu cho người ta chống đối. Về phần bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà để tâm tư nhiều tâm hồn được biểu lộ!”
Lúc ấy, cũng có bà tiên tri Anna, con ông Phanuel, thuộc chi họ Asê, đã cao niên. Mãn thời trinh nữ, bà đã sống với chồng được bảy năm, rồi thủ tiết cho đến nay đã tám mươi tư tuổi. Bà không rời khỏi đền thờ, đêm ngày ăn chay cầu nguyện phụng sự Chúa. Chính giờ ấy, bà cũng đến, bà liền chúc tụng Chúa, và nói về trẻ Giêsu cho tất cả những người đang trông chờ ơn cứu chuộc Israel.
Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo Luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét. Và con trẻ lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người..
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân dung Thiên Chúa (Thiên Chúa là Đấng nào?)
3.1.1 Bài đọc 1 (Mk 3,1-4) là một đoạn văn quan trọng của Sách Mikha. Ngôn sứ Mikha là một nhà giảng thuyết miền quê sống cùng thời với ngôn sứ Isaia và Hôsê> Mikha là ngôn sứ của thường dân và dân quê. Sách dược ngôn sứ biên soạn vào khoảng những năm 750-686 TCN. Đoạn văn trên tiên báo về con trẻ mà Thiên Chúa sẽ gửi đến cho dân Israel. Con trẻ ấy có sứ mạng cao cả là “thanh tẩy con cái Lêvi, và làm cho chúng nên sạch như vàng bạc”. Con trẻ ấy chính là Chúa Giêsu con bà Maria.
3.1.2 Bài đọc 2 (Dt 2,14-18) là đoạn văn trong thư gửi tín hữu Do thái của Thánh Phaolô Tông đồ, nói về Chúa Giêsu là vị Thiên Chúa nhập thể làm người,giống như mọi người là anh em của Người. Người đến là “để nhờ cái chết của Người mà Người huỷ diệt kẻ thống trị sự chết là ma quỷ, và để giải thoát tất cả những kẻ sợ chết mà làm nô lệ suốt đời. Vì chưng Người không đến cứu giúp các thiên thần, nhưng đến cứu giúp con cái Abraham”
3.1.3 Bài Tin Mừng (Lc 2,12-22) là tường thuật của Phúc âm Luca về sự kiện Đức Maria dâng hiến con mình là Hài nhi Giêsu cho Thiên Chúa trong Đền Thánh Giêru-salem theo luật Môsê. Nhờ việc hiến dâng này mà con trẻ Giêsu thuộc về Thiên Chúa (thật ra Chúa Giêsu luôn thuộc về Thiên Chúa, xét về bản tính thần linh, vì Người là Con Thiên Chúa, là Thiên Chúa). Cũng nhờ việc hiến dâng này mả Đức Maria được thanh tẩy theo quan niệm Đạo Do-thái.
Còn một chi tiết thú vị khác của biến cố Đức Maria dâng Chúa Giêsu trong Đền Thánh là có hai tiên tri là Simêon và Anna có mặt ở đó nên họ đã gặp Đức Maria, Thánh Giuse và Con Trẻ Giêsu và nói về Ngài: “Lạy Chúa, giờ đây, Chúa để cho tôi tớ Chúa ra đi bình an theo như lời Chúa đã phán: vì chính mắt con đã nhìn thấy ơn cứu độ của Chúa mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân, là Ánh sáng chiếu soi các lương dân, và vinh quang của Israel dân Chúa”.
“Đây trẻ này được đặt lên, khiến cho nhiều người trong Israel phải sụp đổ hay được đứng dậy, và cũng để làm mục tiêu cho người ta chống đối. Về phần bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà để tâm tư nhiều tâm hồn được biểu lộ!”
3.2 Sứ điệp Lời Chúa (Thiên Chúa muốn chúng ta làm gì?)
Sứ điệp của Lời Chúa hôm nay là các tín hữu đón nhân Chúa Giêsu là người con (con trẻ) mà Thiên Chúa gửi đến cho nhân loại với sứ mạng giải thoát hay cứu độ con cái Israel (cũ và mới). Vì muốn làm anh em của lòai người nên Người đã nên giống mọi người.
Sứ điệp của Lời Chúa hôm nay còn là các tín hữu Kitô một khi đã đón nhân Chúa Giêsu thì giới thiệu Người cho những người xung quanh.
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
4.1 Sống với Thiên Chúa là Chúa Cha là Đấng đã vì yêu thương con người nên đã ban con của Người cho trần gian để giải thoát loài người khỏi cảnh sợ hãi và áp bức.
Sống với Thiên Chúa là Chúa Con là Đấng đã vì yêu thương con người nên đã xuống thế làm người nên giống mọi người và ban ơn cứu dộ cho mọi ngườii.
Sống với Thiên Chúa là Thánh Thần là Đấng đã vì yêu thương con người mà đồng hành và cộng tác với Chúa Cha và Chúa Con trong mầu nhiệm nhập thể và cứu chuộc lòai người.
4.2 Thực thi sứ điệp Lời Chúa
Để thực thi sứ điệp Lời Chúa hôm nay, tôi phải nghiêm túc xét mình để trả lời được ba câu hỏi quan trọng sau đây:
(1o) Tôi đã đón nhận Chúa Giêsu như thế nào?
(2o) Tôi có mạnh dạn nói về Chúa Giêsu cho những người mà tôi gặp không?
(3o) Tôi biết gì về Chúa Giêsu để giới thiệu Người cho những người xung quanh?
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
5.1 «Đấng Thống Trị mà các ngươi tìm kiếm, và thiên thần giao ước mà các ngươi mong ước, đến trong đền thánh Người. Chúa các đạo binh phán: “Này đây Người đến” Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho các dân tộc trên thế giới ngày hôm nay để họ biết mở long đón nhận Đấng mà Thiên Chúa sai đến với loài người là Chúa Giêsu Kitô.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.2 «Vì chưng Người không đến cứu giúp các thiên thần, nhưng đến cứu giúp con cái Abraham. Bởi thế, Người nên giống anh em mình mọi đàng» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho Đức Giáo Hoàng Phanxicô, cho các Hồng Y, Giám Mục và Linh Mục, cho cáa Tu Sĩ Nam Nữ, để các vị ấy được ơn dũng cảm trước mọi kẻ thù và trong mọi nghịch cảnh mà bênh vực công lý và quyền con người.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.3 «Khi ấy, đủ ngày thanh tẩy theo luật Môsê, cha mẹ Chúa Giêsu liền đem Người lên Giêru-salem để hiến dâng cho Chúa, như đã chép trong Lề luật Chúa rằng: “Mọi con trai đầu lòng sẽ được gọi là người thánh thuộc về Chúa» Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho Hội Thánh tại Việt Nam nói chung, cho giáo dân của giáo xứ chúng ta nói riêng, để mọi thành phần biết tuân giữ luật Chúa và hiến dâng mọi sự việc cho Thiên Chúa.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.4 “Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo Luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét. Và con trẻ lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người” Chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho những người trẻ được phát triển hài hòa cả phần hồn lẫn phần xác.
Sài-gòn ngày 30 tháng 01 năm 2025
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.
