I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Sau Mùa Giáng Sinh, Phụng vụ của Hội Thánh bước vào Mùa Thường Niên và triển khai những hoa trái của Mầu Nhiệm Ngôi Lời Nhập Thể đã sinh ra làm người và ở giữa loài người để đem hạnh phúc cho mọi người. Bài Phúc âm của Chúa Nhật II Thường Niêm là Ga 1,35-42 có bối cảnh rất độc đáo: Sau khi ĐƯỢC Gioan Baotixita làm phép rửa bên bờ sông Giócđan và BỊ ma quỷ cám dỗ trong hoang địa, Chúa Giêsu bắt đầu việc tìm kiếm và chiêu mộ các môn đệ và cộng sự viên. Đó là câu chuyện của 4 môn đệ đấu tiên trong bài Phúc âm hôm nay. Hai trong bốn vị (là Anrê và Gioan) đã được Gioan Tây Giả giới thiệu Chúa Giêsu cho. Họ đã gặp Người và đến ở với Người. Họ nói về Người với hai người em (là Simon và Giacobê) và cả bốn người trở thành các môn đệ dầu tiên và thân thiết nhất của Chúa Giêsu.
Nhưng Chúa Giêsu không chỉ chiêu mộ các ông Anrê và Phêrô, Gioan và Giacôbê làm môn đệ và cộng sự viên mà Chúa còn kêu gọi rất nhiều người đi theo và cộng tác với Người trong công trình cứu chuộc mà Người đượ Cha giao. Tất cả các Kitô hữu chúng ta đều là những người được gọi. Nhưng muốn nhận ra lời mời của Chúa thì chúng ta phải biết lắng nghe lời hay tiếng gọi của Chúa. Và muốn đáp lại lời mời gọi của Chúa một cách thỏa đáng thì chúng ta phải có được trải nghiệm “mắt thấy tai nghe” như Samuen trong Cựu Uớc, như Gioan, Giacôbê ,Anrê và Simon Phêrô trong Tân Ước.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Trong bài đọc 1 (1 Sm 3,3b-10.19): “Lạy Chúa, xin hãy nói, vì tôi tớ Chúa đang nghe” Ngày ấy, Samuel ngủ trong đền thờ Chúa, nơi đặt Hòm Bia Thiên Chúa. Chúa đã gọi Samuel; cậu trả lời: “Này con đây”, rồi chạy đến Hêli và nói: “Này con đây, vì thầy gọi con”. Hêli trả lời: “Ta đâu có gọi, hãy trở về ngủ đi”. Samuel đi ngủ lại. Nhưng Chúa gọi Samuel lần nữa, và Samuel chỗi dậy, chạy đến Hêli và nói: “Này con đây, vì thầy gọi con”. Hêli trả lời: “Này con, Ta đâu có gọi, hãy trở về ngủ đi”. Samuel chưa nhận ra Chúa, và lời Chúa chưa được mạc khải cho cậu. Chúa lại gọi Samuel lần thứ ba. Cậu chỗi dậy, chạy đến Hêli và nói: “Này con đây, vì thầy gọi con”. Hêli biết Chúa đã gọi Samuel, nên nói với Samuel: “Hãy đi ngủ, và nếu Người còn gọi con, thì con nói rằng: ‘Lạy Chúa, xin hãy nói, vì tôi tớ Chúa đang nghe'”. Samuel trở về chỗ mình và ngủ lại. Chúa đến gần và gọi Samuel như những lần trước: “Samuel, Samuel!” Và Samuel thưa: “Lạy Chúa, xin hãy nói, vì tôi tớ Chúa đang nghe”.
Phần Samuel ngày càng lớn lên. Chúa hằng ở cùng cậu, và cậu không để rơi mất lời nào của Chúa.
2.2 Trong bài đọc 2 (1 Cr 6,13c-15a.17-20): “Thân xác anh em là chi thể của Chúa Kitô” Anh em thân mến, thân xác không phải vì dâm dật, mà vì Chúa, và Chúa vì thân xác. Thiên Chúa đã cho Chúa sống lại, cũng sẽ dùng quyền năng Người cho ta sống lại.
Anh em không biết thân xác anh em là chi thể của Chúa Kitô sao? Nhưng ai kết hợp với Chúa thì nên một thần trí. Vậy hãy xa lánh dâm dật. Mọi tội lỗi người ta phạm đều ngoài thân xác, nhưng kẻ tà dâm thì phạm tội trong thân xác mình. Anh em không biết thân xác anh em là đền thờ Chúa Thánh Thần, Đấng ngự trong anh em mà anh em đã nhận lãnh nơi Thiên Chúa, vì anh em không còn thuộc về chính mình nữa sao? Vì anh em đã được mua chuộc bằng một giá rất lớn. Vậy anh em hãy tôn vinh Chúa trong thân xác anh em.
2.3 Trong bài Tin Mừng (Ga 1,35-42): “Họ xem chỗ Người ở, và ở lại với Người” Khi ấy, Gioan đang đứng với hai người trong nhóm môn đệ của ông nhìn theo Chúa Giêsu đang đi mà nói: “Đây là Chiên Thiên Chúa”. Hai môn đệ nghe ông nói, liền đi theo Chúa Giêsu. Chúa Giêsu ngoảnh mặt lại, thấy họ đi theo mình, thì nói với họ: “Các ngươi tìm gì?” Họ thưa với Người: “Rabbi, nghĩa là: thưa Thầy, Thầy ở đâu?” Người đáp: “Hãy đến mà xem”. Họ đã đến và xem chỗ Người ở, và ở lại với Người ngày hôm ấy, lúc đó độ chừng giờ thứ mười.
Anrê, em ông Simon Phêrô, (là) một trong hai người đã nghe Gioan nói và đã đi theo Chúa Giêsu. Ông gặp Simon anh mình trước hết và nói với anh: “Chúng tôi đã gặp Đấng Messia, nghĩa là Đấng Kitô”. Và ông dẫn anh mình tới Chúa Giêsu. Chúa Giêsu nhìn Simon và nói: “Ngươi là Simon, con ông Gioan, ngươi sẽ được gọi là Kêpha, nghĩa là Đá”.
III. KHÁM PHÁ DUNG MẠO VÀ SỨ ĐIỆP CỦA THIÊN CHÚA TRONG BA BÀI SÁCH THÁNH
3.1 Dung mạo của Thiên Chúa trong ba bài Sách Thánh:
1o) Thiên Chúa mà Sách Samuel quyển thứ nhất (1 Sm 3,3b-10.19) tường thuật là một Đấng Thiên Chúa đã thân hành đến gặp cậu bé Samuel ban đêm trong khi cậu ngủ và gọi cậu bé nhiều lần, cho đến khi cậu hiểu ra rằng đó là tiếng gọi của Thiên Chúa và có lời đáp trả thỏa đáng: “Lạy Đức Chúa, xin Ngài phán, vì tôi tớ Ngài đang lắng nghe!” Dĩ nhiên là ngôn sứ Êli có vai trò rất quan trọng trong việc giúp Samuel nhận ra tiếng gọi của Thiên Chúa và biết đáp trả tiếng gọi ấy một cách đẹp lòng Thiên Chúa.
2o) Thiên Chúa mà Thánh Phaolô (1 Cr 6,13c-15a.17-20) muốn cho tín hữu Côrintô và hết thẩy các tín hữu nhận biết là một Đấng Thiên Chúa đã làm cho Đức Giêsu trỗi dậy từ cõi chết và cũng sẽ làm cho tất cả mọi người sống lại. Vì thế Thiên Chúa có quyền làm chủ cả hồn cả xác chúng ta, vì Người “đã trả giá đắt mà chuộc lấy anh em” và đã làm cho chúng ta trở nên đền thờ của Thiên Chúa. Do đó cả hổn cả xác chúng ta không còn thuộc về chúng ta nữa mà đã thuộc trọn về Thiên Chúa đã là Đền Thờ của Chúa Thánh Thần. Chúng ta chỉ có thể dùng thân xác mình mà phụng sự Thiên Chúa chứ không được dùng thân xác mà gian dâm vì gian dâm là tội nặng vừa xúc phạm đến chính mình vừa xúc phạm đến Thiên Chúa.
3o) Thiên Chúa mà Thánh Gioan (Ga 1,35-42) muốn giới thiệu với thế giới là Đức Giêsu Nadarét, Đấng được Gioan Tiền Hô giới thiệu với hai môn đệ thân tín (nhất) của ông là Anrê và Gioan. Gioan Tiền Hô giới thiệu Đức Giêsu là “Chiên Thiên Chúa” hàm ý muốn nói: Đức Giêsu Nadarét là Đấng có sứ mạng hiến dâng mình làm của lễ toàn thiêu để cứu chuộc nhân loại. Người bắt đầu thực hiện sứ mạng ấy bằng việc chiêu mộ các môn đệ. Anrê và Gioan là hai môn đệ đầu tiên. Kế đến là Simon được anh mình là Anrê đem đến giới thiệu với Đức Giêsu và đã được Chúa Giêsu chấp nhận và đổi tên cho ông thành Phêrô (nghĩa là Đá).
3.2 Sứ điệp của Lời Chúa trong ba bài Sách Thánh:
Sứ điệp của Lời Chúa hôm nay là Thiên Chúa mời gọi mỗi người chúng ta làm ngôn sứ và làm môn đệ và trông đợi ở mỗi người chúng ta lời đáp trả tương xứng.
Thiên Chúa muốn chúng ta nhận ra Người, nghe thấy tiếng gọi của Người (trong tâm hồn và cuộc sống của chúng ta) mà đáp trả bằng cách bước theo Người, thi hành sứ mạng Người giao phó như Samuel, Gioan, Anrê và Phêrô.
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA LỜI CHÚA HÔM NAY
4.1 Sống với Chúa như con cái sống với cha mẹ, như đệ tử sống với Thầy, như kẻ được gọi và được chọn với Đấng gọi và chọn: Sống các mối tương quan trên trong tâm tình yêu mến, kính trọng và gắn bó mật thiết.
4.2 Thực thi sứ điệp của Lời Chúa hôm nay là nhận ra tiếng Chúa gọi và đáp lại tiếng gọi ấy như Sa-mu-en: “Xin Ngài phán, vì tôi tớ Ngài đang lắng nghe.”
Để nghe được tiếng Chúa, chúng ta cần
(a) tỉnh thức,
(b) thinh lặng nội tâm, vì Thiên Chúa chỉ nói trong thinh lặng như Thánh Têrêxa thành Calcutta đã nhắn nhủ.
(c) khả năng phân biệt và chọn lựa lời mời gọi của Thiên Chúa và từ khước lời mời gọi của tạo vật hay của bản thân mình tức lời mời gọi của dục vọng, của cải, quyền lực và vinh hoa trần thế.
– Thực thi sứ điệp của Lời Chúa hôm nay còn là tin vào lời giới thiệu của Gioan Tẩy Giả và của các ngôn sứ xưa và nay mà tìm đến và ở lại với Chúa Giêsu là “Chiên Thiên Chúa” như Anrê và Gioan: “Họ đã đến xem chỗ Người ở, và ở lại với Người ngày hôm ấy.”
Để gặp gỡ và ở lại với Chúa Giêsu, chúng ta cần
(a) một tấm lòng đơn sơ, khát khao,
(b) sự nhẫn nại và
(c) chấp nhận cuộc phiêu lưu mà Thiên Chúa dành cho mỗi chúng ta.
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
[Ghi chú: Lời cầu nguyện giáo dân thường có 4 ý: ý thứ nhất cầu cho thế giới, ý thứ hai cầu cho Hội Thánh toàn cầu, ý thứ ba cầu cho giáo dân của giáo xứ, ý thứ bốn cầu cho một hạng người đặc biệt nào đó]
5.1 «Lạy Đức Chúa, xin Ngài phán, vì tôi tớ Ngài đang lắng nghe» Chúng ta hãy cầu nguyện cho hết mọi người trên thế gian để họ biết lắng nghe Lời Chúa mà sống lương thiện và đạo đức xứng danh con người là tạo vật đã được Thiên Chúa dựng nên là hình ảnh của Người.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.2 «Samuel thưa: “Dạ, con đây!» Chúng ta hãy cầu nguyện cho các Ki-tô hữu, nhất là cho Đức Thánh Cha Phanxicô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế và Tu Sĩ Nam Nữ, để mọi người biết đáp lại tiếng gọi của Thiên Chúa như cậu bé Samuel.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.3 «Các anh tìm gì thế? – Thưa Thầy, Thầy ở đâu? – Đến mà xem – Họ đã đến xem chỗ Người ở, và ở lại với Người ngày hôm ấy» Chúng ta hãy cầu nguyện cho mọi người thuộc giáo xứ chúng ta, nhất là cho những người tham dự Thánh Lễ này, có được mối tương quan và sự hiểu biết riêng tư, thân mật và sâu đậm với Thiên Chúa!
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.4 «Thưa anh em, thân xác con người không phải để gian dâm, mà để phụng sự Chúa, vì Chúa làm chủ thân xác» Chúng ta hãy cầu nguyện cho các bạn trẻ công giáo cũng như không công giáo, để họ biết quý trọng, giữ gìn và bảo vệ thân xác mình cho xứng danh là Đền Thờ của Chúa Thánh Thần.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
Sàigòn ngày 13 tháng 01 năm 2021- Biên tập lại ngày 10 tháng 1 năm 2024
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.