I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Tiếng Việt của chúng ta quả là rất phong phú. Bằng chứng là 2 từ “lắng nghe” và “vâng nghe” tuy cùng có từ NGHE nên nội dung rất gần nhau, nhưng lại rất khác nhau. Trong lãnh vực tôn giáo và tâm linh, nếu “vâng nghe” Lời Chúa Giêsu Kitô, Con Một Thiên Chúa, là việc quan trọng nhất đối với các Kitô hữu thì trong Mùa Chay việc ấy càng quan trọng hơn gấp triệu triệu lần, vì Mùa Chay là thời gian thuận lợi nhất cho việc “vâng nghe” Lời Chúa. Nhưng việc “vâng nghe” giả thiết việc “lắng nghe”, vì có “lằng nghe” Lời Chúa, các Kitô hữu mới biết Thiên Chúa muốn gì, chờ đợi gì, đòi hỏi gì ở mỗi người, mỗi cộng đoàn. Và có “lắng nghe” Lời Chúa, các Kitô hữu mới khám phá ra những cái được và cái chưa được trong cách sống đức tin của mình mà sửa đổi.
Có nhiều giáo dân không biết “lắng nghe” Lời Chúa, vì chẳng bao giờ họ mở Sách thánh ra đọc, thậm chí khi họ tham dự thánh lễ, họ cũng chẳng chú tâm đến việc “lắng nghe” các bài Thánh Kinh và bài giảng của linh mục chủ tế. Vì thế, thật khó cho những người này “vâng nghe” Lời Chúa.
Hôm nay Giáo Hội mời chúng ta hãy mở lòng, mở trí và mở tai để “lắng nghe” Lời Chúa trong ba bài Thánh Kinh và đáp lại bằng việc “vâng nghe” Lời Người.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 1 (St 12, 1-4a): “Abraham, người cha Dân Chúa, được kêu gọi” Khi ấy, Chúa phán cùng Abram rằng: “Ngươi hãy từ bỏ quê hương, họ hàng và nhà cửa cha ngươi mà đi đến xứ Ta chỉ cho. Ta sẽ làm cho ngươi nên một dân lớn, Ta sẽ ban phúc cho ngươi, cùng làm vinh danh ngươi, ngươi sẽ được diễm phúc. Ta sẽ ban phúc cho ai chúc phúc ngươi, và chúc dữ cho ai chúc dữ ngươi. Mọi dân tộc trên mặt đất sẽ nhờ ngươi mà được diễm phúc”. Abram liền ra đi, như lời Thiên Chúa phán dạy.
2.2 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 2 (2 Tm 1,8b-10): “Thiên Chúa kêu gọi và chiếu soi chúng ta” Con thân mến, con hãy đồng lao cộng tác với Cha vì Tin Mừng, nhờ quyền lực của Thiên Chúa, Đấng giải thoát và kêu mời chúng ta bằng ơn thiên triệu thánh của Người, không phải do công việc chúng ta làm, mà là do sự dự định và ân sủng đã ban cho chúng ta từ trước muôn đời trong Đức Giêsu Kitô, nhưng bây giờ mới tỏ bày bằng sự xuất hiện của Đức Giêsu Kitô, Đấng Cứu Chuộc chúng ta, Người đã dùng Tin Mừng tiêu diệt sự chết và chiếu soi sự sống, và sự không hư nát được tỏ rạng.
2.3 Lắng nghe Lời Chúa trong bài Tin Mừng (Mt 17,1-9): “Mặt Người chiếu sáng như mặt trời” Khi ấy, Chúa Giêsu đã gọi Phêrô, Giacôbê và Gioan là em ông này, và Người đưa các ông tới chỗ riêng biệt trên núi cao. Người biến hình trước mặt các ông: mặt Người chiếu sáng như mặt trời, áo Người trở nên trắng như tuyết. Và đây Môsê và Êlia hiện ra, và đàm đạo với Người. Bấy giờ ông Phêrô lên tiếng, thưa Chúa Giêsu rằng: “Lạy Thầy, chúng con được ở đây thì tốt lắm. Nếu Thầy ưng, chúng con xin làm ba lều, một cho Thầy, một cho Môsê, và một cho Êlia”. Lúc ông còn đang nói, thì có một đám mây sáng bao phủ các Ngài, và có tiếng từ trong đám mây phán rằng: “Đây là Con Ta yêu dấu rất đẹp lòng Ta, các ngươi hãy nghe lời Người”. Nghe thấy vậy, các môn đệ ngã sấp xuống, và hết sức sợ hãi. Bấy giờ Chúa Giêsu đến gần, động đến các ông và bảo: “Các con hãy đứng dậy, đừng sợ”. Ngước mắt lên, các ông thấy chẳng còn ai, trừ ra một mình Chúa Giêsu. Và trong lúc từ trên núi đi xuống, Chúa Giêsu đã ra lệnh cho các ông rằng: “Các con không được nói với ai về việc đã thấy, cho tới khi Con Người từ cõi chết sống lại”
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Chúa là ai?)
Trong ba bài sách thánh hôm nay chúng ta khám phá Thiên Chúa:
* Là Đức Chúa, Đấng đã chọn Abram, một người dân du mục miền trung cận đông, làm tổ phụ dân riêng Chúa là Israel. Abram phải từ bỏ quê cha đất tổ mà tiến về một miền đất vô định. Có nghĩa là Abram phải trở thành một con người bé mọn, nghèo hèn trước mặt Thiên Chúa, chỉ biết trông cậy và phó thác vào một mình Thiên Chúa mà thôi. Chỉ lúc ấy, một tương lai huy hoàng mới mở ra cho ông và dòng dõi ông: Chúa Cứu Thế sẽ xuất thân từ miêu duệ ông và Abram được gọi là Cha các kẻ tin!
Chính Thiên Chúa Cha đã long trọng công bố từ đám mây về Chúa Giêsu: “Đây là con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về Người. Các ngươi hãy vâng nghe lời Người!”
* Là Chúa Giêsu Nazarét, Con Thiên Chúa làm người, Đấng đã tỏ cho ba môn đệ thân tín nhất là Phêrô, Gioan và Giacôbê, thấy “dung nhan chói lọi như mặt trời” của Người. Người còn cho ba ông được chứng kiến sự xuất hiện của ông Môsê và ông Êlia là hai nhân vật tượng trưng cho lề luật và ngôn sứ của Cựu Ước. Có nghĩa là cả Cựu Ước quy chiếu và dẫn đến Chúa Giêsu.
3.2 Sứ điệp hay giáo huấn của lời Chúa (Chúa dậy gì hay Chúa muốn chúng ta làm gì?)
Qua ba bài sách thánh hôm nay, giáo huấn hay sứ điệp của lời Chúa gồm hai phần:
* Phần thứ nhất là chúng ta được Thiên Chúa mời gọi hãy nhìn nhận Chúa Giêsu là “Con yêu dấu của Cha, là đấng làm đẹp lòng Cha mọi đàng.” Là con yêu dấu của Cha có nghĩa là từ Cha mà ra “được sinh ra mà không phải được tạo thành, đồng bản thể với Đức Chúa Cha” như trong kinh tin kính. Là đấng làm đẹp lòng Cha mọi đàng có nghĩa là mọi chọn lựa (nhất là chọn lựa trở nên nghèo), cũng như mọi lời nói và việc làm của Chúa Giêsu đều làm vui lòng Chúa Cha.
* Phần thứ hai là chúng ta được Thiên Chúa mời gọi hãy vâng nghe lời Chúa Giêsu, tức chẳng những lắng nghe và đón nhận những giáo huấn, chỉ thị, mạc khải của Chúa Giêsu mà còn có nghĩa là chúng ta noi gương bắt chước người trong mọi chọn lựa (nhất là chọn lựa trở nên nghèo) của Người, cũng như trong mọi lời nói và việc làm của Người. Nói cách khác là chúng ta được mời gọi nên giống Chúa Giêsu Kitô.
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
4.1 Sống với Thiên Chúa là Đấng quan phòng quyền năng và yêu thương đã chọn lựa Ápram làm tổ phụ dân người, làm cha kẻ tin, làm cội rễ của dòng dõi Đavít là dòng dõi từ đó xuất hiện đấng Mêsia của muôn dân.
Sống với Thiên Chúa là Chúa Giêsu Kitô, đấng đã làm hài lòng Chúa Cha mọi đàng, nhất là bằng con đường thập giá cứu chuộc chúng sinh và mạc khải tình yêu của cha.
Sống với Thiên Chúa là Chúa Thánh Thần, đấng luôn hiện diện và tác thành trong kế hoạch quan phòng kỳ diệu của Chúa Cha cũng như trong lời nói và việc làm của Chúa Giêsu Nazarét, Con Một Thiên Chúa.
4.2 Thực thi ý Chúa hay giáo huấn của Chúa
* là nhìn nhận thiên tính của Chúa Giêsu Kitô: Người là Con Một Thiên Chúa và là Thiên Chúa.
* là năng đọc Thánh kinh, nhất là Phúc âm, để nghe chính lời của Người mà đem áp dụng vào cuộc sống vì “không biết Thánh kinh là không biết Chúa Kitô”.
* là noi gương bắt chước Chúa Giêsu Kitô, là nên giống Người qua chọn lựa một nếp sống thanh bần, siêu thoát, bé nhỏ và vị tha như chính Chúa đã chọn.
(Xin mỗi người tự kiểm điểm xem mình đã thực thi những điều cốt yếu trên như thế nào?)
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
5.1 “Ta sẽ làm cho ngươi thành một dân lớn, sẽ chúc phúc cho ngươi” Chúng ta hãy cầu xin Chúa cho các dân tộc trên thế giới, nhất là cho những người chưa nhận biết Chúa và lịch sử cứu độ của Người, để họ sớm nhận biết và gia nhập dân Thiên Chúa là con cháu Abram, Ixaác và Giacóp.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.2 “Hãy rời bỏ xứ sở, họ hàng và nhà cha ngươi, mà đi tới đất Ta sẽ chỉ cho ngươi” Chúng ta hãy cầu xin Chúa cách đặc biệt cho Đức Thánh Cha Phanxicô, cho các Hồng y, Giám mục, Linh mục, Phó tế và Tu sĩ nam nữ để các ngài sống hy sinh, từ bỏ, vâng phục và tìm kiếm nước Thiên Chúa và các giá trị siêu nhiên cho mình và cho những người xung quanh.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.3 “Ta sẽ làm cho ngươi thành một dân lớn, sẽ chúc phúc cho ngươi. Ta sẽ cho tên tuổi ngươi được lẫy lừng, và ngươi sẽ là một mối phúc lành” Chúng ta hãy cầu xin Chúa cho giáo xứ chúng ta, để cộng đoàn này càng ngày càng đông và ca2ng thánh thiện, xứng danh là cộng đoàn được Thiên Chúa chúc phúc.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.4 “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về Người. Các ngươi hãy vâng nghe lời Người” Chúng ta hãy cầu nguyện cho những người khao khát đời sống trọn lành, để họ kiên trì trong việc noi gương, bắt chước và nên giống Chúa Giêsu Kitô là Con yêu dấu của Cha trên trời.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
Sàigòn ngày 01/03/2023
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.
