I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Thời gian trôi quá nhanh! Mới đây đã hết năm Phụng vụ A. Hôm nay, chúng ta bước vào Năm B và Chúa nhật đầu tiên là Chúa nhật thứ nhất Mùa Vọng. Ý nghĩa và mục đích của Mùa Vọng là các Kitô hữu chuẩn bị tâm hồn đón nhận Thiên Chúa xuống thế làm người cứu độ nhân loại. Thật ra Thiên Chúa đã đến với nhân loại từ rất lâu rồi. Và Người luôn ở bên chúng ta, ở trong chúng ta; nhưng chúng ta không cảm nhận được sự hiện diện và hành động của Người. Chúng ta muốn kêu lên như ngôn sứ Isaia: “Xin Chúa băng qua các tầng trời mà ngự xuống” . Chúng ta mong Chúa đến để Ngài cứu loài người, nhất là những người nghèo, những người bé mọn khỏi cảnh bất công, áp bức, nghèo khổ, tội ác và sự chết.
Các bài Thánh Kinh hôm nay mời gọi chúng ta củng cố lòng tin vào Thiên Chúa và tăng cường sự thức tỉnh và nhẫn nại trông đợi sự can thiệp của Thiên Chúa vì Người là Đấng trung thành.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI SÁCH THÁNH
2.1 Trong bài đọc 1 (Is 63,16b-17.19b; 64,2b-7): “Xin Chúa băng qua các tầng trời mà ngự xuống” Lạy Chúa, Chúa là Cha và là Đấng Cứu Chuộc chúng con: danh Chúa đã có từ muôn đời. Lạy Chúa, tại sao Chúa để chúng con đi lạc xa đường Chúa, và làm cho tâm hồn chúng con trở nên chai đá, không còn biết kính sợ Chúa nữa? Vì các tôi tớ Chúa, các chi tộc thừa hưởng gia nghiệp Chúa, xin hãy đoái nhìn lại.
Xin Chúa băng qua các tầng trời mà ngự xuống: các núi đồi rung chuyển trước tôn nhan Chúa. Chúa đã ngự xuống và các núi đồi rung chuyển trước tôn nhan Chúa. Đó là việc từ xưa đến nay chưa từng có ai nghe thấy; lạy Chúa, không tai nào nghe thấy không mắt nào nhìn thấy một chúa nào khác ngoài Chúa đã dành những hồng ân cho những ai trông đợi Chúa. Chúa đã đón tiếp kẻ hân hoan thi hành công lý, và nhớ đến Chúa khi đi trong đường lối Chúa.
Này Chúa thịnh nộ, vì chúng con đã phạm tội. Chúng con đã luôn luôn ở trong tình trạng tội lỗi, thì làm sao sẽ được cứu rỗi? Tất cả chúng con đều đầy vết nhơ, và công nghiệp chúng con đều như chiếc áo dơ bẩn.
Và không còn ai kêu cầu thánh danh Chúa, không còn ai tỉnh thức để bám lấy Chúa. Chúa đã ẩn nấp không cho chúng con nhìn thấy nữa, và Chúa đã phó mặc chúng con cho quyền lực tội lỗi. Tuy nhiên, lạy Chúa, Chúa là Cha chúng con, chúng con là đất sét, còn Chúa là người thợ gốm, tất cả chúng con đều do tay Chúa làm nên.
2.2 Trong bài đọc 2 (2 Cr 1,3-9): “Chúng ta mong chờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, tỏ mình ra” Anh em thân mến, chúc cho anh em đầy ân sủng và bình an của Thiên Chúa là Cha chúng ta, và của Đức Giêsu Kitô.
Tôi hằng cảm tạ Chúa thay cho anh em, vì ơn đã ban cho anh em trong Chúa Giêsu Kitô. Vì chưng, trong Ngài, anh em được tràn đầy mọi ơn: ơn ngôn ngữ và ơn hiểu biết, đúng như Chúa Kitô đã minh chứng nơi anh em, khiến anh em không còn thiếu ơn nào nữa trong khi mong chờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, tỏ mình ra. Cũng chính Ngài sẽ ban cho anh em bền vững đến cùng, không có gì đáng trách trong ngày Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, ngự đến. Thiên Chúa là Đấng Trung Tín, đã kêu mời anh em hiệp nhất với Con của Người, là Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta.
2.3 Trong bài Tin Mừng (Mc 13,33-37): “Các con hãy tỉnh thức, vì các con không biết lúc nào chủ nhà trở về” Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con hãy coi chừng, hãy tỉnh thức và cầu nguyện, vì các con không biết lúc đó là lúc nào. Ví như người đi phương xa, để nhà cửa lại, trao quyền hành cho các đầy tớ, mỗi người một việc, và căn dặn người giữ cửa lo tỉnh thức. Vậy các con hãy tỉnh thức, vì các con không biết lúc nào chủ nhà trở về, hoặc là chiều tối, hoặc là nửa đêm, hoặc là lúc gà gáy, hay ban sáng, kẻo khi ông trở về thình lình, bắt gặp các con đang ngủ. Điều Ta bảo cho các con, thì Ta bảo cho tất cả mọi người là: Hãy tỉnh thức!”.
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP CỦA THIÊN CHÚA TRONG BA BÀI SÁCH THÁNH
3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Thiên Chúa là Đấng nào?): Trong 3 Bài Sách Thánh hôm nay chứa đựng 3 cuộc khám phá và mạc khải về Thiên Chúa.
– Trước hết là sự khám phá Thiên Chúa của ngôn sứ Isaia trong bài đọc 1: Thiên Chúa là Đấng Cứu Chuộc chúng sinh, là Cha và là Đấng dựng nên loài người: Người rất thân thương, gần gũi với con người. Vì thế mà có lúc Isaia tỉ tê tâm sự với Thiên Chúa: “Lạy Đức Chúa, Ngài mới là Cha, là Đấng Cứu chuộc chúng con”. Có lúc Isaia giận hờn và trách móc Chúa đã để cho dân Ítraen đi sai đường lạc lối và có “lòng chai dạ đá” không biết kính sợ Thiên Chúa: “Tại sao Ngài lại để chúng con lạc xa đường lối Ngài? Tại sao Ngài làm cho lò̀ng chúng con ra chai đá, chẳng biết kính sợ Ngài?”. Nhưng Isaia cũng cảm nghiệm được rằng mình có thể hoàn toàn tin cậy, phó thác vào Chúa vì “chưa hề thấy có vị thần nào, ngoài Chúa ra, đã hành động như thế đối với ai tin cậy nơi mình”
– Kế đến là sự khám phá Thiên Chúa của Thánh Phaolô Tông đồ dân ngoại trong bài đọc 2: Thiên Chúa, vì yêu thương, đã ban mọi ơn lành cho các tín hữu Côrintô và kêu gọi họ đi vào mối hiệp thông với Con Một Người là Đức Giêsu Kitô.
– Sau cùng là Thiên Chúa do Chúa Giêsu mạc khải trong bài Tin Mừng Máccô hôm nay: Thiên Chúa là Ông Chủ có kế hoạch, chương trình và đường lối riêng. Ông tín nhiệm gia nhân, đầy tớ mà giao nhà cửa, ruộng vườn, công việc cho mỗi người. Ông có việc phải đi xa nhưng một ngày nào đó Ông sẽ trở lại. Không ai biết được đó là ngày nào, vì Ông sẽ trở lại bất thình lình. Cho nên tốt nhất là các gia nhân, đầy tớ chăm chỉ chu toàn công việc được giao và luôn luôn tỉnh thức: “Anh em phải coi chừng, phải tỉnh thức, vì anh em không biết khi nào ông chủ đến”
3.2 Giáo Huấn của Thiên Chúa (Thiên Chúa dậy gì hay muốn chúng ta làm gì?) Thiên Chúa là Đấng đã dựng nên chúng ta, là Đấng cứu chuộc và là Cha chúng ta. Người gần gũi với chúng ta và giầu lòng từ bi lân ái nên luôn sẵn sàng nâng đỡ ủi an chúng ta trong những lúc gian truân khốn khó. Nhưng nhiều lúc chúng ta có cảm tưởng là Người vắng bóng. Thật ra Người vẫn luôn có mặt nhưng chưa hành động theo nguyện vọng của chúng ta mà thôi. Giáo huấn hay sứ điệp của Lời Chúa hôm nay là chúng ta hãy sống tin cậy, phó thác và tỉnh thức ngóng đợi để không bị lỡ mất cơ hội gặp gỡ Thiên Chúa.
IV. SỐNG VỚI THIÊN CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
4.1 Sống với Thiên Chúa như con cái sống với cha mẹ, như kẻ thụ ơn sống với Đấng ban ơn, như tạo vật sống với Đấng Tạo Hóa, như môn đệ sống với Thầy, như gia nhân, đầy tớ ngóng đợi chủ của mình trở về.
4.2 Thực thi sứ điệp (hay giáo huấn) của Lời Chúa
là chúng ta vững lòng trông cậy, kiên trì và tỉnh thức chờ đợi ngày/giờ Thiên Chúa tỏ mình ra, can thiệp với đời sống cá nhân và cộng đồng xã hội cũng như giáo hội của chúng ta.
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
[Ghi chú: Lời cầu nguyện giáo dân thường có 4 ý: ý thứ nhất cầu cho thế giới, ý thứ hai cầu cho Hội Thánh toàn cầu, ý thứ ba cầu cho giáo dân của giáo xứ, ý thứ bốn cầu cho một hạng người đặc biệt nào đó]
5.1 «Phải chi Ngài xé trời mà ngự xuống, cho núi non rung chuyển trước Thánh Nhan» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu xin cho các quốc gia và các dân tộc đang phải sống trong nghèo đói, chiến tranh, đàn áp để các quốc gia và các dân tộc ấy sớm được tự do, hòa bình và ấm no hạnh phúc.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.2 «Quả vậy, trong Đức Kitô Giêsu, anh em đã trở nên phong phú về mọi phương diện, phong phú vì được nghe lời Chúa và hiểu biết mầu nhiệm của Người» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu xin cho mọi thành phần của Hội Thánh Công Giáo, nhất là cho các vị lãnh đạo Dân Chúa, để mọi Kitô hữu cảm nghiệm được tình thương bao la của Thiên Chúa dành cho mình, để sống yêu thương và cảm tạ.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.3 «Thiên Chúa là Đấng trung thành, Người đã kêu gọi anh em đến hiệp thông với Con của Người là Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu xin cho mọi người và mọi gia đình thuộc giáo xứ chúng ta để mọi người, mọi nhà sống hiệp thông sâu sắc và trung thành với Chúa Giêsu Kitô là Con Một Thiên Chúa là Đấng yêu thương và trung thành.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.4 «Anh em hãy canh thức kẻo lỡ ra ông chủ đến bất thần, bắt gặp anh em đang ngủ» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu xin cho những người sống thờ ơ với Thiên Chúa và say mê của cải, danh vọng, chức quyền và lạc thú trần gian để những người ấy sớm hoán cải và thay đổi cách sống, để không bị bất ngờ khi Thiên Chúa xuất hiện.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
Sàigon ngày29 tháng 11 năm 2023
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.