Một ngạn ngữ La-tinh thông dụng được truyền tụng như sau: “Errare humanum est”, (lầm lỗi vốn thuộc bản tính con người). Đúng vậy, đã là người thì không ai tránh khỏi lỗi lầm.
Bởi vì ai trong chúng ta cũng thường xuyên mắc phải lỗi lầm nên việc sám hối, sửa mình là điều mỗi người phải ưu tiên thực hiện từng ngày, từng giờ trong cuộc sống.
Chính vì thế, khi bắt đầu sứ vụ rao giảng, ông Gioan Tẩy giả cất cao lời kêu gọi dân chúng: “Anh em hãy sám hối, vì Nước Trời gần đến” (Mt 3,1-2).
Đặc biệt là qua bài Tin Mừng trích đọc hôm nay, thánh sử Marcô viết: “Sau khi ông Gioan bị nộp, Đức Giêsu đến miền Galilê rao giảng Tin Mừng của Thiên Chúa. Người nói: “Thời kỳ đã mãn, và Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần. Anh em hãy sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1,15).
Sau này, khi Nhóm Mười hai được Chúa Giêsu sai đi thi hành sứ vụ, việc đầu tiên mà các ông quan tâm thực hiện là “kêu gọi người ta ăn năn sám hối” (Mc 6,12).
Sám hối là điều tối cần
Chiếc xe đang phóng nhanh trên đại lộ luôn có khuynh hướng đi trệch ra ngoài tuyến đường đang chạy nên có thể đưa đến tai họa thảm khốc bất cứ lúc nào; thế nên tài xế phải luôn tỉnh táo để lái xe chạy đúng làn đúng tuyến.
Tương tự như thế, có vô vàn mãnh lực dưới nhiều dạng thức khác nhau liên tục lôi kéo con người đi trệch ra ngoài vòng luân thường đạo lý, nên mỗi người phải thường xuyên phản tỉnh và quay về với nẻo chính đường ngay. Làm như thế là thực hành sám hối như lời Chúa Giêsu mời gọi.
Làn da chúng ta mỗi ngày đón nhận vô số bụi bặm trong không gian, những thứ nầy hoà quyện với mồ hôi và dưới tác động của vô vàn vi khuẩn đang sống lúc nhúc dầy đặc trên làn da (mỗi cm2 da có đến 32 triệu vi khuẩn cư ngụ!) khiến cho cơ thể hoá ra dơ bẩn, ngứa ngáy… Vì thế, việc tắm rửa hằng ngày là điều tối cần để duy trì một thân thể sạch sẽ, khỏe mạnh.
Tương tự như thế, vô vàn “bụi bặm” vô hình như kiêu căng, ích kỷ, tham lam, ganh ghét, gian dối… đang bao trùm xã hội ta đang sống và thường xuyên thấm nhập vào tâm hồn, trí não chúng ta… hòa quyện với những xu hướng xấu trong ta, có thể làm cho con người chúng ta ra hư đốn, bại hoại.
Vì thế, chúng ta cũng cần phải tắm gội tâm hồn hằng ngày.
Sám hối là tắm gội tâm hồn để tẩy sạch tâm hồn khỏi những thứ “bụi bặm” vô hình nhưng vô cùng tai hại này.
Thân xác ta cần được tắm rửa hằng ngày để khỏi bị dơ bẩn và hôi hám.
Áo quần chúng ta vương nhiều bụi bặm và vết bẩn cũng phải được thay đổi ngay.
Ngôi nhà ta đang ở vẫn thường xuyên được quét dọn sạch sẽ tươm tất mỗi ngày…
Thế thì tại sao tâm hồn ta đang vướng nhiều lỗi lầm và thói hư tật xấu… Chúng làm cho ta trở nên khả ố trước mặt mọi người, làm cho phẩm giá bị hạ thấp, làm cho danh dự của ta bị thương tổn… thì không được quan tâm?
Bao giờ mới bắt đầu sám hối?
Dường như tất cả mọi người đều nhìn nhận rằng sám hối, sửa mình, cải thiện cuộc sống là việc cần thiết, không cần bàn cãi, nhưng dường như ai cũng chần chừ không quyết làm ngay.
Nhiều người nói: “Tất nhiên tôi sẽ sám hối, nhưng từ từ đã, vội gì, có thể là ngày mai”… và cái ngày mai đó dường như không bao giờ đến. Thế rồi người ta cứ lần lữa mãi cho đến lúc xuống mồ mà vẫn chứng nào tật ấy.
Muốn tẩy sạch tâm hồn, chúng ta chỉ có hai lựa chọn: hoặc là ngay bây giờ hay là không bao giờ. Nếu ta không bắt đầu ngay hôm nay, thì chẳng hy vọng ở ngày mai.
Vậy ta hãy noi gương dân thành Ninivê được trích đọc trong phụng vụ hôm nay, mau mắn đáp lời mời gọi sám hối từ tiên tri Giôna.
Khi “Giôna bắt đầu vào thành, đi một ngày đường và công bố: “Còn bốn mươi ngày nữa, Ninivê sẽ bị phá đổ.” Nghe lời ấy, dân Ninivê tin vào Thiên Chúa, họ (tức thời) ăn chay và mặc áo vải thô, từ người lớn đến trẻ nhỏ… Thiên Chúa thấy việc họ làm, thấy họ bỏ đường gian ác mà trở lại, Người hối tiếc về tai hoạ Người đã tuyên bố sẽ giáng trên họ, Người đã không giáng xuống nữa” (Giôna 3, 4-5).
Lạy Chúa Giêsu. Xin giúp chúng con biết nhìn lại mình và thường xuyên rà soát tâm hồn để nhận ra biết bao lầm lỗi chất chứa bên trong và đang huỷ diệt tư cách, phẩm giá và danh dự của chúng con, xô đẩy linh hồn chúng con vào cõi chết.
Xin ban cho chúng con có đủ quyết tâm để tắm gội tâm hồn và có đủ nghị lực để để bắt tay vào việc sám hối ngay từ hôm nay.
Lm. Inhaxiô Trần Ngà
