I. HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG : Mt 3,13-17.
(13) Bấy giờ, Đức Giê-su từ miền Ga-li-lê đến sông Gio-đan, gặp ông Gio-an để xin ông làm phép rửa cho mình. (14) Nhưng ông một mực can Người và nói : “Chính tôi mới cần được Ngài làm phép rửa, thế mà Ngài lại đến với tôi !”. (15) Nhưng Đức Giê-su trả lời : “Bây giờ cứ thế đã. Vì chúng ta nên làm như vậy để giữ trọn đức công chính. Bấy giờ ông Gio-an mới chiều theo ý Người. (16) Khi Đức Giê-su chịu phép Rửa xong, vừa ở dưới nước lên, thì các tầng trời mở ra. Người thấy Thần Khí Thiên Chúa đáp xuống như chim bồ câu và ngự trên Người. (17) Và kìa có tiếng từ trời phán : “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về Người”.
2. Ý CHÍNH :
Hôm nay là ngày cuối cùng của Mùa Giáng Sinh, và cũng là ngày khởi đầu Mùa Quanh Năm I. Tin Mừng Mát-thêu cho thấy : Đức Giê-su khởi đầu cuộc sống công khai bằng việc từ Ga-li-lê xuống miền Giu-đê và đến sông Gio-đan để xin ông Gio-an làm phép rửa cho. Ngay từ ban đầu Gio-an đã biết Đức Giê-su là Đấng Thiên Sai, nên không dám rửa cho Người. Nhưng sau khi biết đó là thánh ý Thiên Chúa, thì Gio-an đã vâng lời để làm phép rửa cho Người. Khi Đức Giê-su vừa ở dưới nước lên, thì một cuộc Thần hiện đã xảy ra: Thánh Thần lấy hình chim câu ngự xuống trên Người, và có tiếng Chúa Cha xác nhận Người là Con yêu dấu luôn làm đẹp lòng Cha.
3. CHÚ THÍCH :
– C 13-14 : + Từ miền Ga-li-lê đến sông Gio-đan : Từ miền Ga-li-lê cụ thể là Na-da-rét (x. Mt 2,23), Đức Giê-su đến sông Gio-đan ở vùng Bê-ta-ni-a cách thành Giê-ri-cô không bao xa, để xin Gio-an Tẩy Giả làm phép rửa cho. Người tự nguyện đến chứ không phải do lương tâm thúc bách chịu để xin ơn tha tội như người Do thái, vì Người là Đấng thánh thiện và vô tội. + Chính tôi mới cần được Ngài làm phép rửa, thế mà Ngài lại đến với tôi ! : Nói câu này, có lẽ Gio-an đã biết Đức Giê-su là Đấng Cứu Thế mà ông rao giảng sắp đến (x Mt 3,11).
– C 15 : + Bây giờ cứ thế đã : Bây giờ Gio-an hãy cứ làm phép rửa cho Người. + Vì chúng ta nên làm như vậy : Đức Giê-su muốn chịu phép rửa của Gio-an để xác nhận về sứ mệnh Thiên Sai (x. Lc 7,29-30). + Để giữ trọn đức công chính: Giữ trọn hay chu toàn bổn phận. Có thi hành ý muốn của Thiên Chúa là chịu phép rửa, thì Đức Giê-su mới thiết lập được nền công chính mới (x. Mt 5,20) và kiện toàn Luật Mô-sê (x. Mt 5,17).
HỎI : Phép rửa của Gio-an là một nghi lễ biểu lộ lòng thống hối của các tội nhân. Vậy Đức Giê-su là Đấng thánh thiện và trong sạch vô cùng, thì chịu phép rửa ấy làm chi ?
ĐÁP :
Qua đoạn Tin Mừng này, chúng ta mới biết được câu trả lời phần nào qua câu nói của Đức Giê-su với Gio-an : Đó là thánh ý của Thiên Chúa. Nhưng theo ý kiến của các nhà chú giải Kinh Thánh, thì có hai lý do khiến Người xin chịu phép rửa của Gio-an như sau : Một là vì Đức Giê-su muốn tự liệt mình vào hàng ngũ những tội nhân mà sau này Người sẽ chịu chết đền tội thay cho họ (x. Mt 26,28). Hai là vì Đưc Giê-su muốn đồng hóa mình với những tội nhân có lòng ăn năn hối cải, để qua phép rửa của Gio-an, là hình bóng của phép rửa Tử Nạn và Phục Sinh (x. Lc 12,50) và cũng là hình bóng bí tích Rửa Tội mà Người sẽ thiết lập (x. Mc 16,15), Người sẽ biến đổi các tín hữu chịu phép rửa tội được trở nên con Thiên Chúa.
– C 16-17 : + Các tầng trời mở ra : Hiện tượng trời mở ra gợi nhớ câu: “Phải chi Ngài xé trời mà ngự xuống, cho núi non rung chuyển trước Thánh Nhan” (Is 63,19). Đây là lời cầu nguyện của vị Ngôn sứ dâng lên Thiên Chúa xin Người nguôi giận với dân, và tỏ mình ra là người Cha, sau thời gian lâu dài không đoái hoài đến dân. Lời cầu xin ấy hôm nay đã ứng nghiệm nơi Đức Giê-su: đất trời được giao hòa với nhau (x. Cv 7,56), Thiên Chúa sẽ tiếp tục mặc khải cho dân Người (x. Ed 1,1). + Thần Khí Thiên Chúa đáp xuống như chim bồ câu và ngự trên Người : Câu này nhắc lại cuộc tạo dựng nguyên thủy (x. St 1,2). Ở đây báo hiệu một cuộc tạo dựng mới đang được thực hiện. Trong Cựu Ước, chim bồ câu không được coi là hình ảnh của Thần Khí. Thần Khí Chúa đã bay là là trên nước nguyên thủy để ban sự sống cho nước như chim bồ câu mẹ bay chập chờn trên bầy chim con (x. St 1,2). Thần Khí ngự trên Đức Giê-su để xức dầu thiêng liêng (x. Cv 10,38), tấn phong Người làm Đấng Mê-si-a (x. Is 11,2). + “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về Người” : Sau khi Đức Giê-su đã vâng phục Chúa Cha đến chịu phép rửa của ông Gio-an, thì Chúa Cha đã giới thiệu Người là Con yêu dấu trước mặt những người hiện diện. Trong Cựu Ước, Thiên Chúa nhiều lần đã gọi Đấng Thiên Sai và dân Ít-ra-en là Con yêu của Ngài : “Con là Con Ta, hôm nay Ta đã sinh ra Con” (Tv 2,7). “Này là Tôi Tớ của Ta mà Ta nâng đỡ, tuyển nhân mà Ta sủng mộ, Ta ban Thần Khí Ta trên Người” (Is 42,1). “Từ Ai-cập, Ta đã gọi Con Ta về” (Hs 11,1). Qua câu này, Tin Mừng Mát-thêu cho thấy Đức Giê-su chính là Đấng Thiên Sai và là Con của Thiên Chúa.
4. CÂU HỎI :
1) Tại sao Đức Giê-su là Đấng thánh thiện mà đến chịu phép rửa sám hối của Gio-an làm chi ? 2) Trong Do thái giáo chim bồ câu có phải là hình ảnh của Thần Khí Thiên Chúa không ? Câu “Thần Khí Chúa đáp xuống như chim bồ câu và ngự trên Người” có nghĩa như thế nào ? 3) Trong Cựu Ước, Thiên Chúa thường gọi những ai là “con yêu” của Ngài ?
II. SỐNG LỜI CHÚA :
1. LỜI CHÚA : “Chính tôi mới cần được Ngài làm phép rửa, thế mà Ngài lại đến với tôi !” (Mt 3,14).
2. CÂU CHUYỆN :
1) GƯƠNG HIẾU THẢO ĐỐI VỚI CHA MẸ :
GEOGE WASINHTON là vị tướng tài ba và là vị tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ. Thế nhưng, rất ít người biết ông còn là một tấm gương sống động về lòng hiếu thảo đối với bà mẹ của mình.
Sau những trận chiến cam go nhất, cũng như giữa những công việc bề bộn và nặng nề nhất của một vị nguyên thủ quốc gia, Wa-sinh-tơn vẫn dành thời giờ về thăm hỏi và trò chuyện lâu giờ với bà mẹ già. Một hôm bà đã hỏi ông như sau : “Tại sao con lại dành nhiều thời giờ để thăm nom mẹ như vậy ?” Ông liền trả lời : “Thưa mẹ. Khi ngồi bên mẹ và lắng nghe lời mẹ dạy không phải là việc mất thời giờ. Chính sự bình thản và lòng tốt của mẹ đã dạy con phải quyết tâm luôn sống tốt với mọi người”.
2) TAI HẠI CỦA THÓI KIÊU NGẠO : TRÈO CAO TÉ ĐAU.
Trong kho tàng truyện thần thoại của Hy-lạp, có một câu chuyện về hai cha con nhà kia. Người cha tên là I-đam và đứa con là I-ka. I-đam là một kiến trúc sư kiêm nghề điêu khắc. Chính ông đã được nhà vua ra lệnh xây dựng một bát quái đồ để bắt giam vào đó một con quái vật đầu người mình thú rất hung dữ, để tránh cho dân lành khỏi bị nó giết hại. Nhưng về sau, do hiểu lầm là hai cha con I-đam và I-ka âm mưu làm loạn, nên vua Mi-nos đã hạ lệnh tống giam cả hai cha con vào bát quái đồ đó. Nhưng rồi “cái khó ló cái khôn” : Trong lúc bị giam cầm, hai cha con này đã tìm ra con đường trốn thoát khỏi cảnh tù tội bằng cách bay lên trời cao. Họ dùng sáp ong nối nhiều lông chim lại thành hai bộ cánh chim. Nhờ những chiếc cánh chim tự tạo này mà hai cha con đã bay được lên cao và thoát ra khỏi nhà tù qua lổ nhỏ trên mái. Quá phấn khởi trước thành công bất ngờ, anh con trai càng lúc càng bay lên cao và bỏ ngoài tai những lời khuyên khẩn thiết của cha mình. Khi bay cao gần đến mặt trời, thì sáp dính các lông chim trên đôi cánh bay của anh bị nóng chảy ra và anh con trai đã bị rơi từ trên độ cao xuống đất chết tan xác.
Chính thói kiêu hãnh về sự thành công đã làm cho anh con trai không vâng lời cha dạy nữa, nên cuối cùng đã bị rơi xuống đất chết thảm. Ngày nay, sự kiêu ngạo cũng làm cho người ta coi thường và bỏ ngoài tai những lời khuyên can khôn ngoan kinh nghiệm của cha bác, thầy cô và những bậc cao niên. Nếu mỗi người chúng ta chiều theo những đam mê ích kỷ nhất thời của mình, thì chắc chắn chúng ta sẽ chuốc lấy thất bại đau thương.
3) GƯƠNG KHIÊM NHƯỜNG TỰ HẠ CỦA MỘT ÔNG QUAN :
Một vị quan lớn mở tiệc mời nhiều người đến dự. Tất cả các người được mời đều ăn mặc sang trọng và dùng xe đi đến. Trong số ấy có một vị khách cao niên. Rủi thay, vì già yếu nên ông này khi bước xuống xe đã bị trượt chân té vào vũng bùn khiến quần áo vấy bẩn. Khách đến dự tiệc thấy vậy liền phá lên cười.
Xấu hổ và cảm thấy mình không xứng đáng, ông lão quyết định quay về nhà. Gia nhân nài nỉ cách mấy ông cũng không chịu ở lại dự tiệc. Khi nghe biết sự việc, viên quan chủ tiệc đã từ trong nhà vội bước ra sân, tới chỗ vũng nước dơ, ông cũng cố tình té ngã vào vũng nước. Thế là áo quần của ông cũng dơ bẩn y như cụ già kia. Lần này mọi người chẳng ai còn dám cười nhạo nữa. Sau đó, vị quan lớn đến cầm tay vị khách quý đưa vào phòng tiệc. Bây giờ ông lão chẳng thể nào chối từ nữa.
Chính hành động khiêm tốn hạ mình của viên quan chủ tiệc : cố tình té ngã xuống bùn để trở nên lem luốc giống ông lão, mới đánh tan được mặc cảm tự ti của ông và mới đưa được ông vui vẻ vào nhà dự tiệc.
4) SỨC MẠNH THUYẾT PHỤC CỦA LỐI SỐNG BÁC ÁI YÊU THƯƠNG:
Tại một xứ cùng quê nước Pháp, có một người đàn ông khoảng 50 tuổi tên là A-lix. Ông bị bại liệt. Mỗi buổi sáng bà vợ đặt ông vào một ghế bành ngoài hiên nhà rồi đi làm. Ông bà không con, không cháu.
Ông A-lix không phải là người công giáo, nhưng thỉnh thoảng cha sở vẫn tới thăm, cha còn khuyên giáo dân tới giúp đỡ ông. Các em nhỏ tới chơi quanh ông, đem sách cho ông đọc và giúp ông mở sách. Mỗi tuần có một bác sĩ tình nguyện tới chăm sóc ông.
Giáng sinh năm đó, ông A-lix đột ngột thưa cha sở :
– Thưa cha, xin cha cho con rước lễ.
Cha sở ngạc nhiên vì ông chưa là tín hữu. Nhưng ông thưa :
– Trước đây con không tin gì vào Thiên Chúa, nhưng ít lâu nay cha và anh em giáo hữu quá tốt với con nên con thấy hạnh phúc như mình được gặp Chúa vậy. Chỉ có Chúa mới làm cho cha, bác sĩ và anh chị em bỏ công sức giúp đỡ một người xa lạ như thế này.
3) 3. SUY NIỆM :
1) MẠC KHẢI MẦU NHIỆM MỘT CHÚA BA NGÔI :
Sự kiện tại sông Gio-đan sau khi Đức Giê-su chịu phép rửa, chính là mạc khải của Thiên Chúa cho loài người về mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi : Chỉ có một Thiên Chúa nhưng xuất hiện qua Ba Ngôi vị như sau :
– Ngôi Con là Đức Giê-su vừa được ông Gio-an làm phép rửa bằng nước sông và từ dưới nước trồi lên.
– Ngôi Ba là Thần Khí Thiên Chúa từ trên cao đáp xuống như chim bồ câu và ngự trên Đức Giê-su.
– Ngôi Cha xuất hiện qua tiếng phán từ trời : “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về Người”.
2) ĐỨC GIÊ-SU NÊU GƯƠNG KHIÊM HẠ CHO CHÚNG TA :
Đức Giê-su là Con Thiên Chúa ngự trên trời cao, lại hạ mình xuống trở thành một phàm nhân. Người là đấng thánh thiện vô cùng, lại khiêm nhu đứng xếp hàng chung với những kẻ có tội.
Là Đấng xóa tội trần gian, lại sẵn sàng hòa mình ở giữa đoàn người tội lỗi.
Là Đấng thanh sạch vô biên, lại chấp nhận dìm mình trong dòng sông để nêu gương sám hối cho các tội nhân.
Là Đấng làm phép rửa trong Thánh Thần, lại khiêm tốn xin Gio-an làm phép rửa.
Hành động khiêm hạ của Đấng Cứu Thế cho thấy tình yêu vô biên Thiên Chúa đối với loài người : Con Thiên Chúa đã xuống thế làm người để chia sẻ thân phận đói nghèo, khổ đau, bệnh tật của con người; Để cảm thông với nỗi đau khổ mà các tội nhân đang phải chịu để đền tội và để ban ơn Thánh Thần giúp tội nhân được đổi mới nên con yêu của Thiên Chúa.
3) KẾT HIỆP VỚI CHÚA GIÊ-SU ĐỂ NÊN CON THẢO CỦA CHÚA CHA :
– Sau khi nhận được Thần Khí, Đức Giê-su đã bắt đầu sứ mệnh Thiên Sai : Trong thời gian gần 3 năm, Người luôn theo sự hướng dẫn của Thánh Thần để chiến thắng ma quỷ cám dỗ, cầu nguyện kết hiệp với Chúa Cha, rao giảng Tin Mừng Nước Trời, làm nhiều phép lạ cứu nhân độ thế. Cuối cùng, Người đã vâng lời Chúa Cha, sẵn sàng theo đường « Qua đau khổ vào vinh quang » là chấp nhận trải qua cuộc tử nạn để đền tội thay cho chúng ta và sống lại để phục hồi sự sống cho chúng ta.
– Phép rửa của Gio-an Tẩy Giả là hình bóng của phép rửa là cuộc Tử Nạn và Phục Sinh mà Đức Giê-su sẽ trải qua để vâng theo ý Cha (x Mt 26,39). Vì thế Người đã được Chúa Cha xác nhận là con yêu dấu luôn làm vui lòng Cha : “Ta hài lòng về Người” (Mt 3,17b).
4) SỐNG TÌNH CON THẢO BẰNG VIỆC “XIN VÂNG” THÁNH Ý THIÊN CHÚA :
– Một đứa con ngoan sẽ không vùng vằng cãi trả mỗi khi cha mẹ sai bảo điều gì. Trái lại phải vui vẻ mau mắn thi hành những điều cha mẹ chỉ dạy. Đối với Thiên Chúa cũng vậy. Để xứng đáng làm con cái hiếu thảo của Thiên Chúa, chúng ta cũng phải vui vẻ và mau mắn thực thi thánh ý Ngài noi gương Chúa Giê-su và Mẹ Ma-ri-a.
– Ngày nay vâng theo thánh ý Thiên Chúa là làm theo tiếng lương tâm, tuân giữ các giới răn Thiên Chúa và điều luật Hội Thánh, nhất là giữ giới răn mến Chúa yêu người, khiêm tốn vâng phục các vị chủ chăn trong Hội Thánh…
4. THẢO LUẬN :
Cuộc đời của Đức Giê-su là một chuỗi những hành động khiêm nhường với Thiên Chúa và người đời : Vâng phục thánh ý Chúa Cha và yêu thương phục vụ tha nhân. Vậy bạn sẽ làm gì để thực hành đức khiêm nhường trong cách ứng xử với người thân và tha nhân noi gương Đức Giê-su ?
5. NGUYỆN CẦU :
LẠY CHÚA GIÊ-SU. Hôm nay xin Chúa ban cho chúng con luôn biết điều chỉnh cách suy nghĩ nói năng và hành động, cho phù hợp với gương sáng và lời dạy của Chúa. Xin cho chúng con biết khôn ngoan khiêm hạ để tránh ảo tưởng về mình, biết thành thật để khỏi tự dối lòng mình. Ước gì Chúa ban cho chúng con được ơn sám hối và hoán cải ; Sám hối bằng hành động hơn chỉ dừng lại trên bờ môi. Xin cho chúng con biết lắng nghe và suy niệm Lời Chúa hằng ngày; Xin ơn Thánh Thần cắt tỉa những thói hư mà chúng con đang mắc phải. Xin ban cho chúng con niềm vui biến đổi sau khi gặp Chúa, cho chúng con biết năng cầu nguyện kết hiệp với Chúa. Nhất là không quá coi trọng của cải vật chất, nhưng biết mở lòng chia sẻ cơm áo cho những người nghèo đói bất hạnh, hầu chúng con trở nên con thảo đẹp lòng Chúa Cha noi gương Chúa xưa.- A-MEN.
LM ĐAN VINH – HHTM