I HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG: Lc 1,39-45
(39) Hồi ấy, Bà Ma-ri-a lên đường vội vã, đến miền núi, vào một thành thuộc chi tộc Giu-đa. (40) Bà vào nhà ông Da-ca-ri-a và chào bà Ê-li-sa-bét. (41) Bà Ê-li-sa-bét vừa nghe tiếng bà Ma-ri-a chào, thì đứa con trong bụng nhảy lên, và bà được tràn đầy Thánh Thần, (42) liền kêu lớn tiếng và nói rằng: “Em được chúc phúc hơn mọi người phụ nữ, và người con em đang cưu mang cũng được chúc phúc”. (43) Bởi đâu tôi được Thân mẫu Chúa tôi đến với tôi thế này? (44) Vì này đây, tai tôi vừa nghe tiếng em chào, thì đứa con trong bụng đã nhảy lên vui sướng. (45) Em thật có phúc, vì đã tin rằng Chúa sẽ thực hiện những gì Người đã nói với em”.
2. Ý CHÍNH:
Sau khi được sứ thần cho biết bà chị họ là Ê-li-sa-bét đã có thai, Đức Ma-ri-a đã vội vã lên đường thăm viếng. Cuộc viếng thăm của Ma-ri-a vừa đem lại niềm vui cho gia đình Da-ca-ri-a, vừa nói lên đức bác ái cụ thể của Đức Ma-ri-a đối với bà chị họ, khi bà sắp tới ngày sinh con. Cuộc gặp gỡ cũng đem lại ơn cứu độ của Đấng Mê-si-a cho thai nhi Gio-an, thể hiện qua sự kiện thai nhi nhảy mừng trong lòng mẹ. Nhờ được Thánh Thần soi sáng, bà mẹ Ê-li-sa-bét đã nhận biết cô em họ Ma-ri-a chính là Mẹ của Đấng Thiên Sai nên đã ca tụng Ma-ri-a thật có phúc “vì đã tin rằng Chúa sẽ thực hiện những gì Người đã nói với em”.
3. CHÚ THÍCH:
– C 39-40: + Đức Ma-ri-a vội vã lên đường : Sự vội vã của Đức Ma-ri-a nhằm diễn tả lòng yêu mến, muốn đi thăm viếng để chúc mừng bà chị họ và cũng chia vui với bà được ơn Chúa ban làm mẹ, đang khi không còn hy vọng bà sẽ có con. Ngòai ra, Mẹ còn muốn giúp đỡ bà chị họ “đã có thai được sáu tháng” bằng cách “ở lại với bà độ ba tháng”. Ở lại để giúp đỡ bà cho đến khi đứa con của bà ra chào đời. + Bà vào nhà ông Da-ca-ri-a và chào bà Ê-li-sa-bét: Người Do thái có nhiều cách chào: Thần dân chào vua chúa thì xuống ngựa và đến sấp mình trước mặt nhà vua (x. 1 Sm 20,41; 25,23); Nếu hai bên là thân thuộc nghĩa thiết hay quan hệ thầy trò thì sẽ chào bằng cách ôm hôn nhau (x. 1 V 19,20; Lc 22,47). Lời chào thông thường là “Sha-lom”, nghĩa là chúc “Bình an ở với anh” hay “Gia-vê ở cùng anh” (x.Ga 20,19). Trong Tin Mừng hôm nay sứ thần Gáp-ri-en đã chào Đức Ma-ri-a: “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng Bà” (Lc 1,28). Do việc chào hỏi dài dòng mất nhiều thời gian, nên Đức Giê-su khi sai các môn đệ đi làm công tác truyền giáo đã chỉ thị cho các ông đừng chào hỏi ai dọc đường (x. Lc 10,4).
– C 41-42: + Đứa con trong bụng nhảy lên: Có lẽ thai nhi Gio-an chỉ co đạp liên hồi trong bụng khiến bà Ê-li-sa-bét tưởng như em đang nhảy mừng hân hoan khi gặp thai nhi Mê-si-a (x. Lc 1,14), như vua Đa-vít nhảy mừng trước Hòm Bia Giao ước (x 2 Sm 6,14). + Và Bà được đầy Thánh Thần: Nhờ được ơn Thánh Thần soi sáng, bà Ê-li-sa-bét đã nhận biết bào thai cô em họ đang cưu mang chính là Đấng Thiên Sai. + Em được chúc phúc: Bà Ê-li-sa-bét ca tụng Đức Ma-ri-a là người có phúc hơn mọi phụ nữ, vì đã cộng tác với Thiên Chúa trong chương trình cứu độ loài người.
– C 43-45): + Thân mẫu Chúa tôi: Trong Thánh kinh, danh hiệu “Chúa tôi” thường dành riêng cho Đức Chúa, tuy nhiên cũng có lần danh hiệu này được gán cho Đấng Thiên Sai. Danh xưng “Thân Mẫu Chúa tôi” về sau trở thành nền tảng để Hội Thánh tôn vinh Đức Ma-ri-a là “Mẹ Thiên Chúa“ (The-o-to-kos), và hình thành phần thứ hai của Kinh Kính Mừng: “Thánh Ma-ri-a Đức Mẹ Chúa Trời…”. Về danh xưng này, khi hiện ra với các mục đồng ở Be-lem vào ngày Chúa Giáng Sinh, sứ thần đã nói như sau: “Hôm nay, một Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em trong thành vua Đa-vít. Người là Đấng Ki-tô Đức Chúa” (Lc 2,11). Trong Tin mừng Lu-ca, danh xưng Đức Chúa của Đức Giê-su được nói đến 40 lần. + Em thật có phúc vì đã tin: Tin Mừng Lu-ca đã quy tụ hai ơn phúc của Đức Ma-ri-a vào trong lời chúc tụng của bà Ê-li-sa-bét: một là phúc được “làm Mẹ Đấng Cứu Thế” và hai là phúc “đã tin những lời Chúa phán” (x Lc 1,42-45). Về sau trong lúc Đức Giê-su giảng đạo, một phụ nữ cũng ca ngợi thân mẫu của Ngừơi: “Phúc thay người mẹ đã cưu mang và cho Thầy bú mớm” và Đức Giê-su liền bổ túc thêm: “Đúng hơn phải nói rằng: Phúc thay kẻ lắng nghe và tuân giữ lời Thiên Chúa” (Lc 11,27-28). Nơi Đức Ma-ri-a hai phúc này liên kết thành một: ngay khi tin mọi lời Thiên Chúa phán sẽ được thực hiện, Đức Ma-ri-a lập tức trở thành Mẹ của Đấng Cứu Thế. Có thể khi nói câu này, bà Ê-li-sa-bét đã liên tưởng đến sự nghi ngờ cứng tin của ông Gia-ca-ri-a chồng bà trước đó (Lc 1,20.45).
4. CÂU HỎI:
1) Người Do thái có mấy cách chào và thường chào hỏi nhau thế nào?
2) Thai nhi Gio-an nhảy mừng trong lòng bà Ê-li-sa-bét vào lúc nào, nhảy mừng ra sao và để làm gì?
3) Lý do nào khiến bà Ê-li-sa-bét nhận biết Đức Ma-ri-a là Mẹ Đấng Ki-tô Đức Chúa ?
4) Bà Ê-li-sa-bét ca tụng Đức Ma-ri-a có phúc vì lý do gì?
II SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Cho thì có phúc hơn là nhận” (Cv 20,35).
2. CÂU CHUYỆN:
1) THĂM VIẾNG CHIA SẺ NIỀM VUI GIÁNG SINH:
Một hôm vào buổi chiều áp lễ Giáng Sinh, một sinh viên trẻ cùng đi với vị giáo sư đến thăm các trẻ em bất hạnh trong viện mồ côi ngoại thành. Vị giáo sư này thường được các sinh viên gọi thân mật bằng tên “người bạn của sinh viên” vì sự thân thiện và tốt bụng của ông. Trên đường đi, thầy trò đi ngang qua một nông trại, thấy một đôi giày cũ nằm bên vệ đường gần cổng một nông trại. Có lẽ đây là đôi giày của một bác nông dân nghèo làm việc tại đây. Anh sinh viên liền nói với vị giáo sư: “Bây giờ sắp đến giờ tan sở. Em sẽ giấu đôi giày của ông ta vào chỗ khuất rồi thày trò chúng ta sẽ núp quan sát xem thái độ của ông ta thế nào khi bị mất đôi giày. Chắc là sẽ vui lắm đây”. Vị giáo sư liền khuyên can: “Này anh bạn trẻ. Chúng ta đừng bao giờ cười vui trên nỗi đau của người khác. Trái lại, theo thầy nghĩ: em được Chúa cho có dư tiền bạc. Chắc em sẽ tìm thấy một niềm vui lớn lao hơn nhiều qua việc chia sẻ với người nghèo này đấy. Vậy em hãy đặt vào đôi giày của ông ta hai đồng tiền và chờ xem phản ứng của ông ta khi bất ngờ nhận được món quà Giáng Sinh”. Anh sinh viên làm theo lời thầy dạy, rồi cả hai cùng đến núp sau một gốc cây gần đó.
Chẳng mấy chốc đã thấy một người từ trong nông trại đi chân không đến nơi để giày. Ông ta xỏ chân vào một chiếc giày và phát hiện ra có vật lạ. Ông dùng tay moi ra một đồng tiền năm đô-la. Với vẻ ngạc nhiên, ông chăm chú nhìn đồng tiền rồi lật qua lật lại như không tin vào mắt mình. Rồi ông nhìn chung quanh để tìm xem ai đã làm điều này, nhưng không thấy. Ông bỏ đồng tiền vào túi áo, và tiếp tục xỏ chân kia vào chiếc giày còn lại. Vẻ ngạc nhiên của ông tăng lên gấp đôi khi phát hiện một đồng tiền thứ hai nằm trong chiếc giày kia. Với cảm xúc tràn ngập trong lòng, ông liền quì gối ngước mặt lên trời dâng lời nguyện tạ ơn Thiên Chúa. Ông cám ơn bàn tay vô hình hào phóng nào đó đã mang lại món quà thiết thực ngay trước lễ Giáng Sinh, cứu gia đình ông qua cơn túng quẫn: vợ đang bị đau phải nằm liệt giường mấy ngày nay và ba đứa con nhỏ dại bụng đói đang chờ bố đi làm mang tiền về nhà.
Anh sinh viên lặng người đi vì xúc động. Hai dòng lệ tự nhiên chảy xuống hai bên má khiến anh vội đưa tay gạt đi. Vị giáo sư liền lên tiếng nói: “Bây giờ em có thấy vui hơn nhiều nếu như em mang ông ta ra làm trò cười hay không?” Chàng thanh niên trả lời: “Đúng. Cám ơn giáo sư. Giáo sư đã dạy cho em một bài học mà có lẽ em sẽ không bao giờ quên được. Bây giờ em mới hiểu ý nghĩa thực sự câu nói của Chúa Giê-su mà hồi nhỏ em đã đọc qua nhưng chưa hiểu: “Cho thì có phúc hơn là nhận” (Cv 20, 35).
2) NHỮNG AI CẦN ĐƯỢC THĂM VIẾNG ? :
Một hôm Mẹ Tê-rê-sa Can-quýt-ta đi thăm một bệnh viện dành cho những người cao tuổi giàu có ở nước Anh mới được xây dựng. Bệnh viện có nhiều phòng ốc khang trang sạch đẹp, được trang bị bằng nhiều loại máy móc hiện đại, tương xứng với số tiền viện phí to lớn mà người nhà các bệnh nhân phải trả. Thái độ và cung cách phục vụ của các y bác sĩ và nhân viên phục vụ ở đây nói chung đều nhã nhặn lịch sự, nhưng mẹ thấy có điều kỳ lạ và mẹ đã lên tiếng hỏi vị bác sĩ hướng dẫn đoàn khách tham quan như sau:
– Thưa bác sĩ, tại sao tôi thấy khi đoàn mình đi ngang qua các phòng bệnh, thì đều thấy mọi bệnh nhân đang nằm trong phòng đều quay mặt ra ngoài cửa nhìn vậy?
Viên bác sĩ trả lời:
– Dạ thưa dì, là do các bệnh nhân trong bệnh viện này đều thuộc lớp người giàu có. Họ được con cái đưa vào nằm ở đây để nhờ chúng tôi chăm sóc sức khỏe. Họ không thiếu đồ ăn thức uống và thuốc men chữa bệnh. Nhưng cái họ thiếu nhất là tình thân ruột thịt. Họ luôn mong con cháu hay người thân đến thăm. Nhưng hầu như rất ít có người đến thăm, trừ khi họ chết.
Hội Thánh luôn khuyến khích các tín hữu đến thăm những người già cả neo đơn, bệnh tật, các tù nhân, những người nghèo khó để an ủi động viên họ và mang lại niềm vui cho họ. Vậy mỗi người chúng ta sẽ đi thăm viếng ai trong Mùa Giáng Sinh Năm nay?
3) MỘT MẪU GƯƠNG THĂM VIẾNG CỤ THỂ:
Một viên thống đốc thường đi thăm viếng những người lính bị thương đang nằm điều trị tại một bệnh viện quân y. Ông đi từ phòng này tới phòng khác, khích lệ và cảm thông với từng thương bệnh binh. Theo sự hướng dẫn của người y tá điều dưỡng, ông đến thăm một anh lính trẻ bị thương nặng sắp chết và hỏi:
– Này anh bạn, tôi có thể giúp gì được cho anh không?
Người lính trẻ đang nằm trên giường ngước mắt nhìn lên và nói ra điều anh muốn.
– Ngài sẽ giúp tôi viết lá thư cuối cùng cho mẹ tôi được chứ?
Ông thống đốc gật đầu và nói:
– Tôi sẽ giúp anh.
Sau đó ông yêu cầu y tá đưa đến giấy bút, rồi ngồi bên cạnh giường bệnh nhân, ông đã viết lá thư cuối cùng cho mẹ anh ra đúng theo những lời anh đọc cho ông viết.
Viết xong lá thư, ông quay lại nói với thương bệnh binh sắp chết:
– Tôi hứa sẽ gởi thư này ngay sau khi rời khỏi đây. Vậy anh còn muốn gì nữa không?
Anh ta ngước nhìn lên ông ngập ngừng, và cuối cùng buột miệng nói:
– Ngài có thể ở lại đây với tôi thêm một lát nữa không? Tôi muốn được ngài nắm chặt tay tôi.
Ông nắm chặt lấy tay của anh cho đến khi anh nhắm mắt lìa đời sau đó ít phút.
3. THẢO LUẬN: Bạn sẽ tặng quà gì cụ thể cho người thân trong gia đình, nhân viên cộng tác với mình và những người nghèo khó bất hạnh trong mùa Giáng Sinh sắp tới.
4. SUY NIỆM: BÀI HỌC TỪ CUỘC THĂM VIẾNG CỦA ĐỨC MA-RI-A:
Tin Mừng thuật lại cuộc viếng thăm của Đức Ma-ri-a cho chúng ta nhiều bài học giúp chuẩn bị tâm hồn đón mừng đại lễ Giáng Sinh sắp đến:
1) Thăm viếng là một hành động chia sẻ tình thương:
– Tình yêu thực sự trong tâm hồn đòi phải được biểu lộ ra ngoài bằng hành động: Đức Ma-ri-a đã thể hiện đức bác ái cụ thể bằng việc đi bước trước đến thăm bà chị họ Ê-li-sa-bét, khi vừa hay tin bà đã có thai trong lúc tuổi già và cái thai đến nay đã được sáu tháng.
– Trong thời gian này, mỗi người chúng ta cũng cần có những hành động yêu thương cụ thể: đi thăm và chia sẻ tiền bạc cho các bệnh nhân tại tư gia, thăm viếng tặng quà các cụ già neo đơn tại viện dưỡng lão, đến thăm một người lương trong xóm, thăm một đôi vợ chồng đang bất hoà có nguy cơ đổ vỡ hạnh phúc… để chia sẻ tình thương và đáp ứng phần nào nhu cầu tinh thần và vật chất của họ.
2) Hãy quảng đại cho đi và khiêm nhường nhận lãnh:
– Bác sĩ Tom Dolly, người đã hy sinh cả cuộc đời đến ở giữa chốn rừng thiêng nước độc bên Lào vào đầu thế kỷ này, đã phát biểu rằng: “Không ai nghèo đến độ không có một thứ gì đó để trao tặng tha nhân”. Thực vậy, một người ăn xin ư? Anh ta vẫn có thể cho chúng ta cơ hội để thể hiện sự chia sẻ quảng đại của chúng ta đối với anh. Một người tàn tật ốm đau cũng có thể mời gọi chúng ta bày tỏ cảm thông và nâng đỡ. Một kẻ thù cũng có thể cho chúng ta cơ hội để tập nhẫn nhịn chịu đựng sự xỉ nhục và thể hiện lòng bao dung tha thứ vô điều kiện… Phải, bất cứ ai cũng có thể đem lại cho chúng ta một điều gì đó. Vấn đề là chúng ta có nhận ra điều này và có sẵn sàng mở lòng đón nhận những món quà quý giá đó hay không.
– Có nhiều người do tự ái cao và thói sĩ diện hão nên chỉ muốn ban phát cho đi mà không muốn nhận lại. Tuy nhiên, chúng ta hãy ý thức rằng: “Có đi có lại mới toại lòng nhau”. Chỉ khi chấp nhận nguyên tắc ứng xử: “Quảng đại cho đi và khiêm nhường nhận lãnh” thì quan hệ đôi bên mới được bình đẳng và tình cảm hai người mới được bền lâu. Sự nhận lại ở đây không nhất thiết phải là quà tặng hay tiền bạc tương xứng như trong quan hệ bạn bè thân quen, mà có thể là tình cảm chân thành, lời nói biết ơn trong quan hệ vợ chồng hay giữa hai bạn trẻ đang yêu…
3) Thăm viếng dể đem Chúa đến cho tha nhân:
– Sau khi nghe sứ thần cho biết tin vui của bà chị Ê-li-sa-bét, Đức Ma-ri-a đã vội vã lên đường để chia sẻ niềm vui ơn cứu độ cho gia đình bà. Ngôn sứ I-sai-a cũng đã tuyên sấm về cuộc hành trình thăm viếng này của Đức Ma-ri-a như sau: “Đẹp thay trên đồi núi, bước chân người loan báo Tin mừng, công bố bình an; Người loan tin hạnh phúc, công bố ơn cứu độ” (Is 52,7a).
– Khi đi thăm viếng bà chị họ, Đức Ma-ri-a đã “đi bước trước” đến với bà mà không cần bà phải mời theo thường tình: “Ăn có mời, làm có khiến !”. Đối với Đức Ma-ri-a: Chính tình thương đã thôi thúc Mẹ vội vã lên đường đi thăm bà chị, khi vừa được nghe sứ thần báo tin vui của bà. Qua đó cho thấy Mẹ đã mau mắn thực hiện đức ái qua thái độ cảm thông chia sẻ như lời thánh Phao-lô: “Vui với người vui, khóc với người khóc” (Rm 12,15). Sự thăm viếng của Mẹ đã mang lại hiệu quả: thai nhi Gio-an đã đạp trong dạ mẹ như nhảy mừng vì được ơn cứu độ, và bà Ê-li-sa-bét được đầy Thánh Thần đã ca tụng cô em Ma-ri-a: “Em được chúc phúc hơn mọi người phụ nữ, và người con em đang cưu mang cũng được chúc phúc… Vì này đây, tai tôi vừa nghe tiếng em chào, thì đứa con trong bụng đã nhảy lên vui sướng” (Lc 2,42-44).
4) Thăm viếng chia sẻ là phương cách truyền giáo hữu hiệu hôm nay:
– Trong mùa Giáng Sinh này, mỗi người chúng ta hãy dành ra một số tiền để chia sẻ cho các trẻ em bụi đời, các người già cả neo đơn, các bệnh nhân liệt giường không tiền thuốc thang chữa trị, các người mù què câm điếc bất hạnh… noi gương Thiên Chúa giàu lòng từ bi thương xót (x. Tv 103,8).
– Chính hành động thăm viếng chia sẻ cụ thể và phục vụ “Chúa Giê-su đang bị bỏ rơi” nơi những người bệnh tật nghèo hèn, sẽ giúp mọi người nhận biết và tôn vinh “Thiên Chúa là Tình Thương” (1 Ga 4,8), như lời Chúa phán dạy: “Ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha anh em, Đấng ngự trên trời” (Mt 5,16).
5. NGUYỆN CẦU:
LẠY CHÚA GIÊ-SU. Trong những ngày này, xin cho con biết mở rộng lòng để thăm viếng chia sẻ cho tha nhân những món quà vật chất và tinh thần. Xin cho con biết nghĩ tới những bệnh nhân liệt giường lâu ngày không tiền thuốc thang chữa trị, biết chia sẻ những món quà cụ thể cho những cụ già neo đơn, những trẻ em lang thang bụi đời, những người mù lòa khuyết tật … Xin cho con biết quảng đại chia sẻ tình thương và niềm vui ơn cứu độ của Chúa cho tha nhân.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON
LM ĐAN VINH – HHTM