Trong bài giảng Thánh lễ đầu tiên cử hành tại Rumani, ĐTC mời gọi các tín hữu suy tư về ba yếu tố giá trị qua việc chiêm ngắm người môn đệ đầu tiên: Maria lên đường, Maria gặp gỡ và Maria vui mừng. Chiều 31.05, sau khi cầu nguyện chung với các vị lãnh đạo Chính Thống giáo, lúc quá 6 giờ chiều, ĐTC đã đến Nhà thờ chính tòa Thánh Giuse của Công Giáo, được xây dựng vào cuối thế kỷ 1, để cử hành thánh lễ đầu tiên trong 3 ngày viếng thăm tại Rumani. Tại nhà thờ này có giữ thánh tích của chân phước LM Vladimir Ghika tử đạo, và di tích của Thánh Gioan Phaolô 2 Giáo Hoàng.
Trên đường đi, đông đảo các tín hữu vẫy cờ chào mừng, khi chiếc xe mui trần chở ĐTC đi ngang qua.
Có hơn 1200 tín hữu bên trong Thánh đường tham dự Thánh lễ và cũng có 25 ngàn tín hữu đứng bên ngoài và dọc theo con đường gần nhà thờ để tham dự Thánh lễ.
Đồng tế với ĐTC trong Thánh lễ, có các GM Công giáo Latinh và Đông phương của Rumani và nhiều linh mục.
Bài giảng của ĐTC
Mở đầu bài giảng, nhân lễ kính nhớ Đức Mẹ đi viếng bà Elizabeth, Đức Thánh Cha nói:
”Tin Mừng chúng ta vừa nghe dẫn chúng ta đến cuộc gặp gỡ giữa hai người phụ nữ. Họ ôm nhau tràn đầy hạnh phúc cùng với lời ngợi khen. Đứa trẻ nhảy mừng trong lòng bà Elizabeth, còn bà Elizabeth thì chúc phúc cho người em họ vì đức tin của em. Đức Maria ca ngợi những điều kỳ diệu chính Chúa đã làm nơi người tôi tớ khiêm nhường. Lời ca của Mẹ là lời ca của niềm hy vọng lớn lao cho những người không hát được nữa vì không có tiếng nói… Bài ca hy vọng cũng chạm đến chúng ta và hôm nay mời chúng ta cùng suy ngẫm với ba yếu tố giá trị qua việc chiêm ngắm người môn đệ đầu tiên: Maria lên đường, Maria gặp gỡ và Maria vui mừng. Đức Thánh Cha khai triển từng yếu tố một.
Maria lên đường
– Trước tiên là ”Maria lên đường” từ Nazareth đến nhà của ông Dacaria và bà Elizabeth: đây là hành trình đầu tiên của Đức Maria được Kinh Thánh thuật lại. Là chuyến đi đầu tiên trong nhiều chuyến. Mẹ sẽ đi từ Galilê đến Bêlem, nơi Chúa Giêsu được sinh ra; sẽ chạy trốn sang Ai Cập để cứu con trẻ khỏi tay Hêrôđê; sẽ đến Giêrusalem hàng năm vào dịp lễ Vượt Qua, cho đến lần cuối cùng theo Con trên Núi Sọ. Những chuyến đi này có một đặc điểm chung. Đó là chúng chưa bao giờ dễ dàng, đòi hỏi sự can đảm và kiên nhẫn. Những chuyến đi này nói với chúng ta rằng Mẹ biết leo lên những ngọn dốc, và Mẹ biết những đường dốc của chúng ta. Chúng ta có một người chị em cùng đi. Mẹ là chuyên gia trong những việc khó nhọc, Mẹ biết làm thế nào để cầm lấy tay chúng ta trong những lúc khó nhọc, khi chúng ta đối diện với những khúc cua gấp nhất trong cuộc sống. Là một người mẹ tốt, Đức Maria biết rằng tình yêu mở đường từ những điều nhỏ nhặt hàng ngày. Tình yêu và sự khéo léo của người mẹ có thể biến hang động vật trở thành ngôi nhà cho Chúa Giêsu, với một vài tả lót và một biển cả tình yêu (x. Tông huấn Evangelii Gaudium, 286).
Chiêm ngắm Đức Maria cho phép chúng ta nhìn về nhiều phụ nữ, người mẹ và người bà của vùng đất này. Với sự hy sinh và âm thầm, quên mình và dấn thân, họ đã tạo dựng hiện tại và dệt nên những giấc mơ cho tương lai. Sự cho đi của họ âm thầm, bền bỉ, không lời khen ngợi. Họ không ngại ”xắn tay áo” và gánh vác những khó khăn trên vai vì cuộc sống của con cái và gia đình, để mang lại hy vọng ”điều không còn gì để hy vọng” (Rm 4,18). Nhìn vào Đức Maria và nhiều gương mặt của các bà mẹ, người ta sẽ trải nghiệm được nơi để hy vọng và mở ra tương lai. Hãy mạnh mẽ nói rằng: nơi dân tộc chúng ta, có chỗ cho niềm hy vọng. Đức Maria lên đường và mời gọi chúng ta cùng nhau lên đường.
Maria gặp gỡ
Đức Maria trẻ gặp bà Elizabeth già. Nhưng chính bà Elizabeth đã nói về tương lai, nói lời tiên tri: éđược đầy Thánh Thầnè bà gọi Mẹ là ”người có phúc” vì ”đã tin” (c. 45). Bà nói trước về mối phúc cuối cùng trong Tin Mừng: Phúc cho ai tin (x. Ga 20,29). Một người nữ trẻ đến gặp người nữ lớn tuổi như tìm về cội rễ và người phụ nữ lớn tuổi được tái sinh và nói những lời tiên tri về tương lai của người trẻ.
Trẻ và già gặp nhau, ôm lấy nhau và có thể thấy điều đẹp của nhau. Đó là phép lạ nhờ văn hóa gặp gỡ, nơi không ai bị loại trừ hay bị dán nhãn, trái lại, đây là nơi mọi người tìm thấy nhau, làm sáng lên Khuôn mặt của Thiên Chúa. Họ không sợ đi cùng nhau, và khi điều này xảy ra thì Chúa đến và thực hiện những điều kỳ dịu nơi Dân của Người.
Chính Chúa Thánh Thần thúc bách chúng ta ra khỏi chính mình, khỏi sự khép kín và chủ nghĩa lập dị, để dạy chúng ta nhìn xa hơn vẻ bề ngoài và cho chúng ta cơ hội nói tốt về người khác, ”chúc lành cho họ”, đặc biệt là những anh chị em vô gia cư, thiếu bánh ăn, thiếu tình bạn và sự ấm áp của một cộng đoàn. Văn hóa gặp gỡ thúc đẩy các Kitô hữu đến kinh nghiệm phép lạ về tình mẫu tử của Giáo hội, một Giáo hội tìm kiếm, bảo vệ và hợp nhất con cái của mình. Trong Giáo hội, khi các nghi lễ khác nhau gặp nhau, khi điều quan trọng nhất không phải là vẻ bề ngoài của riêng mình, của nhóm hay dân tộc mình, mà là Dân cùng nhau ca ngợi Chúa, thì những điều tuyệt vời sẽ xảy ra. Đức Maria lên đường và gặp gỡ bà Elizabeth nhắc nhở chúng ta nơi Chúa muốn cư ngụ và sống, là đền thánh của Người và là nơi chúng ta có thể nghe tiếng của Người: giữa Dân của Người. Thiên Chúa ở giữa chúng ta như một Đấng cứu độ quyền năng. Điều chắc chắn này, như với Mary, cho phép chúng ta hát mừng. Đức Maria vui mừng vì Mẹ là người cưu mang Emmanuel, Thiên Chúa với chúng ta.
Maria vui mừng
Với sự vui mừng của Đức Maria, Đức Thánh Cha đề cập đến điểm thứ ba: ”Là Kitô hữu là niềm vui trong Thánh Thần” (Tông huấn Gaudete et exsultate, 122). Không có niềm vui, chúng ta bị tê liệt, thành nô lệ của nỗi buồn. Những vấn đề của đức tin thường không phải là thiếu thốn về phương tiện, cơ cấu, số lượng, hay thậm chí không phải là sự hiện diện của những người không chấp nhận chúng ta; Nhưng vấn đề của đức tin là thiếu niềm vui. Đức tin chao đảo khi chúng ta rơi vào nỗi buồn và chán nản. Khi chúng ta sống trong ngờ vực, khép kín chính mình, thì chúng ta mâu thuẫn với đức tin. Chúng tôi nghĩ về những nhân chứng vĩ đại của những vùng đất này: những người đơn sơ tin cậy vào Chúa giữa những bách hại. Họ không đặt hy vọng vào thế giới, nhưng vào Thiên Chúa, và như thế họ tiến bước. Cuối bài giảng, Đức Thánh Cha nhắc lại ba động từ mà Đức Maria đã thực hiện: lên đường, gặp gỡ và vui mừng để mang đến một điều gì đó lớn hơn chính mình. Và chúng ta cũng không sợ trở nên người mang phúc lành cho Romania.
Kết thúc thánh lễ, ĐTC đã về tòa sứ thần Tòa Thánh chỉ cách đó 600 mét để dùng bữa tối và qua đêm.
Văn Yên SJ – Vatican
