I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Nếu trong đời thường sự nghe lời (người khác) càng ngày càng khó và càng ngày càng bị phản đối (vì cho rằng việc ấy hạ thấp giá trị bản thân) thì trong đời sống tâm linh, sự nghe lời, nhất nghe Lời Thiên Chúa hay vị đại diện Thiên Chúa, càng ngày càng cần thiết và cấp bách, vì loài người càng ít nghe lời Thiên Chúa bao nhiều thì càng tệ hại bấy nhiêu. Lịch sử nhân loại nói chung, lịch sử Ít-ra-en nói riêng cho thấy rõ điều ấy.
Chính vì thế mà ba bài Thánh Kinh của Chúa Nhật II Mùa Chay Năm C này cần được chúng ta đọc và suy niệm thật kỹ, nhất là những lời của Thiên Chúa Cha nhắc nhở ba môn đệ thân tín của Chúa Giê-su trên núi Hiển Dung (Ta-bo): “ĐÂY LÀ CON TA YÊU DẤU, CÁC NGƯỜI HÃY NGHE LỜI NGƯỜI.”
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Trong bài đọc 1 (St 15, 5-12.17-18): “Thiên Chúa đã thiết lập giao ước với ông Áp-ra-ham” Trong những ngày ấy, Thiên Chúa dẫn Áp-ram ra ngoài và nói với ông: “Ngươi hãy ngước mắt lên trời, và nếu có thể được, hãy đếm các ngôi sao”. Rồi Chúa nói tiếp: “Miêu duệ của ngươi sẽ đông đảo như thế”. Áp-ram tin vào Thiên Chúa, và vì đó ông được công chính.
Và Chúa lại nói: “Ta là Chúa, Đấng dẫn dắt ngươi ra khỏi thành Ur của dân Can-đê, để ban cho ngươi xứ này làm gia nghiệp”. Áp-ram thưa rằng: “Lạy Chúa là Thiên Chúa, làm sao con có thể biết con sẽ được xứ đó làm gia nghiệp?” Chúa đáp: “Ngươi hãy bắt một con bò cái ba tuổi, một con dê cái ba tuổi, một con cừu đực ba tuổi, một con chim gáy mái và một con bồ câu non”. Áp-ram bắt tất cả những con vật ấy, chặt ra làm đôi, đặt phân nửa này đối diện với phân nửa kia; nhưng ông không chặt đôi các con chim. Các mãnh cầm lao xuống trên những con vật vừa bị giết, song ông Áp-ram đuổi chúng đi. Lúc mặt trời lặn, Áp-ram nằm ngủ mê; một cơn sợ hãi khủng khiếp và u tối bao trùm lấy ông.
Khi mặt trời đã lặn rồi, bóng tối mịt mù phủ xuống, có một chiếc lò bốc khói và một khối lửa băng qua giữa những phần con vật bị chia đôi. Trong ngày đó, Chúa đã thiết lập giao ước với Áp-ram mà nói rằng: “Ta ban xứ này cho miêu duệ ngươi, từ sông Ai-cập cho đến sông Eu-phát”.
2.2 Trong bài đọc 2: Pl 3,17-4,1: “Chúa Ki-tô sẽ biến đổi thân xác chúng ta nên giống thân xác hiển vinh của Người”. Anh em thân mến, anh em hãy bắt chước tôi, và hãy để mắt nhìn coi những người ăn ở theo như mẫu mực anh em thấy nơi chúng tôi. Bởi chưng như tôi đã thường nói với anh em, và giờ đây tôi đau lòng ứa lệ mà nói lại, có nhiều người sống thù nghịch với thập giá Đức Ki-tô. Chung cuộc đời họ là hư vong, chúa tể của họ là cái bụng, và họ đặt vinh danh của họ trong những điều ô nhục; họ chỉ ưa chuộng những cái trên cõi đời này.
Phần chúng ta, quê hương chúng ta ở trên trời, nơi đó chúng ta mong đợi Đấng Cứu Chuộc là Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta. Người sẽ biến đổi thân xác hèn hạ của chúng ta nên giống như thân xác hiển vinh của Người, nhờ quyền lực mà Người vẫn có, để bắt muôn vật suy phục Người.
Bởi thế, anh em thân mến và yêu quý, anh em là niềm hoan lạc và triều thiên của tôi; anh em thân mến, hãy vững vàng trong Chúa.
Hoặc đọc bài vắn sau đây: Pl 3, 20 – 4, 1
Anh em thân mến, quê hương chúng ta ở trên trời nơi đó chúng ta mong đợi Đấng Cứu Chuộc là Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta. Người sẽ biến đổi thân xác hèn hạ của chúng ta nên giống như thân xác hiển vinh của Người, nhờ quyền lực mà Người vẫn có, để bắt muôn vật suy phục Người. Bởi thế, anh em thân mến và yêu quý, anh em là niềm hoan lạc và triều thiên của tôi; anh em thân mến, hãy vững vàng trong Chúa.
2.3 Trong bài Tin Mừng: Lc 9,28-36: “Đang khi cầu nguyện, diện mạo Người biến đổi khác thường”. Khi ấy, Chúa Giê-su đưa Phê-rô, Gia-cô-bê và Gio-an lên núi cầu nguyện. Và đang khi cầu nguyện, diện mạo Người biến đổi khác thường và áo Người trở nên trắng tinh sáng láng. Bỗng có hai vị đàm đạo với Người, đó là Mô-sê và Ê-li-a, hiện đến uy nghi, và nói về sự chết của Người sẽ thực hiện tại Giê-ru-sa-lem. Phê-rô và hai bạn ông đang ngủ mê, chợt tỉnh dậy, thấy vinh quang của Chúa và hai vị đang đứng với Người. Lúc hai vị từ biệt Chúa, Phê-rô thưa cùng Chúa Giê-su rằng: “Lạy Thầy, chúng con được ở đây thì tốt lắm; chúng con xin làm ba lều, một cho Thầy, một cho Mô-sê, và một cho Ê-li-a”. Khi nói thế, Phê-rô không rõ mình nói gì. Lúc ông còn đang nói, thì một đám mây bao phủ các Ngài và thấy các ngài biến vào trong đám mây, các môn đệ đều kinh hoàng. Bấy giờ từ đám mây có tiếng phán rằng: “Đây là Con Ta yêu dấu, các ngươi hãy nghe lời Người”. Và khi tiếng đang phán ra, thì chỉ thấy còn mình Chúa Giê-su. Suốt thời gian đó, các môn đệ giữ kín không nói với ai những điều mình đã chứng kiến.
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP CỦA THIÊN CHÚA TRONG BA BÀI KINH THÁNH
3.1 Chân dung của Thiên Chúa
3.1.1 Bài đọc 1 (St 15, 5-12.17-18) là tường thuật rất cảm động của Sách Sáng Thế về cách cư xử gần gũi, thân tình của Thiên Chúa đối với ông Áp-ram (sau được đổi tên thành Áp-ra-ham) là người được Thiên Chúa chọn làm “khởi đầu” của một “trang sử mới” gọi là Lịch Sử Cứu Chuộc! Lễ ký kết Giao Ước giữa Thiên Chúa và ông Áp-ra-ham được thực hiện một cách hữu hình, bằng máu và thịt của những con vật, sau khi ông Áp-ra-ham đã thể hiện lòng tin tuyệt đối vào lời hứa của Thiên Chúa.
Trong đoạn St 15, 5-12.17-18 trên, chúng ta khám phá ra Thiên Chúa của Cựu Ước là Đấng rất quan tâm đến thân phận của loài người. Sau khi Tổ Tông A-đam và E-và phản nghịch, Thiên Chúa có cả một chương trình, một kế hoạch tuyệt vời để khôi phục lại Công Trình Tạo Dựng ban đầu. Thiên Chúa đã chọn một người trong hàng triệu con người tên là Áp-ram thuộc một bộ tộc miền Trung Đông. Thiên Chúa cần có sự hợp tác của ông để khởi đầu một giai đoạn mới. Ông Áp-ram đã đáp lại sự chọn lựa và tin tưởng của Thiên Chúa. Nhờ đó Giao Ước đã được thiết lập trên cơ sở tình yêu và lòng tin của hai phía. Giao Ước ấy vẫn tồn tại và chúng ta trở thành đối tác của Thiên Chúa, vì các Ki-tô hữu kế thừa vai trò và địa vị của những người Ít-ra-en xưa.
3.1.2 Bài đọc 2 (Pl 3,17-4, 1) là những lời tha thiết của Thánh Phao-lô Tông đồ nhằm thức tỉnh các tín hữu Phi-líp-phê sai lạc và hủ hóa. Thay vì sống thánh thiện cho tương xứng với địa vị cao sang của những người đã được chuộc bằng giá máu và thập giá của Chúa Ki-tô thì họ lại chạy theo những thứ giả trá và hèn hạ của thế gian.
Trong đoạn Pl 3,17 – 4,1 trên, chúng ta đón nhận ơn huệ mà Chúa Giê-su Ki-tô đã ban cho các Ki-tô hữu chúng ta. Bằng quyền năng của Thiên Chúa, và công nghiệp của Thập Giá, Chúa Giê-su biến đổi thân xác yếu hèn của chúng ta nên giống thân xác vinh hiển của Người. Người giúp chúng ta sống thánh thiện, đẹp lòng Thiên Chúa và tương xứng với ơn huệ mà Người đã ban tặng cho các tín hữu.
3.1.3 Bài Tin Mừng (Lc 9,28-36) là tường thuật của Thánh Lu-ca về Biến Cố Chúa Giê-su Hiển Dung tỏ lộ quyền năng và vinh quang của Thiên Chúa cho ba môn đệ. Trong khung cảnh như thần tiên ấy, chúng ta đọc thấy những “ẩn dụ” đầy ý nghĩa của Giao Ước. Mô-sê tượng trưng cho Lề Luật của Giao Ước Mô-sê, vì ông là người đã được Thiên Chúa chọn để đem dân Ít-ra-en ra khỏi cảnh nô lệ Ai-cập; người đã nhận từ tay Thiên Chúa Bia Đá Mười Giới Răn là Giao-Ước-được-cụ-thể-hóa, người đã hướng dẫn dân tiến về Miền Đất mà Thiên Chúa đã hứa với Áp-ra-ham….. Còn Ê-li-a là một ngôn sứ vĩ đại được giao sứ mạng củng cố lòng tin của dân vào lời hứa của Giao Ước mà Thiên Chúa đã cam kết với cha ông tổ tiên của Ít-ra-en là Áp-ra-ham, I-xa-ác và Gia-cóp. Cả Mô-sê và Ê-li-a đều có mặt bên Chúa Giê-su là Mô-sê Mới và là Ê-li-a của Thời Cứu Độ. Có nghĩa là Lịch Sử hay Giao Ước Cứu Độ cô đọng, hội tụ ở đây, trên núi Ta-bo này, trong con người có tên là Giê-su Na-da-rét!
Trong đoạn Phúc Âm Lc 9,28-36 này, Chúa Giê-su đã tự mạc khải cho ba môn đệ thân tín và mọi người chúng ta biết Người là Thiên Chúa làm người, Người là Trung Tâm của Lịch Sử Cứu Độ, Người là Đấng thực hiện Giao Ước mà Thiên Chúa đã ký kết với Áp-ra-ham, với Ít-ra-en, với nhân loại. Chúa Giê-su – bằng Thập Giá và Phục Sinh – đã phục hồi con người thành đối tác mới của Giao Ước Mới và đem tất cả lợi ích của Giao Ước ấy đến cho loài người. Mạc khải ấy của Chúa Giê-su được chính Thiên Chúa Cha phê chuẩn một cách long trọng và công khai: “Đây là Con Ta, Người đã được Ta tuyển chọn, hãy vâng nghe lời Người!” Từ nay trở đi, vâng nghe lời Chúa Giê-su là sống Giao Ước Mới, là chu toàn trách nhiệm của đối tác trong Giao Ước của Thiên Chúa.
3.2 Sứ điệp của Lời Chúa
Là VÂNG NGHE LỜI CHÚA GIÊ-SU như chính Chúa Cha đã nhắn nhủ và mời gọi: “Đây là Con Ta yêu dấu, các ngươi hãy nghe lời Người!”
IV. SỐNG VỚI THIÊN CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
4.1 Sống với Thiên Chúa
Là Đấng vừa gần gũi, thân mật, vừa cao sang, siêu việt. Chúng ta có thể gặp gỡ trò chuyện tâm tình với Người nhưng đồng thời không bao giờ chúng ta có thể nắm bắt được Người.
4.2 Thực thi Sứ điệp của Lời Chúa
để thực thi sứ điệp Lời Chúa hôm nay, tôi kiểm điểm xem mình vâng nghe Lời Chúa Giê-su như thế nào? Vâng nghe Lời Chúa Giê-su
* trước hết là nghe, đọc và suy niệm Lời Chúa trong bộ Thánh Kinh Cựu và Tân Ước, nhất là trong 4 Phúc Âm. Tốt nhất là theo học một hay nhiều khóa Thánh Kinh (vd Thánh Kinh 100 tuần) để tạo cho mình kỹ năng và thói quen tiếp cận Lời Chúa hằng ngày.
* kế đến là thi hành những giới răn và lời mời gọi của Chúa trong Thánh Kinh,
* và sau cùng là giúp người khác biết vâng nghe Lời Chúa Giê-su như chính mình đã vâng nghe.
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
5.4 «Đây là Con Ta yêu dấu, các ngươi hãy nghe lời Người!» Chúng ta hãy cầu xin Chúa cho loài người ngày hôm nay, nhất là cho những người không tin, để họ được Thiên Chúa ban ơn soi sáng mà tin vào Đấng Thiên Sai của Thiên Chúa là Chúa Giê-su Ki-tô!
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhậm lời chúng con!
5.2 «Đây là Con Ta yêu dấu, các ngươi hãy nghe lời Người!» Chúng ta hãy cầu xin Chúa cho Hội Thánh Công Giáo khắp năm châu, cách riêng cho Đức Giáo Hoàng Phan-xi-cô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế và Tu Sĩ Nam Nữ, để mọi Ki-tô hữu tuyên xưng một cách mạnh mẽ và can đảm lòng tin vào Con Một Thiên Chúa là Chúa Giê-su Ki-tô!
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhậm lời chúng con!
5.3 «Đây là Con Ta yêu dấu, các ngươi hãy nghe lời Người!» Chúng ta hãy cầu xin Chúa cho các Ki-tô hữu trong cộng đoàn giáo xứ chúng ta, nhất là cho những người tham dự Thánh Lễ này, được ơn nghe Lời Chúa Giê-su mà dành thời gian tham dự các Khóa Thánh Kinh, các buổi giảng giải Lời Chúa trong Mùa Chay của Năm 2019 này.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhậm lời chúng con!
5.4 «Đây là Con Ta yêu dấu, các ngươi hãy nghe lời Người!» Chúng ta hãy cầu xin Chúa cho tất cả những ai đang sống trong u mê, tăm tối và thành kiến vì bị sự ham hố chức quyền, danh vọng, giầu sang, lạc thú giam hãm để họ được ơn giải thoát khỏi cảnh ngục tù ấy mà nghe lời Chúa trong lương tâm và những lời chân thật từ cộng đồng xã hội.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhậm lời chúng con!
Sàigòn ngày 08 tháng 03 năm 2019
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.