I. HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG : Lc 2,16-21
(16) Họ liền hối hả ra đi. Đến nơi, họ gặp bà Ma-ri-a, ông Giu-se, cùng với Hài Nhi đặt nằm trong máng cỏ. (17) Thấy thế, họ liền kể lại điều đã được nói với họ về Hài Nhi này. (18) Nghe các người chăn chiên thuật chuyện, ai cũng ngạc nhiên. (19) Còn bà Ma-ri-a thì hằng ghi nhớ mọi kỷ niệm ấy, và suy đi nghĩ lại trong lòng. (20) Rồi các người chăn chiên ra về, vừa đi vừa tôn vinh ca tụng Thiên Chúa, vì mọi điều họ đã được mắt thấy tai nghe, đúng như đã được nói với họ. (21) Khi Hài Nhi được đủ tám ngày, nghĩa là đến lúc phải làm lễ Cắt Bì, người ta đặt tên cho Hài Nhi là Giê-su. Đó là tên mà sứ thần đã đặt, trước khi Hài Nhi thành thai trong lòng Mẹ.
2. Ý CHÍNH : CHÚA GIÊ-SU LÀ CON MẸ MA-RI-A
Đoạn Tin Mừng hôm nay thuật lại cuộc viếng thăm của các mục đồng nơi hang đá Be-lem sau khi được thiên thần hiện đến loan báo Tin mừng về Đấng Cứu Thế đã ra đời. Các mục đồng vui mừng lập tức lên đường đi tìm Đấng Cứu Thế. Cuối cùng họ đã tìm thấy hai ông bà Giu-se Ma-ri-a, và Hài Nhi mới sinh nằm trong máng cỏ tại cánh đồng Bê-lem. Họ đã thuật lại sự thể mắt thấy tai nghe. Riêng Đức Ma-ri-a thì ghi nhớ các điều ấy và suy niệm trong lòng.
II. SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA : Rồi Người nói với môn đệ : “Đây là Mẹ của anh”. Kể từ giờ đó, người môn đệ rước bà về nhà mình” (Ga 19,27).
2. CÂU CHUYỆN :
1) LỊCH SỬ LỄ ĐỨC MA-RI-A LÀ MẸ THIÊN CHÚA :
Mẹ Thiên Chúa là đặc ân quan trọng nhất trong các đặc ân mà Thiên Chúa đã ban cho Trinh Nữ Ma-ri-a và là tước hiệu được Hội Thánh sử dụng để ca tụng Đức Mẹ.
– Tuy nhiên, đến thế kỷ V, Nes-tô-ri-ô đã công khai chống lại tước hiệu Mẹ Thiên Chúa này. Theo Nes-tô-ri-ô, Đức Ma-ri-a chỉ được gọi là Mẹ Đức Giê-su Ki-tô, chứ không được gọi là Mẹ Thiên Chúa. Bấy giờ một cuộc tranh luận thần học lớn lao về mầu nhiệm Ngôi Lời Nhập Thể đã xảy ra trong Hội Thánh, nên vào năm 431 Công đồng E-phê-sô đã được triệu tập dưới sự chủ toạ của thánh Xy-ril-lô. Chính Công đồng này đã xác tín Đức Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa như sau : “Nếu ai chối Đức Giê-su là Thiên Chúa, và bởi đó chối Đức Thánh nữ Đồng trinh Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa vì người đã sinh ra thân xác Ngôi Lời Thiên Chúa nhập thể, thì bị vạ tuyệt thông.” Từ đây tước hiệu Đức Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa đã được Hội Thánh dùng để tôn vinh Trinh Nữ Ma-ri-a.
– Vào năm 1931, Đức Giáo Hoàng Piô XI khi thiết lập lễ kính Đức Ma-ri-a Mẹ Thiên Chúa đã tuyên bố như sau : “Tín điều Mẹ Thiên Chúa là một mạch nước mầu nhiệm vô tận, tuôn ra mọi đặc ân cho Đức Mẹ và nâng Người lên một địa vị cao sang tuyệt vời bên Thiên Chúa”.
– Đức Thánh Cha Phao-lô VI đã đặt lễ Đức Ma-ri-a Mẹ Thiên Chúa vào ngày 01.01 là ngày cầu nguyện cho hòa bình thế giới. Trong tông huấn Ma-ri-a-lis Cul-tus ngài đã viết : “Vì có sự trùng hợp giữa ngày 01 tháng Giêng với ngày thứ tám sau lễ Giáng Sinh nên ngày đó được đặt làm ngày cầu nguyện cho hoà bình thế giới, hầu thành quả của hoà bình có điều kiện phát sinh trong lòng nhiều người”.
– Công đồng Va-ti-ca-nô II (1962-1965) trong Hiến chế Tín lý về Hội Thánh cũng đã khẳng định : “Từ muôn đời, Đức Trinh Nữ đã được tiền định làm Mẹ Thiên Chúa cùng một lúc với việc Nhập Thể của Ngôi Lời Thiên Chúa … Đức Trinh Nữ nhờ ơn huệ và vai trò làm Mẹ Thiên Chúa, Mẹ được hợp nhất với Con Mẹ là Đấng Cứu Chuộc và hiệp nhất với Giáo Hội. Mẹ Thiên Chúa là mẫu mực của Giáo Hội trên bình diện đức tin, đức ái và hoàn toàn hiệp nhất với Chúa Ki-tô”.
2) BÀ MẸ CỦA TỔNG THỐNG HOA KỲ :
Ngày 20 tháng giêng 1961 JOHN KENNEDY làm Tổng Thống thứ 35 của Hoa Kỳ. Một người Công Giáo đầu tiên giữ chức vụ chóp bu. Trong ngày nhậm chức, có mặt tất cả dòng họ Ken-nơ-dy, cùng bà mẹ đứng một chỗ danh dự. Vào lúc John Kennedy đọc lời thề để nhậm chức Tổng Thống thì ROSE KENNEDY cũng trở thành Mẹ của Tổng Thống. Khi bà sinh John vào năm 1917, Bà đã cho đất nước Hoa kỳ một con người mà sau này làm Tổng Thống. Bà không sinh ra Tổng Thống, nhưng thật sự bà là mẹ của một Tổng Thống.
Một cách tương tự, hôm nay cùng với Hội Thánh, chúng ta xưng tụng Đức Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa, vì Mẹ đã sinh ra Chúa Giê-su Ki-tô, Đấng vừa là Thiên Chúa vừa là Người phàm. Đức Ma-ri-a không sinh ra Thiên Chúa và Ngài cũng không phải là Bà Chúa. Mẹ là một con người, được vinh dự dâng hiến bản tính nhân loại để phụng sự cho Ngôi Con trong Ba Ngôi Thiên Chúa. Qua Mẹ, Đức Giê-su vừa là người thật và cũng là Thiên Chúa thật.
3) MẸ MA-RI-A HẰNG CẦU BẦU CHO NHỮNG KẺ NGUY KHỐN :
Trưa ngày 12/10/1972, một chiếc phi cơ chở 45 giáo viên và học sinh đi từ Mông-tê-viu đến Săng-chi-a-gô nước Chi-Lê thi đấu thể thao. Khi băng qua dãy núi Ăng-đét thì máy bay bị trục trặc mất thăng bằng và lao xuống đất rất nhanh. Sau một phút, nó đã đâm xuống lớp tuyết rất dày và bị vỡ ra nhiều mảnh. 28 học sinh may mắn còn sống sót. Một vài cậu chỉ mặc một chiếc áo khoác thể thao trên người. Một số khác thì mặc áo tay dài. Không ai mang theo quần áo lạnh thích hợp với vùng thời tiết lạnh giá 20 độ dưới số không.
Khi màn đêm buông xuống, 28 học sinh sống sót kia ngồi tụm lại bên nhau trong một khoang máy bay còn sót lại. Cũng may, trên phi cơ vẫn còn một ít thức phẩm gồm có các loại thịt nguội, bánh mì và rượu vang… khiến họ hy vọng nhờ đó sẽ có thể sống thêm được một thời gian. Ngoài ra họ cũng có một chiếc ra-đi-ô cát-xét vẫn còn dùng tạm được. Cũng nhờ chiếc ra-đi-ô này mà họ đã hiểu biết công cuộc cứu hộ đang được triển khai sau khi phi cơ của họ lâm nạn, tại các quốc gia trong vùng máy bay bị rơi như Chi-lê, Ác-hen-ti-na và U-rơ-guây. Sau tám ngày, họ nghe được các đoàn cứu hộ báo cáo do thời tiết xấu nên không thể tìm ra chiếc máy bay lâm nạn và không hy vọng còn hành khách nào sống sót. Thế là các nạn nhân này hiểu rằng : họ có sống và trở về nhà hay không là hoàn toàn tùy theo sự may mắn và quyết tâm sống còn của bản thân họ mà thôi.
Ít ngày sau, thêm 12 người nữa theo nhau qua đời vì bệnh viêm màng phổi do không chịu được tiết trời băng giá khủng khiếp. Đoàn người lâm nạn chỉ còn 16 người. Bây giờ họ chỉ biết trông chờ vào phép lạ. Cả 16 học sinh quyết định họp nhau lại cầu nguyện mỗi buổi tối. Cứ vào khoảng 9 giờ tới, khi trăng bắt đầu mọc trên triền núi, thì mọi người ngừng trò chuyện riêng và người điều khiển giờ kinh lấy ra một cỗ tràng hạt, rồi cả bọn ngồi quây quần thành hình vòng tròn cùng đọc kinh Mân Côi. Giờ kinh được tiếp tục bằng lời cầu nguyện tự phát, các bài thánh ca và kết thúc bằng kinh Hãy Nhớ, để xin Mẹ Chúa Trời đóai thương cứu giúp. Những buổi cầu nguyện như thế đã trở thành động lực giúp các học sinh hy vọng được cứu thoát.
Ngày qua ngày, thấm thoát đã sang tuần lễ thứ tám. Thời tiết bắt đầu bớt băng giá. Hai cậu khỏe nhất trong bọn và có kinh nghiệm leo núi quyết định sẽ leo xuống núi cầu cứu. Cuộc hành trình của họ vô cùng khó khăn nguy hiểm. Cũng may một cậu đã tìm thấy một cuộn dây thừng bằng ny-lông và trao cho hai bạn dùng tạm làm dây an toàn khi leo xuống. Hai cậu cũng đem theo một ít lương thực cùng với búa và đinh. Họ bắt đầu tuột xuống vách đá trơn trượt. Chỉ cần bất cẩn một chút thôi là cả hai sẽ bị rơi xuống vực sâu. Mọi người đều hợp ý cầu xin Mẹ Ma-ri-a giúp hai bạn leo xuống đến nơi an toàn. Chín ngày sau, hai cậu đã xuống được đến một trạm kiểm soát ở con đường dưới núi, và chỉ sau vài tiếng đồng hồ, đã có hai chiếc trực thăng cứu hộ xuất hiện bay lên đỉnh núi cao chót vót để cứu tất cả mười bốn học sinh còn lại. Chính nhờ sự thành tín kêu cầu Đức Ma-ri-a, mà các học sinh này đã có thể sống sót tới 70 ngày trên đỉnh núi cao giá lạnh, đang khi không ai trong các thân nhân của họ dám hy vọng người thân của mình còn sống và sẽ có ngày trở về nhà. Suốt 70 ngày gian khổ trên núi, 16 cậu học sinh này đã cảm nghiệm được điều này là: Đức Ma-ri-a không những là Mẹ Thiên Chúa, mà còn là Mẹ của mọi người tín hữu biết thành khẩn kêu xin ngài bầu cử nữa.
3. SUY NIỆM :
1) NGÀY CẦU NGUYỆN CHO HOÀ BÌNH THẾ GIỚI :
Ngày đầu năm mới, Hội Thánh mừng kính Đức Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa, với mong muốn đặt thế giới vào tay Đức Mẹ để được sinh lại và được đổi mới. Chỉ khi được sinh lại trong Chúa và trong Mẹ, thì thế giới mới thực sự có hoà bình.
Ngày đầu năm mới, Hội Thánh cầu nguyện cho hoà bình thế giới, mong cho các nước đang có chiến tranh biết ngồi lại đàm phán với nhau, cho mỗi người đang thù ghét nhau biết tha thứ và quên mình phục vụ cho nhau để đạt tới một nền hoà bình vĩnh cửu. Vì hoà bình không chỉ là không có chiến tranh nhưng là mọi người biết sẵn sàng sống chung với nhau trong tình tương thân tương ái.
Ngày đầu năm mới, Hội Thánh cũng mời gọi mọi người hãy kết hiệp với Đức Mẹ trong việc cưu mang và sinh hạ một thế giới mới. Cưu mang chắc chắn không tránh khỏi sự vất vả nặng nhọc. Sinh hạ chắc chắn phải chịu sự đớn đau. Nhưng nếu mỗi người biết noi gương Mẹ Ma-ri-a để vâng phục thánh ý Chúa, nhất là biết khiêm nhường phục vụ Chúa đang hiện thân nơi những người nghèo khổ bệnh tật và bị bỏ rơi… thì nhờ đó sẽ có sức mạnh biến đổi gia đình và xã hội mình đang sống trở thành Trời Mới Đất Mới, thành thế giới mới theo thánh ý của Thiên Chúa.
2) ĐỨC MA-RI-A LÀ MẸ CỦA MỘT NHÂN LOẠI MỚI :
Thánh Phao-lô viết : “Khi thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con mình tới, sinh làm con một người đàn bà, và sống dưới Lề Luật, để chuộc những ai sống dưới Lề Luật, hầu chúng ta nhận được ơn làm nghĩa tử” (Gl 4,4-5). Như vậy, khi sinh hạ Chúa Giê-su, Đức Ma-ri-a cũng hạ sinh một nhân loại mới. Vì Người là Mẹ của Chúa Giê-su là đầu nhiệm thể, nên cũng là Mẹ của các phần chi thể là các tín hữu chúng ta. Hơn nữa, khi đứng dưới chân thập giá, Mẹ Ma-ri-a lại được Chúa Giê-su trao cho sứ mệnh làm Mẹ của môn đệ Gio-an, và sau đó Gio-an đã rước Mẹ về nhà mình mà phụng dưỡng (x. Ga 19,26-27). Gio-an chính là đại diện cho Hội Thánh được Chúa Giê-su trăn trối làm con Đức Mẹ. Cuối cùng, Mẹ Ma-ri-a còn là trạng sư để cầu bầu đắc lực cho các tín hữu chúng ta trước tòa Chúa phán xét sau này.
3) VAI TRÒ CHUYỂN CẦU CỦA MẸ MA-RI-A :
Trong tiệc cưới tại Ca-na, Mẹ Ma-ri-a đã phát hiện bữa tiệc mới nửa chừng mà lại sắp hết rượu. Không đợi cho đôi tân hôn phải van nài, Mẹ đã vội báo cáo cho Đức Giê-su và bảo các gia nhân hãy vâng lời Người dạy. Nhờ lời bầu cử đắc lực của Mẹ, mà dù chưa tới giờ hành động, Đức Giê-su đã nghe lời Mẹ xin để biến nước lã thành rượu ngon, giúp gia đình đôi tân hôn có niềm vui trọn vẹn (x. Ga 2,1-11). Ngày nay Mẹ Ma-ri-a cũng tiếp tục chuyển cầu cho các đôi vợ chồng trẻ có lòng tin cậy nơi Mẹ, để giúp họ vượt qua những thử thách trong cuộc sống lứa đôi, và làm cho tình yêu của họ dù có lúc bị lạt như nước lã, cũng sẽ biến thành rượu nồng ngày mới yêu nhau. Miễn là họ phải sẵn sàng mời Chúa Giê-su và Mẹ Ma-ri-a đến trong gia đình giống như đôi tân hôn trong tiệc cưới Ca-na xưa.
4) KẾT HIỆP VỚI MẸ MA-RI-A GIỮA ĐỜI THƯỜNG :
Mẹ Ma-ri-a trở thành mẫu gương sống đức tin cậy mến cho các tín hữu chúng ta noi gương về cách ứng xử trước các biến cố gặp phải trong cuộc sống thường ngày.
– Nhờ năng đọc Lời Chúa, các tín hữu sẽ học nơi Mẹ Ma-ri-a : “Luôn ghi nhớ các sự việc ấy và suy đi nghĩ lại trong lòng” (Lc 2,19).
– Trước các biến cố vui buồn may rủi gặp phải, chúng ta hãy noi gương Mẹ tìm hiểu ý Chúa muốn và mau mắn Xin vâng : “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa. xin Chúa cứ làm cho tôi như lời Sứ thần nói” (Lc 1,38).
– Hãy năng kết hiệp với Mẹ để dâng lời kinh Magnificat : “Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa” (Lc 1,46).
– Hãy biết chia sẻ niềm vui ơn cứu độ cho những người thân và phục vụ những ai đang cần được trợ giúp như Mẹ xưa đã giúp bà chị đang mang thai bằng việc :“Ở lại với bà Ê-li-sa-bét độ ba tháng, rồi trở về nhà” (x Lc 1,56).
– Hãy cùng Mẹ : Can đảm chia sẻ sự đau khổ với Chúa Giê-su trên cây thập giá như Tin Mừng ghi lại : “Đứng gần thập giá Đức Giêsu, có thân mẫu Người, chị của thân mẫu, bà Maria vợ ông Clopát, cùng với bà Maria Magđala” (Ga 19,25).
– Mừng lễ Đức Ma-ri-a Mẹ Thiên Chúa hôm nay, chúng ta còn được mời gọi cùng nhau xây dựng hòa bình, bởi vì Đức Ma-ri-a là Mẹ của Đức Giê-su, là Hoàng Tử Hòa Bình, là Chúa của bình an như lời hát của các thiên thần trong đêm giáng sinh : “Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho người thiện tâm” (Lc 2,14).
Vì thế, chúng ta là con cái của Mẹ trong nhiệm thể Đức Giê-su Ki-tô, chúng ta hãy cùng nhau đẩy lùi chiến tranh, xây dựng tình huynh đệ, sống liên đới và trách nhiệm với con người cũng như xã hội hôm nay; Cùng nắm tay nhau để xây dựng một nền văn minh tình thương và ủng hộ sự sống.
– Ngoài ra, mỗi khi đọc kinh kính mừng, chúng ta đều thưa lên cùng Mẹ : Thánh Ma-ri-a Đức Mẹ Chúa Trời. Cầu cho chúng con là kẻ có tội, khi nay và trong giờ lâm tử. Khi chúng ta thưa cùng Mẹ điều đó, là chúng ta ý thức thân phận yếu đuối, mỏng dòn của mình thường hay sa ngã phạm tội, đồng thời cũng nói lên sự phó thác cậy trông nơi Mẹ, là Mẹ của Con Thiên Chúa làm người và cũng là Mẹ của mỗi chúng ta.
4. THẢO LUẬN : Ngày nay khi gặp phải gian nan thử thách, ta nên làm gì để được Mẹ Chúa Trời trợ giúp giống như ngài đã trợ giúp đôi tân hôn trong tiệc cưới Ca-na xưa ?
5. NGUYỆN CẦU :
LẠY MẸ MA-RI-A LÀ TỪ MẪU CỦA CON. Mẹ chính là sự sống, sự ngọt ngào và là nguồn hy vọng của chúng con. Lòai người chúng con là con cháu A-Đam E-và bị lưu đày dưới thế gian là thung lũng đầy nước mắt và đang kêu lên cùng Mẹ. Con hướng về Mẹ là Mẹ hằng cứu giúp mà than van kêu cầu. Xin Mẹ đoái thương an ủi nâng đỡ con. Để sau cuộc đời lưu đày này và đến giờ chết, con sẽ được Mẹ dẫn đưa đến cùng Chúa Giê-su Con yêu của Mẹ, để con được Chúa xét xử bao dung. Ôi Ma-ri-a, Mẹ là Trạng Sư của con ! Ôi Trinh Nữ Ma-ri-a dịu hiền, xin luôn ở bên con và đừng bỏ con trong giờ sau hết. A-MEN.
LM ĐAN VINH – HHTM
