I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Trong Cựu Ước không có nhân vật nào có thể so sánh được với ông Mô-sê. Thế mà Danh Xưng đẹp nhất, xứng hợp nhất với ông là TÔI TỚ CỦA THIÊN CHÚA. Trong cả Cựu Ước lẫn Tân Ước, ngoài Chúa Giê-su, thì không có nhân vật nào đáng kính, đáng trọng, đáng mến cho bằng Đức Ma-ri-a. Thế mà Danh Xưng đẹp nhất, xứng hợp nhất với Mẹ là NỮ TỲ CỦA THIÊN CHÚA. (Theo ngôn ngữ của báo chí bình dân ngày nay, Đức Ma-ri-a là Ô-SIN của Thiên Chúa)
Mừng các Lễ kính Đức Mẹ, trong đó có Lễ Mân Côi, Hội Thánh cho chúng ta đọc lại đoạn Tin Mừng của Thánh Lu-ca về câu truyện Truyền Tin, để chúng ta chiêm ngắm dung nhan Đức Mẹ, suy gẫm về ơn gọi và sứ mạng của Đức Mẹ, học với Đức Mẹ mà sống trọn vẹn tư cách cao trọng nhất của chúng ta là tôi tớ của Thiên Chúa như Đức Mẹ đã sống.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 1 (Cv 1,12-14): “Họ chuyên cần cầu nguyện cùng với Bà Ma-ri-a, thân mẫu Đức Giê-su” Bấy giờ các ông từ núi gọi là núi Ô-liu trở về Giê-ru-sa-lem. Núi này ở gần Giê-ru-sa-lem, cách đoạn đường được phép đi trong ngày sa bát. Trở về nhà, các ông lên lầu trên, là nơi các ông trú ngụ. Đó là các ông: Phê-rô, Gio-an, Gia-cô-bê, An-rê, Phi-líp-phê, Tô-ma, Ba-tô-lô-mê-ô, Mát-thêu, Gia-cô-bê con ông An-phê, Si-môn thuộc nhóm Quá Khích, và Giu-đa con ông Gia-cô-bê. Tất cả các ông đều đồng tâm nhất trí, chuyên cần cầu nguyện cùng với mấy người phụ nữ, với bà Ma-ri-a thân mẫu Đức Giê-su, và với anh em của Đức Giê-su.
2.2 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 2 (Gl 4,4-7): “Thiên Chúa đã sai Con mình tới, sinh làm con một người đàn bà” 4 Thưa anh em, khi thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con mình tới, sinh làm con một người đàn bà, và sống dưới Lề Luật, 5 để chuộc những ai sống dưới Lề Luật, hầu chúng ta nhận được ơn làm nghĩa tử. 6 Để chứng thực anh em là con cái, Thiên Chúa đã sai Thần Khí của Con mình đến ngự trong lòng anh em mà kêu lên: “Áp-ba, Cha ơi!” 7 Vậy anh em không còn phải là nô lệ nữa, nhưng là con, mà đã là con thì cũng là người thừa kế, nhờ Thiên Chúa.
2.3 Lắng nghe Lời Chúa trong bài Tin Mừng (Lc 1,26-36): ”Này Trinh nữ sẽ thụ thai và sinh một Con trai” Khi ấy, Thiên Thần Gabriel được Chúa sai đến một thành xứ Galilêa, tên là Nadarét, đến với một trinh nữ đã đính hôn với một người tên là Giuse, thuộc chi họ Đavít, trinh nữ ấy tên là Maria. Thiên thần vào nhà trinh nữ và chào rằng: “Kính chào Trinh Nữ đầy ơn phước, Thiên Chúa ở cùng Trinh Nữ”. Nghe lời đó, Trinh Nữ bối rối và tự hỏi lời chào đó có ý nghĩa gì. Thiên thần liền thưa: “Maria đừng sợ, vì đã được ơn nghĩa với Chúa. Này Trinh Nữ sẽ thụ thai, hạ sinh một con trai và đặt tên là Giêsu. Người sẽ nên cao trọng và được gọi là Con Đấng Tối Cao. Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngôi báu Đavít tổ phụ Người. Người sẽ cai trị đời đời trong nhà Giacóp, và triều đại Người sẽ vô tận.
Nhưng Maria thưa với thiên thần: “Việc đó xảy đến thế nào được, vì tôi không biết đến người nam?”
Thiên thần thưa: “Chúa Thánh Thần sẽ đến với trinh nữ và uy quyền Đấng Tối Cao sẽ bao trùm trinh nữ. Vì thế, Đấng trinh nữ sinh ra sẽ là Đấng Thánh và được gọi là Con Thiên Chúa. Và này, Isave chị họ trinh nữ cũng đã thụ thai con trai trong lúc tuổi già và nay đã mang thai được sáu tháng, người mà thiên hạ gọi là son sẻ; vì không có việc gì mà Chúa không làm được”.
Maria liền thưa: “Này tôi là tôi tớ Chúa, tôi xin vâng như lời Thiên thần truyền”. Và thiên thần cáo biệt trinh nữ. .
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân dung Thiên Chúa trong 3 bài Thánh Kinh
3.1.1 Bài đọc 1 (Cv 1,12-14) là một trích đoạn của Sách Công Vụ Tông Đồ nói về sinh hoạt tôn giáo của cộng đoàn Tông Đồ sau khi Chúa Giê-su Ki-tô đã về trời và trước khi Chúa Thánh Thần hiện xuống. Giai đoạn này dài bao lâu, sách Công Vụ không nói. Điều mà sách Công Vụ cho ta biết là các Tông Đồ “đồng tâm nhất trí, chuyên cần cầu nguyện” cùng với mấy người phụ nữ, trong đó có Đức Ma-ri-a, Mẹ Chúa Giê-su và một ít thân nhân của Chúa Giê-su.
Trong đoạn Sách Công Vụ Tông Đồ (1,12-14) này, chúng ta khám phá ra Thiên Chúa đã quan phòng sắp đặt mọi sự, để sau khi Chúa Giê-su chết trên thập giá thì Đức Ma-ri-a có chỗ trong cộng đoàn các Tông đồ. Điều đó là hiển nhiên về mặt con người, vì Chúa Giê-su đã giao cho Thánh Gio-an việc chăm lo cho Đức Mẹ. Nhưng điều đó lại là nhiệm mầu về mặt Giáo lý, vì từ nay Đức Ma-ri-a sẽ luôn ở bên các Tông Đồ, với tư cách là một thành viên của cộng đoàn những người tin theo Chúa Giê-su và loan báo Tin Mừng Chúa Ki-tô Phục Sinh cho mọi người.
3.1.2 Bài đọc 2 (Gl 4,4-7) là những lời giảng dậy của Thánh Phao-lô dành cho tín hữu Ga-lát về kế hoạch hay chương trình nhiệm mầu của Thiên Chúa. Đó là Thiên Chúa để cho Con của Người đầu thai làm người trong cung lòng một phụ nữ và sống trong bối cảnh ràng buộc của Lề Luật (Mô-sê). Nhưng sứ mạng của Con Thiên Chúa là giải thoát nhân loại khỏi cảnh nô lệ của Lề Luật và trở thành con cái tự do của Thiên Chúa, nhờ Thánh Thần của chính Chúa Giê-su đã được ban cho mỗi người Ki-tô hữu ở giếng Rửa Tội.
Trong đoạn thư gửi tín hữu Ga-lát (4,4-7) chúng ta thấy Thiên Chúa Cha, Con và Thánh Thần (tức Thiên Chúa Ba Ngôi) hành động nhịp nhàng một cách tuyệt vời, nhằm lợi ích đích thực của con cái Thiên Chúa: Chúa Cha có kế hoạch, Chúa Con và Chúa Thánh Thần cùng thực hiện kế hoạch nhập thể và cứu độ ấy.
3.1.3 Bài Tin Mừng (Lc 1,26-36) là câu truyện Truyền Tin trong Phúc Âm Lu-ca được tường trình như một buổi trao đổi, chia sẻ cởi mở thân tình giữa một cô thôn nữ vừa đính hôn là Đức Ma-ri-a và sứ thần Gáp-rien của Thiên Chúa cao sang. Thiên sứ có sứ mạng thông tin cho Đức Ma-ri-a biết ý định và kế hoạch của Thiên Chúa. Đức Ma-ri-a nêu thắc mắc một cách “hợp tình hợp lý” và được thiên sứ giải đáp thỏa đáng. Kết cục là Đức Ma-ri-a đón nhận thánh ý của Thiên Chúa, bằng thái độ và lời vâng phục không thể tuyệt vời hơn: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói.”
Trong đoạn Phúc âm Lc 16,19-31 này chúng ta khám phá ra Thiên Chúa là Đấng rất gần gũi yêu thương loài người vì Người có kế hoạch cứu chuộc từ đời đời. Thiên Chúa lại rất tôn trọng quyết định hợp tác của Đức Ma-ri-a. Đồng thời chúng ta còn thấy Thiên Chúa là Đấng rất quyền năng vì “đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được.”
Chúng ta có thể thêm vào đây điều mà chúng ta khám phá ra nơi Đức Ma-ri-a: Mẹ có một tâm hồn thật đơn sơ, thánh thiện, sẵn sàng từ bỏ ý riêng mình để đón nhận chương trình vĩ đại của Thiên Chúa. Mẹ tin tưởng, phó thác hoàn toàn vào Thiên Chúa trong một cuộc phiêu lưu không biết sẽ đưa Mẹ đến đâu.
3.2 Sứ điệp của Lời Chúa
Sứ điệp của Lời Chúa hôm nay là Thiên Chúa đã mời và cho phép Đức Ma-ri-a cộng tác vào chương trình Nhập Thể và Cứu Độ của Con Một Chúa là Chúa Giê-su Ki-tô. Đức Ma-ri-a đã xác nhận tư cách của ngài là nữ tỳ của Thiên Chúa, nên ngài vâng phục và hợp tác trọn vẹn với Thiên Chúa Ba Ngôi.
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
4.1 Sống với Thiên Chúa là Đấng đã chọn Đức Ma-ri-a làm Mẹ Chúa Cứu Thế trong kế hoạch cứu độ nhân trần.
4.2 Thực thi sứ điệp Lời Chúa
Suy nghĩ một chút, chúng ta sẽ thấy mình phải làm 3 việc sau đây để thực thi sứ điệp của Lời Chúa hôm nay:
Thứ nhất là cảm tạ Thiên Chúa vì Người đã chọn Đức Trinh Nữ Ma-ri-a làm mẹ Chúa Cứu Thế là Đức Giê-su Ki-tô.
Thứ hai là ngưỡng mộ Đức Trinh Nữ Ma-ri-a: vì Ngài đã XIN VÂNG bằng Lời Nói và Hành Động, để Thiên Chúa Ngôi Hai xuống thế làm người cứu chuộc nhân loại.
Thứ ba là nhìn lại xem chúng ta đang sống tư cách là tôi tớ của Thiên Chúa như thế nào: chúng ta có biết nói lời XIN VÂNG trước tiếng gọi (hay ơn soi sáng) của Chúa Thánh Thần, để ý định của Thiên Chúa về tôi và về những người thuộc trách nhiệm của tôi, được thực hiện không?
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
5.1 «Thiên Chúa sai sứ thần Gáp-ri-en đến một thành miền Ga-li-lê, gọi là Na-da-rét, gặp một trinh nữ đã thành hôn» Cùng với Đức Ma-ri-a là Mẹ Chúa Giê-su và là Mẹ chúng ta, chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho các dân tộc trên thế giới để họ được ơn khám phá ra Chương Trình Cứu Độ lớn lao của Thiên Chúa được thực hiện qua những con người đơn sơ, bé nhỏ và vâng phục như trinh nữ Ma-ri-a của làng Na-da-rét.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.2 «Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói» Cùng với Đức Ma-ri-a là Mẹ Chúa Giê-su và là Mẹ chúng ta, chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho Đức Giáo Hoàng Phan-xi-cô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục và Phó Tế và cho hết mọi Ki-tô hữu để mọi thành phần Dân Chúa biết sống tin yêu và tuyệt đối vâng phục Thiên Chúa như Đức Trinh Nữ Ma-ri-a.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.3 «Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng Bà» Cùng với Đức Ma-ri-a là Mẹ Chúa Giê-su và là Mẹ chúng ta, chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho các Ki-tô hữu trong cộng đoàn giáo xứ chúng ta, để mọi giáo dân lớn bé già trẻ cảm nghiệm được niềm hạnh phúc của mình là có Thiên Chúa ở cùng.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.4 «Đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được» Cùng với Đức Ma-ri-a là Mẹ Chúa Giê-su và là Mẹ chúng ta, chúng ta hãy dâng lời cầu xin Chúa cho những người kém lòng tin để họ khám phá ra Thiên Chúa quyền năng và huyền nhiệm.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
Sàigòn ngày 29 tháng 9 năm 2022
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.
