(18.9.2022 – Chúa Nhật 25 TN, Năm C) Hành động khôn khéo

Lời Chúa: Lc 16, 1-13

Một hôm, Ðức Giêsu nói với các môn đệ rằng: “Một nhà phú hộ kia có một người quản gia. Người ta tố cáo với ông là anh này đã phung phí của cải nhà ông. Ông mới gọi anh ta đến mà bảo: ‘Tôi nghe người ta nói gì về anh đó? Anh hãy phúc trình về công việc quản lý của anh, vì từ nay anh không được làm quản gia nữa!’ Người quản gia liền nghĩ bụng: ‘Mình sẽ làm gì đây? Vì ông chủ đã cất chức quản gia của mình rồi. Cuốc đất thì không nổi, ăn mày thì hổ ngươi. Mình biết phải làm gì rồi, để sau khi mất chức quản gia, sẽ có người đón rước mình về nhà họ!’ Anh ta liền cho gọi từng con nợ của chủ đến, và hỏi người thứ nhất: ‘Bác nợ chủ tôi bao nhiêu vậy?’ Người ấy đáp: ‘Một trăm thùng dầu ôliu’. Anh ta bảo: ‘Bác cầm lấy biên lai của bác đây, ngồi xuống mau, viết năm chục thôi’. Rồi anh ta hỏi người khác: ‘Còn bác, bác nợ bao nhiêu vậy?’ Người ấy đáp: ‘Một ngàn thùng lúa’. Anh ta bảo: ‘Bác cầm lấy biên lai của bác đây, viết lại tám trăm thôi’. Và ông chủ khen tên quản gia bất lương đó đã hành động khôn khéo. Quả thế, con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng khi xử sự với người đồng loại.

“Phần Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: hãy dùng tiền của bất chính mà tạo lấy bạn bè, phòng khi hết tiền hết bạc, họ sẽ đón rước anh em vào nơi ở vĩnh cửu. Ai trung tín trong việc rất nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn; ai bất lương trong việc rất nhỏ, thì cũng bất lương trong việc lớn. Vậy nếu anh em không trung tín trong việc sử dụng tiền của bất chính, thì ai sẽ tín nhiệm mà giao phó của cải chân thật cho anh em? Và nếu anh em không trung tín trong việc sử dụng của cải người khác, thì ai sẽ ban cho anh em của cải dành riêng cho anh em? Không gia nhân nào có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia, hoặc sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ nọ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi tiền của được.”

Suy niệm:

“Mình phải làm gì đây?” (Lc 12,17).
Ông phú hộ đã tự hỏi như thế khi được mùa bội thu.
Ông nghĩ mình sẽ xây một cái kho thật to để chứa
tất cả hoa màu và của cải mình.
Như thế cuộc sống nhiều năm của ông được bảo đảm.
“Mình phải làm gì đây?” (Lc 16,3).
Người quản lý trong bài Tin Mừng hôm nay
cũng đặt một câu hỏi cho mình giống y như vậy,
tuy anh đang ở trong hoàn cảnh khác hẳn.
Anh sắp bị chủ sa thải, vì người ta tố cáo anh
đã phung phí của cải nhà ông chủ.

Vì không thấy anh biện hộ cho sự vô tội của mình,
nên ta có thể tin những lời đồn đoán về anh là đúng.
Anh chỉ còn ít thời gian để được giữ chức quản lý,
chỉ còn chút thời gian để kết toán chi thu.
Anh lo âu xem phải làm gì để chuẩn bị cho tương lai,
phải làm gì để khi mất chức còn có người đón tiếp.
Khi nghĩ về tương lai, anh không thấy gì sáng sủa.
Anh không có khả năng cuốc đất, vì sức lao động kém.
Anh không có khả năng ăn xin, vì sợ xấu hổ.
Hẳn anh đã lo nghĩ nhiều trước khi tìm ra giải pháp khả thi.
Cuối cùng anh reo lên: “Ô mình biết phải làm gì rồi!”

Nhìn đống sổ sách trước mặt, anh biết mình phải làm gì.
Ông chủ cho mướn đất để người thuê trồng trọt.
Đến mùa thu hoạch ô-liu hay lúa, họ phải trả phần huê lợi.
Anh quản lý đã cho gọi những người mắc nợ đến
và bảo họ ngồi xuống nhanh, và viết giấy nợ.
Anh tự tiện giảm nợ cho họ, dù điều đó làm chủ bị thiệt.
Nợ một trăm thùng dầu, họ chỉ viết năm mươi thôi.
Nợ một trăm bồ lúa, chỉ phải viết tám mươi thôi…
Những người mắc nợ chắc chắn rất vui sướng ngỡ ngàng,
và lập tức coi người quản lý như vị ân nhân đáng kính.

Hành động tạm gọi là khôn khéo của anh
cho ta thấy anh đúng là tên quản lý bất lương.
Điều người ta đồn về anh quả là đúng sự thật (Lc 16,2).
Chẳng nghĩ gì đến quyền lợi của ông chủ,
anh chỉ muốn xây đắp tương lai ổn định cho anh.
Không rõ làm sao ông chủ biết chuyện anh lươn lẹo,
nhưng ông đã chẳng muốn làm to chuyện,
vì nếu người ngoài biết, chính ông cũng bị mang tiếng xấu.
Chúng ta rất ngạc nhiên khi thấy ông chủ khen anh.
Thật ra ông không khen sự bất lương của anh,
nhưng khen sự khôn khéo của anh (Lc 16,8).
Anh biết cách xoay sở để sau này có người đón tiếp.

Chúng ta có thể bị sốc khi nghe Chúa Giêsu kể dụ ngôn này,
bởi lẽ Ngài có ý mời chúng ta bắt chước anh quản lý,
một người rõ ràng là bất lương và gian xảo!
Anh ta tượng trưng cho “con cái đời này,”
còn chúng ta là “con cái ánh sáng” (Lc 16,8).
Chúa rất tiếc vì chúng ta không khôn khéo bằng anh ta,
nghĩa là không dám nghĩ và dám làm (Lc 16,3-4)
không biết khéo léo tận dụng những gì Chúa đang ban
như chức vụ, tiền bạc, thời gian và các mối liên hệ mình có,
để chuẩn bị cho mình được đón tiếp vào nơi vĩnh cửu.
Có lẽ vì chúng ta không coi trọng hạnh phúc đời sau
bằng anh quản lý coi trọng hạnh phúc đời này.

Dụ ngôn trên đây có cái nhìn rất tươi tắn về của cải,
vì Chúa Giêsu mời ta dùng tiền của để tạo bạn bè.
Bạn bè của ta là những người nghèo cần ta giúp đỡ.
Ngày sau hết, họ sẽ đón ta vào Nước Trời (Lc 16,9).
Không phải mọi người giàu đều khó chui qua lỗ kim.
Chỉ những ai làm nô lệ cho Thần Tài mới bị từ chối.

Hãy sử dụng tiền của như một phương tiện Chúa ban.
Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa cho chúng ta giàu có.
Ai trung tín trong việc sử dụng của cải phù du ở đời này
sẽ được Chúa giao phó của cải chân thật ở đời sau.

LỜI NGUYỆN

Lạy Cha, xin cho con ý thức rằng
tấm bánh để dành của con thuộc về người đói,
chiếc áo nằm trong tủ thuộc về người trần trụi,
tiền bạc con cất giấu thuộc về người thiếu thốn.
Lạy Cha, có bao điều con giữ mà chẳng dùng,
có bao điều con lãng phí
bên cạnh những Ladarô túng quẫn,
có bao điều con hưởng lợi
dựa trên nỗi đau của người khác,
có bao điều con định mua sắm dù chẳng có nhu cầu.
Con hiểu rằng nguồn gốc sự bất công
chẳng ở đâu xa.
Nó nằm ngay nơi sự khép kín của lòng con.
Con phải chịu trách nhiệm
về cảnh nghèo trong xã hội.

Lạy Cha chí nhân,
vũ trụ, trái đất và tất cả tài nguyên của nó
là quà tặng Cha cho mọi người có quyền hưởng.
Cha để cho có sự chênh lệch, thiếu hụt,
vì Cha muốn chúng con san sẻ cho nhau.
Thế giới còn nhiều người đói nghèo
là vì chúng con giữ quá điều cần giữ.
Xin dạy chúng con biết cách đầu tư làm giàu,
nhờ sống chia sẻ yêu thương. Amen.

Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ