I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Tại Việt Nam ta trong lúc Chính Phủ và đồng bào cả nước đang bận tâm với việc phòng chống dịch cúm Covid-19 thì đồng bào thuộc năm tỉnh Đồng Bằng Sông Cửu Long còn phải khổ sở với tình trạng thiếu nước ngọt cho sinh hoạt và ruộng vườn. Đứng là chúng ta đang sống trong cơn khát: khát nước của cư dân 5 tình Miền Tây Việt Nam và khát vác xin hay khát thuốc của cả trăm quốc gia đang có virus corona. Bên cạnh và đàng sau cơn khát vật chất ấy có một cơn khát tâm linh cũng khốc liệt vô cùng.
Trong bối cảnh ấy chúng ta đọc các bài Thánh Kinh của Chúa Nhật III Mùa Chay Năm A một cách sống động hơn và các câu truyện Thánh Kinh gợi ý cho chúng ta rằng loài người ngày nay chỉ có thể giải quyết nạn đói khát vật chất hay tâm linh khi đặt niềm tin vào Chúa Giê-su Ki-tô và sống theo giáo huấn của Ngài.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 1 (Xh 17, 3-7): “Xin cho chúng tôi nước để chúng tôi uống” Trong những ngày ấy, dân chúng khát nước, nên phàn nàn với ông Mô-sê rằng: “Tại sao ông dẫn dắt chúng tôi ra khỏi Ai-cập, để cho chúng tôi cùng con cái và đoàn súc vật chúng tôi phải chết khát như vầy”. Mô-sê kêu lên cùng Chúa rằng: “Con sẽ phải làm gì cho dân này? Còn một chút nữa là họ ném đá con rồi”. Chúa liền phán bảo Mô-sê: “Ngươi hãy tiến lên, đi trước dân chúng và dẫn các bậc kỳ lão Is-ra-el đi theo, tay ngươi cầm gậy mà ngươi đã dùng mà đánh trên nước sông. Này đây, Ta sẽ đứng trước mặt ngươi, trên tảng đá Ho-reb, ngươi sẽ đánh lên tảng đá, từ tảng đá nước sẽ chảy ra cho dân uống”. Mô-sê làm các điều nói trên trước mặt các bậc kỳ lão Is-ra-el. Ông đặt tên nơi đó là “Thử Thách”, vì con cái Is-ra-el đã phàn nàn và thách thức Chúa mà rằng: “Chúa có ở với chúng tôi hay không?”
2.2 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 2 (Rm 5,1-2.5-8): “Lòng mến Chúa đổ xuống lòng chúng ta, nhờ Thánh Thần là Đấng đã được ban cho chúng ta” Anh em thân mến, khi được đức tin công chính hoá, chúng ta được hoà thuận với Chúa nhờ Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta, Đấng cho chúng ta nhờ đức tin mà tiến đến ân sủng, đứng vững ở đó, và được hiển vinh trong niềm hy vọng vinh quang của con cái Chúa. Nhưng cậy trông không làm hổ thẹn, vì lòng mến Chúa đổ vào lòng chúng ta nhờ Thánh Thần là Đấng đã được ban cho chúng ta. Ngay từ khi chúng ta còn yếu hèn, Chúa Ki-tô theo kỳ hẹn mà chịu chết vì chúng ta là kẻ tội lỗi. Ít có ai chết thay cho người công chính, hoạ chăng mới có người dám chết vì kẻ lành. Nhưng Thiên Chúa chứng tỏ tình yêu của Người đối với chúng ta, nghĩa là trong lúc chúng ta còn là tội nhân, thì theo kỳ hẹn, Chúa Ki-tô đã chết vì chúng ta.
2.3 Lắng nghe Lời Chúa trong bài Tin Mừng (Ga 4,5-42): “Mạch nước vọt đến sự sống đời đời” Khi ấy, Chúa Giê-su tới một thành gọi là Sy-kar thuộc xứ Sa-ma-ri-a, gần phần đất Gia-cóp đã cho con là Giu-se, ở đó có giếng của Gia-cóp. Chúa Giê-su đi đường mệt, nên ngồi nghỉ trên miệng giếng, lúc đó vào khoảng giờ thứ sáu.
Một người đàn bà xứ Samaria đến xách nước, Chúa Giê-su bảo: “Xin bà cho tôi uống nước” (lúc ấy, các môn đệ đã vào thành mua thức ăn). Người đàn bà Sa-ma-ri-a thưa lại: “Sao thế! Ông là người Do-thái mà lại xin nước uống với tôi là người xứ Sa-ma-ri-a?” (Vì người Do-thái không giao thiệp gì với người Sa-ma-ri-a).
Chúa Giê-su đáp: “Nếu bà nhận biết ơn của Thiên Chúa ban và ai là người đang nói với bà: ‘Xin cho tôi uống nước’, thì chắc bà sẽ xin Người, và Người sẽ cho bà nước hằng sống”.
Người đàn bà nói: “Thưa Ngài, Ngài không có gì để múc, mà giếng thì sâu, vậy Ngài lấy đâu ra nước? Phải chăng Ngài trọng hơn tổ phụ Gia-cóp chúng tôi, người đã cho chúng tôi giếng này và chính người đã uống nước giếng này cũng như các con cái và đoàn súc vật của người?”
Chúa Giê-su trả lời: “Ai uống nước giếng này sẽ còn khát, nhưng ai uống nước Ta sẽ cho thì không bao giờ còn khát nữa, vì nước Ta cho ai thì nơi người ấy sẽ trở thành mạch nước vọt đến sự sống đời đời”. Người đàn bà thưa: “Thưa Ngài, xin cho tôi nước đó để tôi chẳng còn khát và khỏi phải đến đây xách nước nữa”. Chúa Giê-su bảo: “Bà hãy đi gọi chồng bà rồi trở lại đây”. Người đàn bà đáp: “Tôi không có chồng”. Chúa Giê-su nói tiếp: “Bà nói ‘tôi không có chồng’ là phải, vì bà có năm đời chồng rồi, và người đàn ông đang chung sống với bà bây giờ không phải là chồng bà, bà đã nói đúng đó”.
Người đàn bà nói: “Thưa Ngài, tôi thấy rõ Ngài là một tiên tri. Cha ông chúng tôi đã thờ trên núi này, còn các ông, các ông lại bảo: phải thờ ở Giê-ru-sa-lem”.
Chúa Giê-su đáp: “Hỡi bà, hãy tin Ta, vì đã đến giờ người ta sẽ thờ phượng Chúa Cha, không phải ở trên núi này hay ở Giê-ru-sa-lem. Các người thờ Đấng mà các người không biết, còn chúng tôi thờ Đấng chúng tôi biết, vì ơn cứu độ từ dân Do-thái mà đến. Nhưng đã đến giờ, và chính là lúc này, những kẻ tôn thờ đích thực, sẽ thờ Chúa Cha trong tinh thần và chân lý, đó chính là những người tôn thờ mà Chúa Cha muốn. Thiên Chúa là tinh thần, và những kẻ tôn thờ Người, phải tôn thờ trong tinh thần và trong chân lý”.
Người đàn bà thưa: “Tôi biết Đấng Mes-si-a mà người ta gọi là Ki-tô sẽ đến, và khi đến, Người sẽ loan báo cho chúng tôi mọi sự”. Chúa Giê-su bảo: “Đấng ấy chính là Ta, là người đang nói với bà đây”.
Vừa lúc đó các môn đệ về tới. Các ông ngạc nhiên thấy Ngài nói truyện với một người đàn bà. Nhưng không ai dám hỏi: “Thầy hỏi bà ta điều gì, hoặc: tại sao Thầy nói truyện với người đó?” Bấy giờ người đàn bà để vò xuống, chạy về thành bảo mọi người rằng: “Mau hãy đến xem một ông đã nói với tôi tất cả những gì tôi đã làm. Phải chăng ông đó là Đấng Ki-tô?” Dân chúng tuôn nhau ra khỏi thành và đến cùng Ngài, trong khi các môn đệ giục Ngài mà rằng: “Xin mời Thầy ăn”. Nhưng Ngài đáp: “Thầy có của ăn mà các con không biết”. Môn đệ hỏi nhau: “Ai đã mang đến cho Thầy ăn rồi chăng?” Chúa Giê-su nói: “Của Thầy ăn là làm theo ý Đấng đã sai Thầy và chu toàn công việc Ngài. Các con chẳng nói: còn bốn tháng nữa mới đến mùa gặt đó ư? Nhưng Thầy bảo các con hãy đưa mắt mà nhìn xem đồng lúa chín vàng đã đến lúc gặt. Người gặt lãnh công và thu lúa thóc vào kho hằng sống, và như vậy kẻ gieo người gặt đều vui mừng. Đúng như câu tục ngữ: Kẻ này gieo, người kia gặt. Thầy sai các con đi gặt những gì các con không vất vả làm ra; những kẻ khác đã khó nhọc, còn các con thừa hưởng kết quả công lao của họ”.
Một số đông người Sa-ma-ri-a ở thành đó đã tin Người vì lời người đàn bà làm chứng rằng: “Ông ấy đã nói với tôi mọi việc tôi đã làm”. Khi gặp Người, họ xin Người ở lại với họ. Và Người đã ở lại đó hai ngày, và vì nghe chính lời Người giảng dạy, số những kẻ tin ở Người thêm đông hẳn, họ bảo người đàn bà: “Giờ đây, không phải vì những lời chị kể mà chúng tôi tin, nhưng chính chúng tôi đã được nghe lời Người và chúng tôi biết Người thật là Đấng Cứu Thế”.
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Chúa là ai?)
Trong ba bài Sách Thánh hôm nay chúng ta khám phá Thiên Chúa:
* Là Đấng đã lắng nghe lời than trách của những người Ít-ra-en trong sa mạc vì thiếu nước mà đã can thiệp để mọi người có nước uống. Những người Ít-ra-en than trách ông Mô-sê thì cũng là than trách chính Thiên Chúa là Đấng đã giao cho ông Mô-sê sứ mạng giải thoát dân ra khỏi cảnh nô lệ trong đất Ai-cập. Trước lời than trách của người dân, ông Mô-sê cũng chẳng biết làm gì hơn là “báo cáo” lại với Đấng đã sai mình thực hiện cuộc Xuất Hành! Và Thiên Chúa đã ra tay giải quyết vấn đề!
* Là Đấng đã đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta nhờ Thánh Thần mà Người đã ban cho chúng ta (khi chúng ta đón nhận Bí Tích Phép Rửa và Thêm Sức). Bằng chứng là chính Chúa Giê-su Ki-tô, Con Thiên Chúa làm người, đã chết vì chúng ta và đã mở lối cho chúng ta vào hưởng ân sủng của Thiên Chúa và khiến chúng ta có hy vọng được hưởng vinh quang của Thiên Chúa.
* Là chính Chúa Giê-su Na-da-rét, Đấng đã xin người phụ nữ Sa-ma-ri một chút nước giếng để uống cho đỡ khát nhưng lại đã ‘mạc khải’ (nói cho biết) cho chị biết cách giải quyết cơn khát tâm linh: “Ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa. Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời.”
3.2 Sứ điệp hay Giáo huấn của Lời Chúa (Chúa dậy gì hay Chúa muốn chúng ta làm gì?)
Qua ba bài Sách Thánh hôm nay, giáo huấn hay sứ điệp của Lời Chúa là: Thiên Chúa không để cho con người phải đói khát về mặt vật chất và nhất là về mặt tâm linh, nhưng đã ban nước uống và sự sống vĩnh cửu cho mọi người nơi Chúa Giê-su Ki-tô: “Ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa. Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời.”
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
4.1 Sống với Thiên Chúa là Đấng luôn đồng hành với dân, luôn quan tâm đáp ứng mọi nhu cầu vật chất và tâm linh của họ. Chúa là Đấng đáng được mọi người thờ phượng trong thần khí và sự thật vì Thiên Chúa là Thần Linh và Chân Lý tuyệt đối.
Sống với Thiên Chúa là Chúa Giê-su Ki-tô, Đấng đã được Cha sai đến để mạc khải cho con người tình yêu cứu độ và chân lý về sự thờ phượng đích thực. Thi hành thánh ý Thiên Chúa (Cha), Người ban sự sống đời đời cho những ai đang khao khát tìm kiếm (như chị phụ nữ Sa-ma-ri).
Sống với Thiên Chúa là Chúa Thánh Thần, Đấng luôn hiện diện và hành động trong cuộc Xuất Hành của dân Chúa xưa cũng như trong lời nói và việc làm của Chúa Giê-su Na-da-rét. Người còn là Đấng chuẩn nhận cho sự thờ phượng đích thực của con người dành cho Thiên Chúa cao cả siêu vời.
4.2 Thực thi Ý Chúa hay Giáo Huấn của Chúa,
* là tin tưởng phó thác vào Thiên Chúa là Đấng luôn đồng hành và quan tâm đáp ứng mọi nhu cầu vật chất và nhất là tâm linh (sự đói khát) của chúng ta.
* là nhìn nhận thiên tính và sứ mạng của Chúa Giê-su Ki-tô, Con Một Thiên Chúa, là Đấng được sai đến trần gian để mạc khải tình yêu cứu độ và chân lý về sự thờ phượng (Thiên Chúa) đích thực (trong thần khí và sự thật).
* là noi gương bắt chước Chúa Giê-su Ki-tô để nên giống Người mà lấy Thánh Ý Chúa (Cha) làm lương thực nuôi sống mình: “Lương thực của Thầy là thi hành ý muốn của Đấng đã sai Thầy, và hoàn tất công trình của Người.”
(Đề nghị mỗi người tự kiểm điểm xem mình đã thực thi ba điều cốt yếu trên như thế nào?)
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
[Ghi chú: Lời cầu nguyện giáo dân thường có 4 ý: ý thứ nhất cầu cho thế giới, ý thứ hai cầu cho Hội Thánh toàn cầu, ý thứ ba cầu cho giáo dân của giáo xứ, ý thứ bốn cầu cho một hạng người đặc biệt nào đó]
5.1 “Còn ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa. Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời” Chúng ta hãy cầu nguyện cho hết mọi người, lương cũng như giáo, nhất là cho những người đang khát khao tìm kiếm Chúa, để họ biết mở rộng tâm hồn đón nhận mạc khải của Thiên Chúa nơi Chúa Giê-su Ki-tô mà được sống đời đời.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.2 “Ngươi hãy đi lên phía trước dân” Chúng ta hãy cầu nguyện cách đặc biệt cho Đức Thánh Cha Phan-xi-cô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế và Tu Sĩ Nam Nữ để các vị ấy luôn là những người tiên phong trong hành trình sống theo Chúa Giê-su và nên giống Người, lấy Thánh Ý Chúa Cha làm lương thực của mình và tích cực tìm mọi cách đáp ứng nhu cầu chính đáng của dân chúng!
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.3 “Lương thực của Thầy là thi hành ý muốn của Đấng đã sai Thầy, và hoàn tất công trình của Người” Chúng ta hãy cầu nguyện cho các Ki-tô hữu, cách riêng cho mọi người thuộc giáo xứ/cộng đoàn/cộng đồng chúng ta, để ai nấy biết tìm kiếm và thực thi Thánh Ý Chúa Cha và xem đó là Lẽ Sống và Cùng Đích của đời mình.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.4 “Thiên Chúa đã đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta, nhờ Thánh Thần mà Người ban cho chúng ta” Chúng ta hãy cầu nguyện cho các dự tòng đang chuẩn bị đón nhận Bí Tích Phép Rửa gia nhập Hội Thánh Chúa vào dịp Lễ Phục Sinh năm nay, để họ được tràn đầy Thánh Thần và trở nên những chi thể sống động của Thân Mình Mầu Nhiệm Chúa Ki-tô.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
Sàigòn ngày 09/03/2020
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.