Chiều tối thứ bẩy 26-1-2019, 600 ngàn người đã canh thức với ĐTC tại Metro Park ở Panama. ĐTC mời gọi mọi người hãy đón nhận cuộc sống với tất cả những mong manh và mâu thuẫn, tin tưởng nơi sức mạnh của tình yêu Chúa và nói như Mẹ Maria: ”Xin xảy đến cho con như lời Ngài!”
Buổi canh thức diễn ra tại Công viên thánh Gioan Phaolô 2, quen gọi là Metro Park, Công viên Metro, cách tòa Sứ thần Tòa Thánh gần 25 cây số và cách bờ Thái Bình Dương gần 1 cây số rưỡi, có thể đón tiếp 700 ngàn người. Khu vực này đang tiếp tục phát triển mạnh về mặt công nghệ và thương mại.
Khi đến đây, ĐTC đã dùng xe Papamobile để cùng với Đức TGM sở tại José Domingo Ulloa tiến qua các lối đi để chào thăm 600 ngàn bạn trẻ và các tín hữu địa phương trong bầu không khí rất tưng bừng và nồng nhiệt. Các bạn trẻ vẫy cờ quốc gia của họ và reo hò khi xe ĐTC đi qua. Trong khi đó ca đoàn và ban nhạc hùng hậu trình diễn các bài ca của những Ngày Quốc Tế giới trẻ từ trước đến nay, để nói lên sự liên kết giữa các biến cố quan trọng này, sau cùng là Bài Ca Ngày Quốc Tế giới trẻ lần này..
Như thường lệ, buổi canh thức là một sự nối kết giữa các phần trình diễn, chứng từ, huấn dụ của ĐTC, chầu Mình Thánh Chúa, và kinh nguyện kính Đức Mẹ.
ĐTC đã cùng với 5 bạn trẻ đại diện 5 châu tiến lên lễ đài và mọi người đã xem trình diễn hoạt cảnh Cây Sự Sống kể lại cuộc đời của một thanh niên từ lúc sinh ra trong một gia đình cho đến khi bị sự ác cám dỗ, rồi anh trở về với sự thiện, với sâu chuỗi Mân Côi và Thánh Giá trong tay, và lời giúp đỡ gửi đến những người khác.
Mọi người cũng lần lượt nghe 3 chứng từ: trước tiên của một gia đình, rồi đến một bạn trẻ đã từng nghiện ngập ma túy, một thanh nữ người Palestine.
Chứng từ của một gia đình
– Ông Bà Rogelio và Erika de Bucktron kết hôn từ 22 năm nay và có 4 người con 2 trai 2 gái, trong đó Ines là bé gái út mới được 2 tuổi 8 tháng. Bà Erika kể:
”Khi được 42 tuổi, con lại có thai mà không ngờ, nhưng Chúa đã có những chương trình khác cho gia đình con. Đó là một cuộc mang thai có nhiều rủi ro. Đến tuần thứ 17, bác sĩ xác nhận với con là bào thai bị hiệu chứng Down. Khi có thai trong quý (trimestre) thứ 2, thì con bị ngã. Có lẽ cú ngã ấy là điều báo trước những gì mà con phải sống làm sao đó để nâng đỡ con gái của chúng con trong tiến trình phát triển của bé, bé là một người bị lệ thuộc và được hội nhập vào xã hội.
”Suốt trong thời kỳ mang thai ấy, chúng con phó thác trong tay Chúa và xin vâng theo Ý Chúa. Trong thâm tâm, chúng con vẫn hy vọng bé sẽ sinh ra bình thường, nhưng chúng con đã đón nhận ý Chúa trong tình thương yêu. Đối với các cha mẹ như chúng con, vì nhiều lý do, thật là một hy sinh lớn khi chấp nhận một đứa con bị bệnh hoặc bị một khuyết tật nào đó. Khi Ines sinh ra, chúng con đã quyết định yêu thương con hết lòng và không phân biệt với những đứa con đã sinh trước. Những người con khác của chúng con cũng đã đón nhận em gái út bị tật nguyền với trọn tình thương.
Và bà Erika kết luận rằng: ”Chúng con cảm tạ Chúa vì Ines sinh ra, chúng con chọn tên này cho bé để tôn kính thánh Agnès, khi còn trẻ tuổi, đã trở thành vị tử đạo vì yêu mến Chúa Kitô và thánh nữ là bổn mạng của những người trẻ, những người đính hôn và cũng là một dấu chỉ sự thanh khiết”.
Chứng từ của một thanh niên từng bị nghiện ngập
Chứng từ thứ hai của anh Alfredo Martínez Andrión, một thanh niên cựu nghiện ngập, được phục hồi.
Alfredo sinh tại thành Colón, năm nay 20 tuổi và là con cả trong 7 anh em. Năm 16 tuổi vì hoàn cảnh kinh tế khó khăn của gia đình, nhiều khi chẳng có gì để ăn, nên Alfredo phải bỏ học ra đi làm đường xá cùng với cha, nhưng rồi dự án này cũng bị thất bại. Vậy là anh lâm vào tình trạng chẳng được học hành và cũng chẳng có công ăn việc làm, vì thế anh bắt đầu dùng ma túy. Alfredo chẳng đi nhà thờ và rồi thế giới ma túy đưa anh vào tù. Một năm sau, anh được trả tự do, và cố gắng cải tiến, nhưng không có người giúp đỡ, nên Alfredo lại rơi vào nạn nghiện marijuana, và vấn đề tiếp tục kéo dài. Anh bị một phần gia đình từ khước.
Alfredo đi tìm một lối thoát với thánh giá trong tay. Anh tìm đến Trung tâm Thánh Gioan Phaolô 2 và tại đây anh tìm được nơi cư ngụ, được nâng đỡ và được một điều rất quan trọng là các anh em khác khích lệ anh trên con đường hồi phục. Alfredo kể:
”Họ dạy con tín thác nơi Chúa và qua đó, tín nhiệm nơi tha nhân. Niềm tin này ngày nay còn tiếp tục giúp con trên hành trình và không đánh mất hy vọng. Và bây giờ, con ở đây, chiến đấu cho gia đình con, vì con là sự nâng đỡ kinh tế duy nhất cho gia đình.
”Con muốn nói với các bạn trẻ thế giới rằng Thiên Chúa yêu thương chúng ta và không bao giờ bỏ rơi chúng ta. Chúng ta là chủ những hành động của mình, nhưng nếu chúng ta ở với Chúa thì mọi sự sẽ trôi chảy”.
Chứng từ của một thanh nữ Palestine
Chứng từ thứ ba của cô Nirmeen Odeh, người Palestine đến từ một vùng xung đột. Cô cho biết mình là một người nhút nhát, nhưng cũng là ”một con chuột trong thư viện vì có tính tò mò”. Cô hoàn tất việc học với ý nghĩ rằng điều quan trọng nhất trên đời là làm sao đạt được các kiến thức. Cho dù cô là một tín hữu Kitô tại miền Palestine, nhưng trong thực tế cô chẳng quan tâm gì đến tôn giáo cũng như các nơi thánh quanh vùng của cô. Cô đến từ một vùng có nhiều vụ chà đạp các nhân quyền sơ đẳng nhất. Vì thế, cô nghĩ tốt hơn nên xa tránh Kitô giáo để khỏi bị phiền phức. Nirmeen chẳng hề quan tâm tới đức tin trong đời sống thường nhật, nhưng dầu vậy cô vẫn tò mò muốn biết về ý tưởng Thiên Chúa và ý tưởng này thu hút cô. Cô kể lại:
”Năm 2016, con tham dự Ngày Quốc Tế giới trẻ ở Cracovia. Trong cuộc du hành con đã quyết định và đã thực hành một hành vi đức tin. Ngày 23-7 năm 2016, con xưng tội và rước lễ lần đầu tiên, với tâm hồn tràn đầy niềm tin. Con cũng gặp những người được Chúa gửi đến và 3 người trong số họ đã trở thành linh mục.
”Trong chuyến bay trở về nhà, con đã được giới thiệu cuốn sách Kitô đầu tiên mà con đọc. Đó lá cuốn ”Tự Thú” (Le Confessioni) của thánh Augustino. Sau cuốn đó, con đọc nhiều cuốn khác nói về lòng thương xót và tình yêu của Thiên Chúa và về ý nghĩa của đời sống Kitô. Cùng năm 2016, con đã đăng ký theo một lớp thần học.
”Đối với con, Ngày Quốc Tế giới trẻ chỉ là khởi đầu. Khúc quanh thực sự là khi con hiểu rằng Chúa Giêsu yêu thương con như thực trạng của con, với tất cả những khuyết điểm của con. Con cảm thấy Chúa đã tìm thấy con trong một điều duy nhất trong đó con đang ẩn nấp: đó là các cuốn sách! Và giờ đây 3 năm sau, con ở Panama này, sốt sắng cầu nguyện để xin Chúa hướng dẫn con trong cuộc hành trình sắp tới”
Và cô Nirmeen nói: ”Hỡi các bạn trẻ trên thế giới: biến cố Ngày Quốc Tế giới trẻ này có thể là một khúc quanh trong cuộc đời của các bạn. Ngày hôm nay các bạn đừng ra đi mà không để Chúa Giêsu thay đổi điều gì đó nơi các bạn. Hãy tín thác nơi Chúa và để Chúa đi vào cuộc đời các bạn, các bạn sẽ không bị thất vọng”.
Huấn dụ của ĐTC
Trong bài huấn dụ tiếp đó, diễn giải ý nghĩa chủ đề Ngày Quốc Tế giới trẻ lần này, ĐTC đã mời gọi các bạn trẻ hãy noi gương Mẹ Maria qua lời thưa xin vâng: ”Xin xảy đến cho tôi như lời Sứ Thần”: đây không phải là một thái độ chấp nhận thụ động hoặc cam chịu, nhưng là lời chấp nhận của người muốn can dự, dấn thân, chấp nhận rủi ro, với xác tín mình là người mang một lời hứa… Sự chấp nhận và ước muốn phục vụ mạnh mẽ hơn những nghi ngờ và khó khăn.
ĐTC dùng nhiều kiểu nói thích ứng với giới trẻ là những người dấn thân nhiều trong việc sử dụng các mạng xã hội. Ngài đề cao Mẹ Maria là Influencer của Thiên Chúa, Người của Thiên Chúa có ảnh hưởng lên trên nhân loại, và từ đó ĐTC mới gọi các bạn trẻ đón nhận cuộc sống như nó xảy ra trong niềm tín thác nơi tình thương của Thiên Chúa. ĐTC nói:
Noi gương ”xin vâng” của Mẹ Maria
”Tối hôm nay, chúng ta cũng nghe lời ”Xin vâng” của Mẹ Maria âm vang và gia tăng mạnh từ thế hệ này qua các thế hệ khác. Noi gương Mẹ Maria, nhiều bạn trẻ đã liều và dấn thân, được sự hướng dẫn của lời Chúa hứa. Cám ơn anh chị Erika và Rogeglio vì chứng tá của anh chị. Anh chị đã chia sẻ những lo sợ, những khó khăn và tất cả sự rủi ro trải qua trong khi chờ đợi Ines người con của anh chị… Điều gây ngạc nhiên là anh chị nói rằng: ”Khi con chúng con sinh ra, chúng con đã quyết định hết lòng yêu thương con”. Trước khi bé sinh ra, đứng trước tất cả những thông tin và khó khăn, anh chị đã đi đến quyết định và đã nói như Mẹ Maria: ”Xin xảy ra cho chúng con”, anh chị đã quyết định yêu thương con. Đứng trước một cuộc sống của người con cái anh chị, mong manh, yếu ớt, và cần được giúp đỡ, câu trả lời của anh chị là ”xin vâng”. Anh chị đã tin rằng thế giới không phải chỉ được dành cho những người mạnh!
ĐTC giải thích rằng: ”Thưa ‘xin vâng’ với Chúa có nghĩa là can đảm đón nhận cuộc sống như nó xảy ra, với tất cả sự yếu đuối và nhỏ bé, và nhiều khi với tất cả những mâu thuẫn và thiếu ý nghĩa, với cùng tình yêu như Erika và Egeglio đã nói. Có nghĩa là đón nhận tổ quốc, gia đình, các bạn hữu của chúng ta như thực trạng của họ, cả những yếu đuối và bé nhỏ của họ. Đón nhận cuộc sống được biểu lộ cả khi chúng ta chào đón tất cả những gì không hoàn hảo, tinh tuyền, nhưng không vì thế mà không đáng yêu.
Giúp ”những cội rễ” chắc chắn cho người trẻ
ĐTC cũng cám ơn anh Alfredo vì chứng từ mà anh đã can đảm chia sẻ với mọi người. Ngài đặc biệt chú ý đến sự kiện Alfredo không còn được lui tới trường học, không nghề nghiệp và cũng chẳng có công ăn việc làm.
ĐTC nói: ‘Cuộc sống chúng ta sẽ không có cội rễ, nếu bị 4 cái không: không có việc làm, không có học vấn, không có cộng đoàn, không có gia đình.. Không thể tăng trưởng nếu không có những gốc rễ vững mạnh giúp đứng vững và bám vào đất..
Từ nhận xét đó, ĐTC khẳng định rằng:
“Những người lớn phải tự hỏi: đâu là những gốc rễ chúng ta đang mang lại cho người trẻ? Thật là dễ phê bình người trẻ và than trách họ, trong khi chúng ta không cho họ cơ hội được làm việc, được giáo dục và được cộng đoàn nâng đỡ để họ bám vào đó và mơ ước tương lai! Nếu không có học vấn thì khó lòng ước mơ tương lai, cũng vậy nếu không có công việc, gia đình và cộng đoàn.
ĐTC cũng cảnh giác rằng: ”Chúng ta biết rõ: không phải cứ nối mạng suốt ngày là chúng ta cảm thấy mình được nhìn nhận và yêu thương. Cảm thấy mình được coi trọng và được mời đến một cái gì đó, là điều lớn hơn là ở trên mạng. Có nghĩa là tìm được những không gian trong đó, với đôi tay, với con tim và với đầu óc các bạn có thể cảm thấy là thành phần của một cộng đoàn rộng lớn hơn đang cần các bạn và cả các bạn cũng cần cộng đoàn ấy.”
Đừng kêu trách người trẻ, nhưng giúp đỡ họ
Trong bài huấn dụ, ĐTC nhắc đến những người kêu trách, ”lẩm bẩm” đối với tha nhân, đặc biệt là những người trẻ, và ngài nhắc đến tấm gương của thánh Gioan Bosco, người không đi tìm kiếm những người trẻ ở nơi xa xăm, hoặc đặc biệt nhưng đã học cách nhìn tất cả những gì xảy ra trong thành phố với đôi mắt của Thiên Chúa, và do đó thánh nhân cảm thấy bị xúc động trước hàng trăm trẻ em và người trẻ bị bỏ rơi, không được học hành, không có việc làm và cũng chẳng có bàn tay thân hữu của một cộng đoàn nâng đỡ. Nhiều người sống trong cùng thành phố, và nhiều người phê bình những người trẻ ấy, nhưng họ không biết nhìn chúng với đôi mắt của Thiên Chúa. Trái lại thánh Bosco đã làm và biết đi bước đầu tiên: nghĩa là đón nhận cuộc sống như nó đang diễn ra, và từ đó ngài không sợ đi bước thứ hai là kiến tạo cho các em một cộng đoàn, một gia đình trong đó với công việc và học hành các em cảm thấy được yêu mến. Đó là cung cấp cho các em những cội rễ để bám vào để có thể lên trời.
ĐTC nhắc đến và đề cao bao nhiệu tổ chức và trung tâm như Trung tâm thánh Gioan Phaolô 2 mà anh Alfredo đã nói, họ đang tìm cách đón nhận sự sống đang xảy đến với tất cả khía cạnh và phức tạp vì họ biết rằng đối với cây, có hy vọng, nếu nó bị cắt tỉa đi vì vẫn mọc tiếp và những mầm của nó không ngừng tăng trưởng. (Gb 14,7).
Bài huấn dụ của ĐTC nhiều lần bị ngắt quãng vì những tiếng vỗ tay hưởng ứng của các bạn trẻ.
Phần kế tiếp của buổi canh thức là thờ lạy Mình Thánh Chúa và phép lành của ĐTC.
G. Trần Đức Anh OP – Vatican