I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Nhiều giáo dân không hiểu tại sao thp82i gian gần đây Giáo Hội lại nhấn mạnh đến khái niệm GIÁO HỘI HỘI HIỆP HÀNH ĐỒNG TRÁCH NHIỆM. Lý do là nhiều giáo dân vẫn chỉ “giữ” đạo chứ chưa “sống” đạo, chưa “hành” đạo, chưa “truyền” đạo. Nhiều giáo dân chưa theo Chúa một cách quyết liệt, chưa quyết phụng Chúa giống như Mosê như Giosuê và dân Israel trong sa mạc là những người đã chọn phụng thờ Thiên Chúa mả xa lánh cac thần khác khi Chúa đã tỏ lòng thương dân và cứu dân ra khỏi cảnh nô lệ Ai-cập. Hay như các Tồng đồ đã tin vào Lời của Chúa Giêsu Kitô, dù Lời ấy có chói tay, nhưng đó là những Lời đem lại sự sống đời đời. Chúng ta phải làm cho thế giới, nhất là cho những người duy vật vô thần và lương dân sống bên cạnh và chung quanh chúng ta biết chúng ta chọn lựa Thiên Chúa và chỉ tôn thờ một mình Người.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Bài đọc 1 (Gs 24,1-2a.15-17.18b): “Chúng tôi sẽ tôn thờ Chúa, vì chính Người là Thiên Chúa chúng tôi” Trong những ngày ấy, Giosuê triệu tập tất cả các chi tộc lại ở Sikem, rồi gọi các kỳ lão, các thủ lãnh gia tộc, quan án, sĩ quan đến, và họ đứng trước mặt Thiên Chúa. Giosuê liền nói với toàn dân như thế này: “Nếu các ngươi không muốn tôn thờ Thiên Chúa, thì cho các ngươi lựa chọn: hôm nay, các ngươi hãy tuỳ ý chọn phải tôn thờ ai hơn: hoặc là các thần cha ông các ngươi đã tôn thờ ở Mêsôpôtamia, hoặc các thần của người xứ Amôrê, nơi các ngươi đang ở. Phần tôi và gia đình tôi, chúng tôi sẽ tôn thờ Chúa”. Dân trả lời rằng: “Không thể có chuyện chúng tôi bỏ Chúa mà tôn thờ những thần ngoại. Chúa là Thiên Chúa chúng tôi, chính Người đã dẫn chúng tôi và cha ông chúng tôi ra khỏi đất Ai-cập, khỏi nhà nô lệ. Người đã làm những việc kỳ diệu cả thể trước mắt chúng tôi và đã gìn giữ chúng tôi suốt con đường chúng tôi đã đi, giữa tất cả mọi dân chúng tôi đã đi qua. Chúa đã trục xuất tất cả những dân đó cũng như người Amôrê trên phần đất chúng tôi đã tiến vào”.
2.2 Bài đọc 2 (Ep 5,21-32): “Mầu nhiệm này thật lớn lao: trong Đức Kitô và trong Hội Thánh” Anh em thân mến, anh em hãy phục tùng nhau trong sự kính sợ Đức Kitô. Người vợ hãy phục tùng chồng mình, như đối với Chúa: vì chồng là đầu người vợ, như Đức Kitô là đầu Hội Thánh: chính Người là Đấng Cứu Chuộc thân thể mình. Nhưng như Hội Thánh phục tùng Đức Kitô thể nào, thì người vợ cũng phục tùng chồng mình trong mọi sự như vậy. Hỡi những người làm chồng, hãy yêu thương vợ mình, như Đức Kitô yêu thương Hội Thánh và phó mình vì Hội Thánh, để thánh hoá Hội Thánh, khi Người dùng nước và lời hằng sống rửa sạch Hội Thánh, ngõ hầu bày tỏ cho mình một Hội Thánh vinh quang, không vết nhơ, không nhăn nheo hay phải điều gì khác tương tự, nhưng thánh thiện và vẹn tuyền. Cũng thế, người chồng phải yêu thương vợ mình như chính thân mình. Ai yêu thương vợ mình, là yêu thương chính mình. Vì không ai ghét thân xác mình bao giờ, nhưng nuôi dưỡng và nâng niu nó, như Đức Kitô đối với Hội Thánh: vì chúng ta là chi thể của thân xác Người, do xương thịt Người. Bởi thế, người ta lìa bỏ cha mẹ mình mà kết hợp với vợ mình: và cả hai nên một thân xác. Mầu nhiệm này thật lớn lao, tôi muốn nói về Đức Kitô và Hội Thánh.
2.3 Bài Tin Mừng (Ga 6,61-70): “Chúng con sẽ đi đến với ai? Thầy mới có những lời ban sự sống” Khi ấy, có nhiều môn đệ của Chúa Giêsu nói rằng: “Lời này chói tai quá! Ai nghe được!” Tự biết rằng các môn đệ đang lẩm bẩm về chuyện ấy, Chúa Giêsu nói với họ: “Điều đó làm các con khó chịu ư? Vậy nếu các con thấy Con Người lên nơi đã ở trước thì sao? Chính thần trí mới làm cho sống, chứ xác thịt nào có ích gì? Nhưng lời Ta nói với các con là thần trí và là sự sống. Nhưng trong các con có một số không tin”. Vì từ đầu Chúa Giêsu đã biết ai là những kẻ không tin, và kẻ nào sẽ nộp Người. Và Người nói: “Bởi đó, Ta bảo các con rằng: Không ai có thể đến với Ta, nếu không được Cha Ta ban cho”. Từ bấy giờ có nhiều môn đệ rút lui, không còn theo Người nữa. Chúa Giêsu liền nói với nhóm Mười Hai rằng: “Cả các con, các con có muốn bỏ đi không?” Simon Phêrô thưa Người: “Lạy Thầy, chúng con sẽ đi theo ai? Thầy mới có những lời ban sự sống đời đời. Phần chúng con, chúng con tin và chúng con biết rằng: Thầy là Đấng Kitô Con Thiên Chúa”.
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG & SỨ ĐIỆP CỦA THIỂN CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Thiên Chúa là Đấng nào?)
3.1.1 Bài đọc 1 (Gs 24,1-2a.15-17.18b) là tường thuật rất cảm động của sách Giôsuê. Ông Giôsuê là người lãnh đạo dân Israel trong hành trình sa mạc tiến về miền đất mà Thiên Chúa đã hứa ban cho dân riêng Người. Trong cuộc hành trình đầy gian khổ ấy, không phải lúc nào niềm tin vào Thiên Chúa của con dân Israel cũng kiên vững. Đã có nhiều lúc họ kêu trách Môsê và tiếc nuối những ngày ‘ổn định’ ở Ai-cập. Vì thế mà ông Giôsuê -cũng như ông Môsê- phải khôn ngoan hướng dẫn và củng cố lòng tin của dân. Ông đã quy tụ mọi chi tộc Israel ở Sikhem để xác định lập trường của mình và yêu cầu dân xác định lập trường của họ. Và họ đã làm theo gợi ý và nguyện vọng của ông cũng là thánh ý của Thiên Chúa!
Trong trích đoạn này chúng ta nhận ra Thiên Chúa là Đấng đã giải thoát Israel ra khỏi cảnh nô lệ và đưa họ vào Đất Hứa bằng quyền năng của Người.
3.1.2 Bài đọc 2 (Ep 5,21-32) là những lời khuyên của Thánh Phaolô đối với các Kitô hữu sống đời vợ chồng. Đối với Thánh Phaolô thì hôn nhân và tình yêu vợ chồng Kitô hữu rất cao cả vì là hình ảnh và biểu tượng của Tình Yêu và sự Kết Hiệp của Chúa Giêsu Kitô với Hội Thánh.
Trong trích đoạn này chúng ta nhận ra Chúa Giêsu là Đấng đã hiến mình cho Hội Thánh, yêu thương và chăm sóc Hội Thánh là thân thể Người.
3.1.3 Bài Tin Mừng (Ga 6,54a.60-69) có thể được xem là đoạn kết của diễn từ về bánh trong Phúc Âm Thánh Gioan. Không chỉ dân chúng mà một số môn đệ cũng thấy những lời khẳng định của Chúa Giêsu là “chướng tai” tức khó hiểu và khó chấp nhận. Nhưng Chúa Giêsu không hề nhượng bộ mà từ chối sự thật. Trái lại Người đòi các môn đệ và các tông đồ phải chọn lựa:
* hoặc không chấp nhận, không tin vào lời Người mà rút lui như nhiều môn đệ đã làm;
* hoặc tin vào lời Người mà chấp nhận và tuyên xưng với/như Phêrô:
3.2 Sứ điệp của Lời Chúa (Thiên Chúa muốn chúng ta làm gì?)
Sứ điệp của ba bài Sách Thánh hôm nay là: Thiên Chúa (và Chúa Giêsu Kitô) là Đấng đã đến với con người, giải thoát con người khỏi cảnh nô lệ và thiết lập với con người một tương quan yêu thương mật thiết.
Vì thế Thiên Chúa (và Chúa Kitô) đáng được chúng ta thờ phượng và yêu mến, cho dù cuộc sống hiện tại của chúng ta có nhiều khó khăn, thử thách và cám dỗ như những người Israel trong hành trình sa mạc, và cho dù chúng ta phải tin và thực hành những lời “khó nghe” về Thánh Thể (là Thịt Máu Chúa Giêsu), về sự tái sinh, về việc bỏ mình và vác thập giá, về Tám Mối Phúc Thật.
IV. SỐNG VỚI THIÊN CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA (1)
4.1 Sống với Thiên Chúa là có những tâm tình/lời/hành động chúc tụng, ngợi khen, cảm tạ Thiên Chúa là Đấng đã thực hiện cuộc “xuất hành” cho dân Israel tức đã giải phóng dân Israel và mọi dân, mọi người khỏi mọi cảnh nô lệ về chính trị, kinh tế, văn hóa, sắc tộc và sâu thẳm nhất là khỏi tội lỗi và sự khống chế của Xatan.
Sống với Chúa Giêsu Kitô là có những tâm tình/lời/hành động chúc tụng, ngợi khen, cảm tạ Chúa là Đấng đã nuôi chúng ta bằng Thánh Thể và bằng Lời.
4.2 Thực thi sứ điệp Lời Chúa hôm nay là chúng ta quyết chí chọn lựa chỉ thờ phượng một mình Thiên Chúa mà thôi và nỗ lực hết sức mình để sống theo giáo huấn của Chúa Giêsu Kitô, dù hoàn cảnh có khó khăn và trắc trở đến đâu đi nữa.
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ CHO HỘI THÁNH
5.1 «Về phần tôi và gia đình tôi, chúng tôi sẽ phụng thờ Đức Chúa» Chúng ta hiệp lời cầu nguyện cho mọi người trên thế giới hôm nay, để ai nấy nhìn nhận và phụng thờ Thiên Chúa là Chúa Tể vũ trụ vạn vật.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.2 «Lời Thầy nói với anh em là thần khí và là sự sống» Chúng ta hiệp lời cầu nguyện cho Đức Giáo Hoàng Phanxicô, cho các Đức Hồng Y và Giám Mục, cho các Linh Mục và các Tu Sĩ nam nữ để các vị này được tràn đầy Thần Khí của Thiên Chúa!
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.3 «Thưa Thầy, bỏ Thầy thì chúng con biết đến với ai? Thầy mới có những lời đem lại sự sống đời đời. Phần chúng con, chúng con đã tin và nhận biết rằng chính Thầy là Đấng Thánh của Thiên Chúa» Chúng ta hiệp lời cầu nguyện cho giáo dân thuộc giáo xứ chúng ta để mọi người này kiên trì trong việc đi theo Chúa Kitô là Đấng có lời đem lại sự sống đời đời.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.2 «Chúng tôi không hề có ý lìa bỏ Đức Chúa để phụng thờ các thần khác!» Chúng ta hiệp lời cầu nguyện cho các Kitô hữu đang gặp dịch bệnh Covit, để những người ấy kiên vững trong lòng tin vào tình thương và quyền năng của Thiên Chúa.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa! Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
Sàigòn ngày 21 tháng 8 năm 2024
Lễ Thánh Giáo Hoàng Pio X,
Bổn Mạng Giáo Hoàng Học Viện Pio X Đà Lat
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.
